Vajinal enfeksiyonlar (vajinit), kadınlarda en sık karşılaşılan jinekolojik sorunlardan biridir. Farklı nedenlerle ortaya çıkabilen bu rahatsızlıklar, doğru teşhis ve zamanında müdahale ile etkili şekilde tedavi edilebilir. İşte vajinal enfeksiyon türleri, belirtileri ve korunma yöntemleri:
Vajinal Enfeksiyon Türleri ve Nedenleri
- Bakteriyel Vajinoz (BV):
Vajinal floradaki yararlı laktobasil bakterilerin azalmasıyla gardnerella gibi patojenlerin çoğalması sonucu oluşur. Cinsel aktif kadınlarda sık görülür. - Mantar Enfeksiyonları:
Candida albicans mantarının aşırı çoğalmasından kaynaklanır. Antibiyotik kullanımı, gebelik veya diyabet riski artırır. - Trikomonas Vajiniti:
Cinsel yolla bulaşan Trichomonas vaginalis parazitinin neden olduğu enfeksiyondur. - Atrofik Vajinit:
Menopoz sonrası östrojen azalmasına bağlı vajinal kuruluk ve inflamasyondur.
Belirtiler Ne Zaman Ortaya Çıkar?
- Bakteriyel Vajinoz: Balık benzeri koku, ince grimsi akıntı, kaşıntı
- Mantar Enfeksiyonu: Peynir kesiği kıvamında beyaz akıntı, şiddetli kaşıntı, yanma
- Trikomonas: Köpüklü sarı-yeşil akıntı, idrar yaparken ağrı, cinsel ilişkide rahatsızlık
- Atrofik Vajinit: Kuruluk, ağrılı cinsel ilişki, hafif kanama
Teşhis Yöntemleri
- Klinik Muayene: Jinekolojik muayenede akıntının rengi, kıvamı ve koku değerlendirilir.
- pH Testi: Vajinal pH’ın 4.5 üzerinde olması BV veya trikomonas şüphesini artırır.
- Mikroskopik İnceleme: Akıntı örneğinde mantar hifleri veya hareketli trikomonas aranır.
- Kültür Testleri: Tekrarlayan enfeksiyonlarda etken mikroorganizma belirlenir.
Tedavi Protokolleri
- Bakteriyel Vajinoz: Oral metronidazol veya vajinal klindamisin kremi (5-7 gün)
- Mantar Enfeksiyonu: Vajinal flukonazol tablet veya mikonazol krem (1-7 gün)
- Trikomonas: Tek doz oral metronidazol (Partner tedavisi şart)
- Atrofik Vajinit: Düşük doz östrojen kremleri veya halkalar
Evde Tedavi ve Destekleyici Uygulamalar
- Probiyotikler: Laktobasil içeren takviyeler florayı destekler
- Pamuklu İç Çamaşırı: Nemi emen kumaşlar mantar riskini azaltır
- Tahriş Eden Ürünlerden Kaçınma: Parfümlü ped, sabun ve vajinal duş kullanılmamalı
Gebelikte Riskler
Tedavi edilmeyen enfeksiyonlar:
- Erken doğum riskini 2 kat artırır
- Amniyon sıvı enfeksiyonuna yol açabilir
- Yenidoğanda düşük doğum ağırlığına neden olur
Korunma Stratejileri
- Cinsel ilişkide kondom kullanımı
- Islak mayo veya çamaşırla uzun süre kalmama
- Antibiyotik kullanırken probiyotik destek
- Şekerli gıda tüketimini sınırlama
- Adet döneminde tampon/pedi sık değiştirme
Ne Zaman Doktora Gidilmeli?
- Akıntı rengi/kokusunda ani değişim
- Ateş veya kasık ağrısı eşlik ediyorsa
- Tedaviye rağmen şikayetler 48 saatte gerilemezse
- Gebelikte her türlü anormal akıntı durumunda
Vajinal enfeksiyonların tekrarlaması durumunda altta yatan diyabet, HIV veya hormonal bozukluklar araştırılmalıdır. Düzenli jinekolojik kontroller, erken tanı ve kişiye özel tedavi planı ile kalıcı çözüm mümkündür.