Tiroid biyopsisi, tiroid bezindeki şüpheli nodüllerin iyi veya kötü huylu olup olmadığını belirlemek için yapılan kritik bir tanı yöntemidir. Genellikle ultrason eşliğinde gerçekleştirilen bu işlem, kanser şüphesi taşıyan lezyonların erken teşhisinde altın standart olarak kabul edilir. İşlem sırasında ince bir iğne ile nodülden hücre örnekleri alınır ve patolojik incelemeye gönderilir.
Tiroid Biyopsisinin Gereklilikleri
Tiroid biyopsisi, ultrasonografide şüpheli özellikler gösteren nodüller için önerilir. Boyutu 1 cm’den büyük nodüller, düzensiz sınırlara sahip lezyonlar, mikrokalsifikasyon içeren yapılar veya kan akımı artışı saptanan kitleler başlıca endikasyonlardır. Ailede tiroid kanseri öyküsü, boyun bölgesine radyoterapi alma geçmişi veya hızlı büyüyen nodül varlığı da biyopsi kararını etkileyen faktörlerdir.
Hazırlık Süreci
İşlem öncesinde hastanın kan sulandırıcı ilaçları (aspirin, warfarin vb.) 5-7 gün önceden kesmesi gerekebilir. Aç kalma genellikle gerekmez ancak rahat kıyafetler giyilmesi önerilir. İşlemden önce detaylı tiroid ultrasonu çekilir ve biyopsi yapılacak nodülün yeri işaretlenir. Hastanın kanama bozukluğu öyküsü ve alerjileri mutlaka doktorla paylaşılmalıdır.
İşlemin Uygulanışı
Hasta sırtüstü pozisyonda yatırılarak boyun bölgesi sterilize edilir. Ultrason probu yardımıyla nodülün konumu netleştirildikten sonra, ince bir iğne (genellikle 25-27 gauge) ciltten nodül içine yönlendirilir. İğnenin hareketi ultrason ekranında anlık olarak izlenir. Nodülden alınan hücre örnekleri lam üzerine yayılarak veya özel sıvılara konularak patoloji laboratuvarına gönderilir. İşlem genellikle 15-30 dakika sürer ve lokal anestezi altında ağrısız gerçekleştirilir.
İşlem Sonrası Bakım
Biyopsi bölgesine 10-15 dakika baskı uygulanarak kanama riski minimize edilir. Hasta 30 dakika gözlem sonrası normal hayatına dönebilir. İlk 24 saat ağır fiziksel aktivitelerden kaçınılmalı, sıcak duş alınmamalı ve boyun bölgesi zorlanmamalıdır. Hafif şişlik veya morluk gelişirse soğuk kompres uygulanabilir.
Patoloji Sonuçlarının Değerlendirilmesi
Sonuçlar genellikle 3-7 iş günü içinde çıkar ve Bethesda sınıflamasına göre raporlanır:
- Kategori I: Tanısal olmayan örnek
- Kategori II: Benign (iyi huylu)
- Kategori III: Atipi veya folliküler lezyon
- Kategori IV: Folliküler neoplazi
- Kategori V: Şüpheli malignite
- Kategori VI: Malign (kötü huylu)
Olası Riskler ve Komplikasyonlar
İşlem son derece güvenli olmakla birlikte nadiren;
- İğne giriş bölgesinde morluk veya ağrı
- Geçici ses kısıklığı (laringeal sinir irritasyonu)
- Nodül içi kanama
- Enfeksiyon
gibi komplikasyonlar gelişebilir.
Acil Durum Belirtileri
Boyunda ani şişlik, nefes almada güçlük, yutkunma zorluğu, ateş veya titreme gibi belirtilerde acilen sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır. Ses kısıklığı 48 saatten uzun sürerse bu durum mutlaka değerlendirilmelidir.
Sonuçların Klinik Yansımaları
Bethesda II sonucu genellikle takip gerektirirken, kategori IV-VI’da cerrahi değerlendirme önerilir. Kategori III’te ise 3-6 ay sonra biyopsi tekrarı gerekebilir. Karar aşamasında hasta yaşı, nodül boyutu ve ultrason bulguları birlikte değerlendirilir.
