Triküspit kapak yetmezliği, kalbin sağ kulakçık ve sağ karıncık arasındaki kapağın tam kapanamaması sonucu kanın geriye kaçmasıdır. Genellikle sol kalp kapak hastalıklarına eşlik eder, ancak izole vakalar da görülebilir. Bu durum sağ kalp yükünü artırarak ciddi komplikasyonlara yol açabilir.
Triküspit Kapak Yetmezliği Nedenleri
- Primer Nedenler: Romatizmal kalp hastalığı, enfektif endokardit, kapak yaprakçıklarının doğumsal anomalileri
- Sekonder Nedenler: Pulmoner hipertansiyon (en sık), sağ ventrikül yetmezliği, karsinoid sendrom
- Diğer Faktörler: Pacemaker telleri, travma, radyoterapi öyküsü
Belirtiler ve Klinik Bulgular
Hafif vakalarda semptom görülmeyebilir. İlerleyen durumlarda:
- Bacaklarda ve karında şişlik (ödem)
- Boyun venlerinde belirginleşme ve pulsasyon
- Yorgunluk, nefes darlığı
- Karaciğer büyümesine bağlı sağ üst kadran ağrısı
- İleri evrede asit (karında sıvı birikimi)
Tanı Yöntemleri
- Fizik Muayene: Sistolik üfürüm (özellikle sol sternum kenarı)
- Ekokardiyografi: Altın standart tanı aracı. Kaçak miktarı ve sağ ventrikül fonksiyonları değerlendirilir.
- EKG: Sağ dal bloğu, atriyal fibrilasyon
- Göğüs Röntgeni: Sağ atriyal genişleme, pulmoner konjesyon
- Kardiyak MR: Doku karakterizasyonu için nadiren gerekir
Tedavi Yaklaşımları
Medikal Tedavi:
- Diüretikler (furosemid): Ödem kontrolü
- ACE inhibitörleri: Sağ ventrikül yükünü azaltma
- Antikoagülanlar: Atriyal fibrilasyon varlığında
Cerrahi Tedavi Endikasyonları:
- Şiddetli kaçakla birlikte semptom varlığı
- İzole triküspit yetmezliğinde kapak çapı >40 mm
- Sol kalp cerrahisi geçirecek hastalarda eşlik eden orta/şiddetli kaçak
Cerrahi Teknikler:
- Kapak Tamiri (Anuloplasti):
- Halka şeklinde protezlerle kapak çevresinin daraltılması
- %70-80 vakada tercih edilen yöntem
- Kapak Değişimi:
- Biyoprotez veya mekanik kapak implantasyonu
- Tamir mümkün değilse (travma, endokardit)
Minimal İnvaziv Yöntemler:
- Transkateter Triküspit Tamir Sistemleri (ör. TriClip):
- Yüksek cerrahi riskli hastalarda uygulanır
- Kapak yaprakçıklarının klipslenmesi prensibiyle çalışır
Komplikasyonlar ve Takip
- Sağ kalp yetmezliği, atriyal aritmiler, karaciğer hasarı
- Cerrahi sonrası kapak disfonksiyonu veya enfeksiyon
- 6 ayda bir ekokardiyografik takip şart
Yaşam Tarzı Önerileri
- Tuz kısıtlaması (<2 g/gün)
- Düzenli kilo takibi (günlük)
- Bacak ödemi için kompresyon çorapları
- Hepatotoksik ilaçlardan kaçınma
Prognoz
Erken evrede yakalanan ve tedavi edilen hastalarda 10 yıllık sağ kalım %70-80’dir. İleri sağ kalp yetmezliği varlığında bu oran %30’a düşer.
