SCL-90 (Symptom Checklist-90), ruhsal semptomları taramak için geliştirilmiş 90 soruluk bir öz bildirim ölçeğidir. Psikiyatrik değerlendirmelerde sıkça kullanılan bu test, bireylerin son bir haftadaki psikolojik durumlarını 5’li derecelendirme sistemiyle ("hiç" ile "çok şiddetli" arasında) ölçer.

SCL-90’ın Değerlendirdiği 9 Semptom Boyutu

1. Somatizasyon: Açıklanamayan baş ağrısı, mide bulantısı veya nefes darlığı gibi bedensel yakınmalar.
2. Obsesif-Kompulsif: Takıntılı düşünceler ve tekrarlayan davranışlar (örn. el yıkama, kontrol etme).
3. Kişilerarası Duyarlılık: Sosyal ortamlarda yoğun kaygı ve reddedilme korkusu.
4. Depresyon: Umutsuzluk, enerji kaybı ve intihar düşünceleri.
5. Anksiyete: Panik atak, gerginlik ve kontrolü kaybetme korkusu.
6. Öfke-Düşmanlık: Kolay sinirlenme, öfke patlamaları.
7. Fobik Anksiyete: Özgül korkular (kapalı alan, yükseklik).
8. Paranoid Düşünce: Aşırı şüphecilik ve kötü niyet aranması.
9. Psikotizm: Gerçeklikten kopma, varsanılar.

Test Nasıl Uygulanır?
Katılımcılardan, her maddeyi "0" (hiç) ile "4" (çok şiddetli) arasında puanlaması istenir. Uygulama 15-20 dakika sürer ve psikolog eşliğinde veya online formlar aracılığıyla yapılabilir. Test sonunda üç ana puan hesaplanır:

• Global Şiddet İndeksi (GSİ): Genel ruhsal sıkıntı düzeyi.
• Pozitif Semptom Distres İndeksi (PSDİ): Belirtilerin yoğunluğu.
• Pozitif Semptom Toplamı (PST): Var olan semptom sayısı.

Klinik Kullanım Alanları

• Psikiyatrik tanıya yardımcı tarama aracı olarak.
• Terapi sürecinin etkinliğini izlemede.
• Stres düzeyinin ölçülmesi (örn. işyeri değerlendirmeleri).
• Travma sonrası semptomların takibinde.

Sınırlılıklar ve Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Kesin tanı koydurmaz; klinik görüşme ile desteklenmelidir.
• Kültürel farklılıklar puanlamayı etkileyebilir.
• Ağır psikotik hastalarda güvenilirliği düşebilir.

Kimler Bu Testi Yaptırmalı?

• Uzun süreli kaygı veya depresyon yaşayanlar.
• İlişkilerde yoğun çatışma deneyimleyen bireyler.
• Psikoterapi öncesi değerlendirme ihtiyacı olanlar.

Test Sonrası Süreç
Puanlar, bir psikiyatri uzmanı tarafından yorumlanır. GSİ > 63 olması klinik düzeyde sıkıntıyı işaret eder. Yüksek çıkan alt ölçekler, bilişsel davranışçı terapi veya ilaç tedavisi gerektirebilir.