Yenidoğan bebeklerde ishal, ebeveynleri endişelendiren önemli bir sağlık sorunudur. Özellikle ilk 28 günlük dönemde bağışıklık sisteminin tam gelişmemiş olması, ishali tehlikeli hale getirebilir. Bu makalede, yenidoğanlarda ishalin nedenlerini, belirtilerini ve doğru müdahale yöntemlerini detaylıca ele alacağız.

Yenidoğan İshalinin Başlıca Nedenleri

• Enfeksiyonlar: Rotavirüs, norovirüs veya bakteriyel enfeksiyonlar (E. coli, salmonella) en yaygın sebeplerdir.
• Beslenme Hataları: Formül mama hazırlama kurallarına uymama, aşırı besleme veya inek sütü alerjisi.
• Antibiyotik Kullanımı: Annenin emzirme döneminde kullandığı antibiyotiklerin bebeğe geçmesi.
• Metabolik Hastalıklar: Galaktozemi veya tiroid bozuklukları gibi nadir görülen durumlar.

Belirtiler ve Acil Durum İşaretleri
Yenidoğanda normal dışkı sarımtırak ve pütürlü iken, ishalde sulu, yeşilimsi ve kötü kokulu dışkı görülür. Günde 8-10’dan fazla sayıda dışkılama alarm vericidir. Acil müdahale gerektiren belirtiler:

• Gözlerde çökme, bıngıldakta içe çöküklük
• Ağız kuruluğu ve 6 saatten uzun idrar yapamama
• Kanlı veya mukuslu dışkı
• 38°C üzeri ateş veya 36°C altı vücut ısısı

Teşhis Yöntemleri
Doktor öncelikle fizik muayene yaparak dehidratasyon bulgularını kontrol eder. Dışkı kültürü, rotavirüs testi ve kan tahlilleri enfeksiyon kaynağını belirler. Emziren annelerin beslenme alışkanlıkları ve bebeğin kullandığı ilaçlar sorgulanır.

Tedavi Yaklaşımları

• Rehidrasyon: Anne sütü kesilmez, elektrolit solüsyonları (ORS) doktor önerisiyle kullanılır.
• Beslenme Düzeni: Formül mama ile beslenen bebeklerde laktozsuz mamalara geçilebilir.
• İlaç Tedavisi: Bakteriyel enfeksiyonlarda antibiyotik, probiyotik destekleri.
• Hastane Yatışı: Şiddetli dehidratasyonda damar yoluyla sıvı tedavisi uygulanır.

Evde Bakım Önerileri

• Pişik önlemek için her dışkı sonrası ılık suyla temizlik
• Ellerin sabunla 30 saniye yıkanması
• Biberon ve emziklerin sterilizasyonu
• Annenin diyetinden laktozlu/süt ürünlerini çıkarması (alerji şüphesinde)

Korunma Stratejileri

• Rotavirüs aşısının zamanında yaptırılması
• Anne sütü ile beslemenin sürdürülmesi (bağırsak florasını korur)
• Mama hazırlarken kaynamış su kullanımı
• Hijyen kurallarına titizlikle uyulması

Yenidoğan ishalinde en kritik nokta, sıvı kaybını önlemektir. İlk belirtilerde pediatri uzmanına başvurulmalı, evde tedavi kesinlikle denenmemelidir. Erken müdahale, bebeğin hayatını kurtarabilir.