Behçet Hastalığı, tekrarlayan ağız yaraları, genital ülserler, göz iltihabı ve cilt bulguları ile karakterize kronik bir enflamatuar hastalıktır. Tanısı klinik bulgulara dayanarak konulsa da, bazı testler diğer hastalıkları ekarte etmek ve tanıyı desteklemek için kullanılır.

Behçet Hastalığı Tanı Kriterleri
Behçet Hastalığı tanısı için uluslararası kabul görmüş kriterler kullanılır. En yaygın olanı Uluslararası Behçet Çalışma Grubu kriterleridir. Buna göre, tekrarlayan ağız yaraları (yılda en az 3 kez) zorunlu bir bulgudur. Bunun yanı sıra genital ülserler, göz tutulumu, cilt lezyonları veya pozitif paterji testi gibi iki ek kriterin daha olması gereklidir.

Laboratuvar Testleri ve İşlevleri
Behçet Hastalığı’na özgü bir laboratuvar testi bulunmaz. Ancak şu testler tanı sürecinde yardımcı olur:

• Sedimentasyon ve CRP: Enflamasyonun şiddetini değerlendirmek için kullanılır.
• HLA-B51 Testi: Bu genetik marker, Behçet Hastalığı olan bireylerin %60’ında pozitiftir. Ancak tanı koydurucu değildir.
• Paterji Testi: Deriye steril bir iğne ile küçük bir çizik atılır. 24-48 saat sonra oluşan kızarıklık veya püstül pozitif kabul edilir. Özgüllüğü düşük olmasına rağmen, özellikle Akdeniz kökenli hastalarda tanıya katkı sağlar.

Görüntüleme ve Biyopsi

• Anjiyografi veya MR: Büyük damar tutulumu şüphesinde (anevrizma gibi) kullanılır.
• Göz Muayenesi: Üveit veya retina tutulumunu değerlendirmek için oftalmolojik inceleme yapılır.
• Biyopsi: Şüpheli cilt lezyonları veya ülserlerden alınan örneklerde vaskülit bulguları araştırılır.

Test Sonuçları Nasıl Yorumlanır?
Behçet Hastalığı tanısı tek bir testle konulamaz. Klinik bulgularla birlikte laboratuvar ve görüntüleme sonuçları bütünsel olarak değerlendirilir. Örneğin HLA-B51 pozitifliği, riski artırsa da tek başına tanı koydurmaz. Paterji testi ise coğrafi bölgeye göre değişen duyarlılık gösterir.

Sık Sorulan Sorular

• Testler acı verici mi? Paterji testi hafif bir rahatsızlık hissi oluşturabilir, ancak ağrılı değildir.
• Ne zaman tekrar test yapılmalı? Semptomlar kötüleştiğinde veya tedaviye yanıt alınamadığında ek incelemeler gerekebilir.
• Çocuklarda da aynı testler uygulanır mı? Evet, ancak paterji testinin çocuklarda pozitiflik oranı daha düşüktür.

Behçet Hastalığı’nın yönetimi, düzenli takip ve multidisipliner bir yaklaşım gerektirir. Romatoloji, dermatoloji ve göz hastalıkları uzmanları iş birliğiyle süreç yürütülmelidir.