Frengi, Treponema pallidum bakterisinin neden olduğu ciddi bir cinsel yolla bulaşan hastalıktır. Erken evrede tedavi edilmezse kalıcı organ hasarına yol açabilen bu enfeksiyon, dört farklı aşamada kendini gösterir.

Frenginin Evreleri ve Belirtileri
Birincil frengide, bakteri vücuda girdikten 3-6 hafta sonra şankr adı verilen ağrısız ülserler ortaya çıkar. Genital bölge, anüs veya ağızda görülen bu yaralar 1-5 hafta içinde kendiliğinden kaybolur ancak hastalık ilerlemeye devam eder. İkincil evrede ise avuç içi ve ayak tabanını da kapsayan kızarık döküntüler, ateş, lenf bezi şişliği ve saç dökülmesi görülür.

Tanı Yöntemleri
Şankr varlığında karanlık saha mikroskopisi ile bakterinin direkt görüntülenmesi tanı koydurucudur. Kan testleri arasında VDRL ve RPR tarama testleri ile TPHA ve FTA-ABS doğrulama testleri kullanılır. Nörosifiliz şüphesinde beyin omurilik sıvısı incelemesi gerekebilir.

Tedavi Protokolleri

• Erken Evre (Birincil/İkincil): Tek doz 2.4 milyon ünite benzatin penisilin kas içi enjeksiyonu.
• Geç Evre (Latent/Tersiyer): Haftada bir olmak üzere 3 doz benzatin penisilin.
• Nörosifiliz: 10-14 gün boyunca günde 24 milyon ünite intravenöz penisilin. Penisilin alerjisi olanlarda doksisiklin veya seftriakson alternatiflerdir.

Komplikasyonlar ve Riskler
Tersiyer frengi tedavi edilmezse:

• Nörolojik: Felç, demans, görme kaybı
• Kardiyovasküler: Aort anevrizması, kapak yetmezliği
• Gummalar: Cilt ve organlarda yıkıcı tümör benzeri lezyonlar

Gebelikte Frengi
Anneden bebeğe geçiş %60-100 oranında gerçekleşir. Konjenital frengi düşük, ölü doğum veya doğum sonrası ciddi nörolojik hasara yol açabilir. Tüm gebelere ilk trimesterde tarama testi yapılmalı ve pozitif çıkanlar penisilinle tedavi edilmelidir.

Korunma Stratejileri

• Prezervatif kullanımı bulaş riskini %70-95 azaltır.
• Yeni partnerlerle cinsel ilişki öncesi cinsel yolla bulaşan hastalık testi yaptırın.
• Hamilelerde ilk trimester taraması zorunludur.
• Frengi tanısı alan kişilerin son 3-12 aydaki tüm cinsel partnerleri uyarılmalıdır.

Sık Sorulan Sorular

• Frengi öpüşmeyle bulaşır mı? Yalnızca aktif mukozal yarası olan kişilerden bulaşabilir.
• Tedaviden sonra testler ne zaman negatife döner? VDRL/RPR titresi 6-12 ayda düşer, TPHA ömür boyu pozitif kalabilir.
• Frengi bağışıklık bırakır mı? Hayır, tekrar enfeksiyon mümkündür.