Boyun fıtığı, omurlar arasındaki disklerin yırtılarak sinir köklerine baskı yapması sonucu ortaya çıkan ve boyun ağrısı, kol uyuşması gibi şikayetlere yol açan bir durumdur. Cerrahi müdahale, genellikle konservatif tedavilerin (fizik tedavi, ilaç) yetersiz kaldığı vakalarda son çare olarak düşünülür. Peki boyun fıtığı ameliyatları ne kadar risklidir? İşte bu sorunun cevabını tıbbi veriler ve uzman görüşleri ışığında ele alıyoruz.

Boyun Fıtığı Ameliyat Türleri ve Uygulama Alanları
Boyun fıtığı tedavisinde en sık başvurulan cerrahi yöntemler arasında anterior servikal diskektomi ve füzyon ile mikrodiskektomi yer alır. Anterior yaklaşımda, boynun ön kısmından girilerek hasarlı disk çıkarılır ve omurlar titanyum plaklarla sabitlenir. Mikrodiskektomide ise küçük bir kesiyle mikroskop altında sinir baskısı ortadan kaldırılır. Her iki teknik de deneyimli ellerde yüksek başarı oranlarına sahiptir, ancak risk faktörleri hastanın genel sağlık durumu ve cerrahi teknikle ilişkilidir.

Ameliyatla İlişkili Risk Faktörleri
Boyun fıtığı ameliyatları, modern tıp teknolojisi sayesinde düşük riskli prosedürler arasında kabul edilse de bazı komplikasyonlar görülebilir:

• Enfeksiyon: Cerrahi bölgede enfeksiyon gelişme riski %1-2 arasındadır.
• Kanama: Nadiren ciddi kanamalar oluşabilir ve transfüzyon gerektirebilir.
• Sinir Hasarı: Sinir köklerine veya omuriliğe zarar verme ihtimali %1’den azdır.
• Yutma Güçlüğü: Anterior yaklaşımda geçici yutma zorluğu (disfaji) görülebilir.
• Füzyon Başarısızlığı: Kemik greftinin kaynamaması durumunda ek cerrahi gerekebilir.

Riskleri Azaltmak İçin Nelere Dikkat Edilmeli?
Riskleri en aza indirmek için cerrahın deneyimi, hastanın hazırlık süreci ve ameliyat sonrası bakım kritik önem taşır. Sigara kullanımı, diyabet veya obezite gibi faktörler iyileşmeyi geciktirebileceğinden, hasta bu süreçte doktor tavsiyelerine sıkı sıkıya uymalıdır. Ameliyat öncesi detaylı görüntüleme (MR, BT) ve kan testleriyle hasta uygunluğu değerlendirilmelidir.

Ameliyat Sonrası İyileşme ve Komplikasyon Yönetimi
Ameliyat sonrası ilk 48 saat istirahat önerilir. Boyunluk kullanımı, cerrahinin türüne göre 2-6 hafta sürebilir. Fizik tedavi, kas gücünü artırmak ve hareket kısıtlılığını önlemek için genellikle 3. haftadan itibaren başlar. Enfeksiyon belirtileri (ateş, kızarıklık) veya nörolojik semptomların (ellerde güçsüzlük) artması durumunda acilen sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.

Ameliyatsız Alternatifler Ne Zaman Düşünülmeli?
Cerrahi, ancak şiddetli ağrı, ilerleyici kas güçsüzlüğü veya idrar tutamama gibi ciddi semptomlar varsa önerilir. Epidural steroid enjeksiyonları, traksiyon ve hedefe yönelik egzersiz programları gibi yöntemler, birçok hastada ameliyat gereksinimini ortadan kaldırabilir.

Son Söz: Risk ve Fayda Dengesi
Boyun fıtığı ameliyatlarının riskleri, büyük ölçüde kontrol edilebilir faktörlere bağlıdır. Doğru endikasyonla yapıldığında, hastaların %85-90’ında şikayetlerde belirgin azalma sağlanır. Ancak cerrahi kararı verirken, hastanın yaşam kalitesi üzerindeki etkisi ve alternatif tedavilerin yeterliliği titizlikle değerlendirilmelidir.