Varis ağrısı, bacaklardaki genişlemiş ve kıvrımlı damarların yol açtığı zonklayıcı, yanma hissi veren rahatsızlıktır. Özellikle uzun süre ayakta durma veya oturma sonrası şiddetlenen bu ağrı, yaşam kalitesini önemli ölçüde düşürür. İşte varis ağrısıyla ilgili bilmeniz gerekenler:
Varis Ağrısı Neden Olur?
Varisler, toplardamarlardaki kapakçıkların bozulması sonucu kanın bacaklarda birikmesiyle oluşur. Bu birikim damar duvarlarında basınç artışına ve iltihabi sürece yol açar. Ağrının temel nedeni, genişleyen damarların sinirlere baskı yapması ve dokularda oksijen yetersizliğidir. Hormonal değişimler, gebelik, obezite ve genetik yatkınlık riski artırır.
Varis Ağrısının Belirtileri
Ağrıya genellikle şu semptomlar eşlik eder:
- Bacaklarda dolgunluk ve ağırlık hissi
- Özellikle akşamları artan yanma veya zonklama
- Kaşıntı ve kramplar (gece saatlerinde şiddetlenir)
- Ayak bileklerinde şişlik
- Ciltte kahverengi lekelenmeler
Ağrıyı Tetikleyen Faktörler
- Hareketsizlik: Uzun süre ayakta sabit durmak veya oturmak
- Sıcak Maruziyeti: Sıcak banyo, sauna veya yaz ayları
- Hormonal Değişimler: Adet dönemi veya gebelik
- Dar Kıyafetler: Diz üstü çoraplar veya sıkı kemerler
Etkili Tedavi Yöntemleri
-
Bastonlu Varis Çorapları:
Doktor reçetesiyle alınan 20-30 mmHg basınçlı çoraplar, kan akışını düzenleyerek ağrıyı %70 azaltır. Sabah yataktan kalkmadan giyilmeli, gece çıkarılmalıdır. -
Skleroterapi ve Lazer:
Köpük skleroterapi (ilaç enjeksiyonu) veya endovenöz lazer (EVLA) ile varisli damarlar kapatılır. İşlem sonrası 48 saat içinde ağrı belirgin şekilde azalır. -
Flebotomik Cerrahi:
İleri evre varislerde sorunlu damarların cerrahi olarak çıkarılmasıdır. Lokal/genel anestezi altında yapılır.
Evde Ağrı Yönetimi İpuçları
- Bacakları Yükseltme: Uzanırken bacakları kalp seviyesinin üzerine koymak (20 dakika/gün)
- Soğuk Uygulama: Ağrıyan bölgeye buz torbası sararak 10 dakika kompres
- At Kestanesi Kremleri: İçerdiği aescin maddesi şişliği azaltır
- Elma Sirkesi: Pamukla sürülerek uygulandığında damarları sıkılaştırır
Ne Zaman Acil Doktora Gidilmeli?
- Ani, şiddetli ağrı ile birlikte kızarıklık ve ısı artışı (tromboflebit şüphesi)
- Bacakta renk değişimi ve nefes darlığı (akciğer embolisi riski)
- Yaralar veya kanamalı ülserler
Önlemek İçin Yaşam Tarzı Değişiklikleri
- Egzersiz: Yüzme, bisiklet veya günde 30 dakika yürüyüş
- Tuz Kısıtlaması: Günlük tuz tüketimi 5 gramı geçmemeli
- Kilo Kontrolü: Her 5 kg kayıp, varis ağrısını %40 hafifletir
- Ayak Dinlendirme: Her saat başı 5 dakika bacak hareketleri
Hamilelikte Varis Ağrısı Yönetimi
Gebelikte artan hormonlar ve rahim baskısı varisleri tetikler. Emniyetli çözümler:
- Gebelik destek çorapları
- Sol yan pozisyonda uyumak
- Düşük şekerli diyetle kabızlığı önlemek
Varis ağrısı tedavi edilmezse cilt ülserleri veya derin ven trombozuna yol açabilir. Belirtiler devam ederse kalp damar cerrahisi veya fleboloji uzmanına başvurun.
