Üroflovmetri, idrar akış hızını ve miktarını ölçerek mesane ile üretranın işlevsel durumunu değerlendiren non-invaziv bir tanı yöntemidir. Ürolojik şikayetlerin teşhisinde sıkça kullanılan bu test, özellikle idrar yapma güçlüğü, kesik kesik idrar çıkışı veya tam boşalmama hissi gibi problemlerde yol göstericidir. İşlem sırasında hasta özel bir cihaza idrar yapar ve bu cihaz akış hızı, toplam süre ve idrar volümü gibi parametreleri kaydeder.
Üroflovmetri Hangi Durumlarda İstenir?
- İdrar yaparken zorlanma veya ağrı şikayeti
- Prostat büyümesi (BPH) şüphesi
- Nörolojik hastalıklara bağlı mesane disfonksiyonu
- İdrar tutamama veya sık idrara çıkma
- Cerrahi sonrası idrar akımının değerlendirilmesi
Test Öncesi Hazırlık Süreci
Üroflovmetri için özel bir hazırlık gerekmez, ancak hastaların testten önce mesanelerini doldurmak için sıvı tüketmesi önerilir. İdrar yapma ihtiyacı hissedildiğinde, cihazın bulunduğu özel bir kabine girilir. İşlem öncesinde ilaç kullanımı veya alerji öyküsü varsa doktor bilgilendirilmelidir.
Üroflovmetri Nasıl Uygulanır?
- Hasta, cihaza bağlı bir huniye idrarını yapar.
- Cihaz, idrar akış hızını (mL/sn) ve toplam idrar volümünü kaydeder.
- Test sırasında doğal idrar yapma süreci taklit edilir; ıkınmadan kaçınılır.
- İşlem genellikle 5-10 dakika sürer ve ağrısızdır.
Sonuçların Yorumlanması
- Normal Değerler: Sağlıklı bir yetişkinde maksimum akış hızı (Qmax) erkeklerde 15-25 mL/sn, kadınlarda 20-30 mL/sn arasındadır.
- Düşük Akım Hızı: Prostat büyümesi, üretra darlığı veya mesane kas zayıflığını işaret edebilir.
- Dalgalı Akım Paterni: Mesane ile üretra arasında koordinasyon bozukluğunu (detrusor-sfinkter dissinerjisi) gösterebilir.
Üroflovmetrinin Avantajları ve Sınırlamaları
Üroflovmetri, hızlı sonuç veren ve hasta için risksiz bir yöntemdir. Ancak tek başına kesin tanı koydurmaz; ürodinamik testler veya görüntüleme yöntemleriyle desteklenmesi gerekebilir. Özellikle çocuklarda veya nörolojik hastalarda test sırasında hasta uyumu sonuçları etkileyebilir.
Üroflovmetri Sonrası Süreç
Test sonrasında hasta normal aktivitelerine hemen dönebilir. Sonuçlar üroloji uzmanı tarafından değerlendirilerek gerekirse ek tetkikler planlanır. Örneğin, prostat büyümesi saptanırsa PSA testi veya transrektal ultrason önerilebilir.
Kimler Üroflovmetri Yaptırmamalı?
- Akut idrar yolu enfeksiyonu olanlar
- Şiddetli kabızlık şikayeti bulunanlar
- Mesanesini tamamen boşaltamayan hastalar
Üroflovmetri, ürolojik problemlerin erken teşhisinde önemli bir rol oynar. Doğru teknikle uygulandığında cerrahi kararını yönlendirmekten tedavi takibine kadar geniş bir alanda kullanılır.