Transkraniyal Manyetik Stimülasyon (TMS), beyin hücrelerinin aktivitesini düzenlemek için manyetik alan kullanan non-invaziv bir tedavi yöntemidir. Özellikle dirençli depresyon, anksiyete bozuklukları ve kronik ağrı gibi durumlarda etkinliği kanıtlanmış bu yöntem, ilaç tedavisine yanıt vermeyen hastalar için umut vaat eder.
TMS Tedavisinin Kullanıldığı Başlıca Durumlar
- Dirençli Depresyon: En az iki antidepresan tedaviye yanıt alınamayan majör depresif bozukluk vakaları.
- Anksiyete Bozuklukları: Panik atak, yaygın anksiyete bozukluğu ve OKB (Obsesif-Kompulsif Bozukluk).
- Kronik Ağrı: Fibromiyalji ve migren gibi nöropatik ağrı sendromları.
- Nörolojik Hastalıklar: Parkinson hastalığı ve inme sonrası rehabilitasyon.
TMS Nasıl Çalışır?
TMS cihazı, kafa derisi üzerine yerleştirilen bir bobin aracılığıyla hedeflenen beyin bölgelerine (örneğin prefrontal korteks) manyetik puls gönderir. Bu pulsler, sinir hücrelerinde elektriksel aktiviteyi tetikleyerek nöroplastisiteyi artırır. Depresyonda azalan sinaptik bağlantıların yeniden düzenlenmesini sağlar.
TMS Tedavi Süreci ve Uygulama
- Ön Değerlendirme: Psikiyatrik muayene ve manyetik rezonans (MR) ile hedef bölge belirlenir.
- Seans Planlaması: Genellikle haftada 5 seans, toplam 4-6 hafta süren bir protokol uygulanır.
- Uygulama: Hasta rahat bir koltukta otururken, bobin belirlenen bölgeye yerleştirilir. 20-40 dakika süren seanslar ağrısızdır.
- Takip: Tedavi sonrası semptomların gerilemesi için düzenli kontroller yapılır.
TMS’nin Avantajları ve Yan Etkileri
- Avantajlar:
- İlaç kullanımı gerektirmez.
- Yan etkiler minimaldir (hafif baş ağrısı veya kas seğirmesi).
- Hastanede yatış gerektirmez, günlük yaşama devam edilebilir.
- Dikkat Edilmesi Gerekenler:
- Epilepsi öyküsü olanlarda nöbet riski artabilir.
- Kalp pili veya metal implantı olanlara uygulanamaz.
Kimler TMS Tedavisi İçin Uygun Adaydır?
- İlaç tedavisine yanıt alınamayan depresyon hastaları.
- İlaç yan etkilerine tahammül edemeyen bireyler.
- Gebelik döneminde antidepresan kullanmak istemeyen hastalar.
TMS ile İlgili Sık Sorulan Sorular
- Etkisi Ne Zaman Başlar? 2-3 hafta içinde semptomlarda hafifleme gözlenir.
- Kalıcılık Süresi Nedir? Etkiler 6-12 ay sürebilir, gerektiğinde tekrar seans planlanır.
- Maliyeti Nasıldır? Tedavi genellikle sigorta kapsamındadır, ancak kuruma göre değişkenlik gösterir.
TMS tedavisi, psikiyatri ve nörolojide devrim niteliğinde bir yenilik olarak kabul edilir. Ancak her hasta için uygun olmayabileceğinden, detaylı bir ön değerlendirme şarttır.