Behçet Hastalığı, tekrarlayan ağız yaraları, genital ülserler ve göz inflamasyonu gibi belirtilerle karakterize kronik bir otoimmün hastalıktır. Toplumda nadir görülen bu hastalık, bağışıklık sisteminin sağlıklı dokulara saldırması sonucu ortaya çıkar. En sık merak edilen konulardan biri ise Behçet Hastalığı’nın bulaşıcı olup olmadığıdır.
Behçet Hastalığı Neden Bulaşıcı Değildir?
Behçet Hastalığı, virüs, bakteri veya mantar gibi enfeksiyöz ajanlardan kaynaklanmaz. Tamamen otoimmün bir mekanizma ile gelişir. Yani vücudun bağışıklık sistemi, bilinmeyen bir nedenle kendi dokularını yabancı olarak algılar ve inflamasyona yol açar. Bu nedenle hastalık; öksürük, temas, cinsel ilişki veya kan yoluyla başka bireylere geçmez.
Genetik Yatkınlık ve Çevresel Faktörlerin Rolü
Hastalığın temelinde genetik yatkınlık ve çevresel tetikleyiciler etkilidir. HLA-B51 geni taşıyan bireylerde Behçet Hastalığı görülme riski daha yüksektir. Ancak bu geni taşıyan herkes hastalığa yakalanmaz. Çevresel faktörler (stres, enfeksiyonlar) genetik yatkınlığı olan kişilerde hastalığı tetikleyebilir. Bu durum, aile içinde birden fazla kişide görülse bile bulaşıcılıkla karıştırılmamalıdır.
Hastalığın Seyri ve Belirtileri
Behçet Hastalığı’nın tipik belirtileri arasında ağız içinde tekrarlayan aftlar, genital bölgede yaralar ve gözde üveit (iltihap) bulunur. Deri lezyonları, eklem ağrıları ve damar tutulumu da sık görülen bulgulardır. Tüm bu belirtiler, bağışıklık sisteminin anormal tepkisinden kaynaklandığı için başkalarına aktarılması söz konusu değildir.
Hasta Yakınları İçin Öneriler
- Hasta ile aynı tabaktan yemek yemek veya aynı havluyla kurulanmak risk oluşturmaz.
- Hastalığın cinsel yolla bulaşma ihtimali yoktur. Ancak genital ülserler varsa cinsel ilişki sırasında ağrı olabilir.
- Kan bağışı yapmak veya organ nakli gibi durumlarda Behçet Hastalığı’nın bulaşması mümkün değildir.
Tanı ve Tedavi Süreci
Tanı klinik bulgular ve paterji testi (deri delinmesine aşırı tepki) ile konulur. Tedavide bağışıklık sistemini baskılayan ilaçlar (kortikosteroidler, immünsupresifler) kullanılır. Hastalık bulaşıcı olmadığı için hasta bireylerin toplumdan izole edilmesi gerekmez.
Sık Sorulan Sorular
- "Behçet Hastalığı öpüşmeyle bulaşır mı?"
Hayır, ağız yaralarına rağmen öpüşme yoluyla bulaşmaz. - "Hamilelikte bebeğe geçer mi?"
Plasenta yoluyla bebeğe aktarılmaz, ancak gebelikte ilaç kullanımı doktor kontrolünde olmalıdır.
Behçet Hastalığı’nın bulaşıcı olmadığını bilmek, hasta ve yakınları için kaygıyı azaltır. Ancak hastalığın kronik seyri nedeniyle düzenli doktor takibi ve yaşam tarzı düzenlemeleri önem taşır.