Testis büyümesi, erkeklerde bir veya iki testiste anormal şişkinlikle kendini gösteren önemli bir sağlık sorunudur. Ağrılı veya ağrısız olabilen bu durum, enfeksiyondan kansere kadar çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilir. İşte testis büyümesi hakkında bilinmesi gereken tüm detaylar:
Testis Büyümesinin Yaygın Nedenleri
- Varikosel: Testis damarlarının genişlemesi (sol testiste %90 daha sık)
- Hidrosel: Testis çevresinde sıvı birikmesi (yenidoğanlarda ve 40 yaş üstünde yaygın)
- Epididimit: Epididim iltihabı (genellikle cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlarla ilişkili)
- Orşit: Kabakulak gibi virüslerin neden olduğu testis iltihabı
- Testis Tümörleri: Germ hücreli tümörler (20-35 yaş arası erkeklerde en sık görülen kanser türü)
- Testis Torsiyonu: Testisin kendi etrafında dönmesi (acil cerrahi gerektirir)
- Fıtık: Kasık fıtığının testis bölgesine doğru ilerlemesi
Belirtiler ve İşaretler
Testis büyümesine eşlik edebilen semptomlar şunlardır:
- Testislerde ağrı (ani başlangıçlı veya zamanla artan)
- Skrotumda kızarıklık ve ısı artışı
- Ele gelen kitle veya sertlik hissi
- İdrar yaparken yanma veya akıntı
- Kasık bölgesine yayılan ağrı
- Ateş ve titreme (enfeksiyon durumunda)
Teşhis Yöntemleri
Tanı süreci şu adımlardan oluşur:
- Fizik Muayene: Hekim testislerin boyut, kıvam ve hassasiyetini değerlendirir.
- Skrotal Ultrason: Testis dokusu, kan akımı ve kitle varlığını görüntüler.
- İdrar Tahlili: Enfeksiyon belirteçlerini araştırır.
- Kan Testleri: AFP, HCG gibi tümör belirteçleri ölçülür.
- Doppler USG: Torsiyonda kan akımının kesildiğini doğrular.
Tedavi Yaklaşımları
Tedavi altta yatan nedene göre planlanır:
- Enfeksiyonlar: Antibiyotik tedavisi (2-4 haftalık kür)
- Varikosel/Hidrosel: Mikrocerrahi veya skleroterapi ile düzeltme
- Testis Torsiyonu: Acil cerrahi ile testisin döndürülmesi
- Testis Kanseri: Orşiektomi (testisin alınması) + kemoterapi/radyoterapi
- Fıtık: Laparoskopik onarım ameliyatı
Kendi Kendine Muayene Önerileri
Erken teşhis için ayda bir kez şu adımları izleyin:
- Ilık duş sonrası skrotumu inceleyin.
- Her testisi başparmak önde, işaret ve orta parmaklar arkada olacak şekilde nazikçe çevirin.
- Bezelye büyüklüğünden sert topa kadar her türlü kitleyi kontrol edin.
- Boyut asimetrisi veya ağırlık farkına dikkat edin.
Risk Faktörleri ve Korunma
- Testis kanseri için risk faktörleri: Ailede kanser öyküsü, inmemiş testis
- Enfeksiyondan korunma: Kondom kullanımı, hijyen kuralları
- Travma önleme: Spor yaparken koruyucu kıyafet giyilmesi
- Erken teşhis için 15 yaşından itibaren düzenli kendi kendine muayene
Ne Zaman Doktora Başvurmalı?
- Ani başlayan şiddetli testis ağrısı
- Testiste sert kitle veya belirgin boyut artışı
- Ateşle birlikte skrotal şişlik ve kızarıklık
- İdrarda kan görülmesi
Üroloji uzmanına başvurmanız gereken durumlarda tanı için fizik muayene, ultrason ve gerekirse MR incelemeleri yapılacaktır. Tedavi süreci nedenine göre ilaçlı veya cerrahi olarak planlanır.
