Testis torsiyonu, testisin kendi etrafında dönerek kan akımını kesmesi sonucu oluşan acil cerrahi gerektiren bir durumdur. Genellikle 12-18 yaş arası ergenlerde görülse de her yaşta ortaya çıkabilir. Tedavide zaman kaybı, kalıcı doku hasarı ve infertilite riski taşıdığından ilk 6 saat kritik öneme sahiptir.
Nedenleri ve Risk Faktörleri
Torsiyon genellikle testisin skrotum içinde anormal hareketine bağlı gelişir. "Bell Clapper" deformitesi adı verilen doğuştan gelen bir anatomik anomalide, testis tunika vajinalis içinde serbestçe dönebilir. Diğer risk faktörleri:
- Testis travması veya ani darbe
- Soğuk hava maruziyeti
- Uyku sırasında kas aktivitesindeki artış
- Ailede testis torsiyonu öyküsü
Belirtileri Nasıl Tanınır?
Semptomlar aniden başlar ve şiddetlidir:
- Tek taraflı şiddetli testis ağrısı (dakikalar içinde zirve yapar)
- Skrotumda kızarıklık ve şişlik
- Bulantı ve kusma
- Yüksek ateş (enfeksiyon şüphesi)
- Testisin yukarı çekilmesi veya anormal pozisyonu
- Kasıkta ağrı yayılımı
Teşhis Yöntemleri
Acile başvuran hastalarda:
- Fizik Muayene: Cremasterik refleks kaybı (%100’e yakın spesifik)
- Doppler Ultrason: Kan akımının kesilmesinin görsel tespiti
- İdrar Tahlili: İdrar yolu enfeksiyonundan ayırt etmek için
- Sintigrafi: Şüpheli vakalarda nadiren başvurulur
Cerrahi Tedavi Süreci
- Acil Müdahale: İlk 6 saat içinde cerrahi şarttır. Manuel detorsiyon (elle çevirme) geçici çözümdür.
- Orşiopeksi: Testis normal pozisyona getirilip skrotuma tespit edilir.
- Profilaksi: Sağlam testise koruyucu cerrahi uygulanır.
- Nekroz Durumunda: Doku kaybı varsa testis çıkarılır (orkidektomi).
Komplikasyonlar ve Riskler
- 6 Saat Sonrası: %90 doku kaybı riski
- Testiküler atrofi (küçülme)
- İnfertilite
- Psikolojik travma
- Kozmetik kaygılar
Korunma ve Öneriler
- Ergenlerde ani testis ağrısında acile başvurulmalı
- Travmatik sporlarda koruyucu ekipman kullanımı
- Ailesel öykü varsa profilaktik cerrahi tartışılabilir
- Kendi kendine testis muayenesi eğitimi
Sık Sorulan Sorular
- Ameliyat sonrası iyileşme: 2-3 gün yatak istirahati, 3 hafta spor yasağı
- Tekrarlama riski: Profilaktik cerrahi sonrası <%5
- Doğurganlık etkisi: Tek testisle normal fertilite mümkün
