Ürodinami testi, mesane ve idrar yollarının fonksiyonlarını detaylı şekilde değerlendiren bir tanı yöntemidir. Bu test, idrar kaçırma, sık idrara çıkma veya mesane doluluğu hissi gibi şikayetlerin altında yatan nedenleri belirlemek için kullanılır. Mesanenin depolama ve boşaltma yeteneğini ölçerek, nörolojik hastalıklar, prostat büyümesi veya pelvik taban disfonksiyonu gibi sorunların teşhisine ışık tutar.
Ürodinami Testi Türleri
- Basit Üroflowmetri: İdrar akış hızını ölçen noninvaziv bir test.
- Sistometri: Mesane basıncını kateterle izleyerek dolum kapasitesini değerlendirir.
- Üretral Basınç Profilometrisi: Üretradaki basınç değişimlerini kaydeder.
- EMG Ürodinami: Pelvik taban kaslarının elektriksel aktivitesini ölçer.
- Video Ürodinami: Röntgen eşliğinde mesane-üretra dinamiklerini görüntüler.
Hangi Durumlarda Yapılır?
Bu test, özellikle tedaviye dirençli idrar yolu şikayetlerinde kritik rol oynar. Nörolojik hastalıklar (MS, omurilik yaralanması), tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonları veya cerrahi öncesi değerlendirme gibi durumlarda önerilir. Hastanın öyküsü ve fizik muayene bulguları, testin gerekliliğini belirlemede temel oluşturur.
Test Öncesi Hazırlık Süreci
Testten 48 saat önce idrar yolu enfeksiyonu kontrolü için idrar tahlili yapılır. Hastaların test günü aç gelmesi gerekmez ancak kafeinli içeceklerden kaçınmaları önerilir. Antikoagülan ilaçlar geçici olarak kesilebilir. İşlem öncesi mesanenin yarı dolu olması istenir.
Test Nasıl Gerçekleştirililir?
- İdrar akış testi (üroflowmetri) ile başlanır.
- Steril koşullarda üretraya ince kateter yerleştirilir.
- Mesane serum fizyolojik ile doldurulurken basınç ölçümleri kaydedilir.
- Hastadan öksürmesi veya ıkınması istenerek sızıntı kontrol edilir.
- Mesane dolduğunda idrar yapma hissi oluştuğunda boşaltım evresi izlenir.
- Tüm süreç 30-45 dakika sürer ve hasta işlem sonrası normal hayatına döner.
Olası Riskler ve Yan Etkiler
- Geçici idrar yanması veya hafif kanlı idrar (%15-20 vakada)
- İdrar yolu enfeksiyonu riski (%3-5)
- Nadiren mesane spazmı veya retansiyonu
- Alerjik reaksiyon (kontrast madde kullanılırsa)
Sonuçların Değerlendirilmesi
Test raporunda dört ana parametre incelenir:
- Maksimum mesane kapasitesi: Sağlıklı yetişkinlerde 400-600 ml.
- İstirahat mesane basıncı: 40 cmH₂O üzeri patolojik kabul edilir.
- Sızıntı basıncı: 60 cmH₂O altında olmalıdır.
- Artık idrar hacmi: 50 ml’den fazlası problem işaretidir.
Tedaviye Yön Vermedeki Rolü
Ürodinami sonuçları; mesane antrenmanı, ilaç tedavisi veya cerrahi (sling ameliyatı, nöromodülasyon) gibi seçeneklerin belirlenmesinde belirleyicidir. Örneğin, düşük sızıntı basıncı olan hastalarda pelvik taban egzersizleri öncelikliyken, yüksek basınçlı mesanede botoks enjeksiyonu düşünülebilir.
