Spermin Katı Gelmesi

Meninin sürekli koyu kıvamlı gelmesi halinde uzman görüşüne başvurmak gerekli olabilir. Duruma sebep olan bir rahatsızlığın teşhis edilmesi halinde uygulanacak tedavi yöntemleri bulunmaktadır.

Spermin Katı Gelmesi Nedir?

Erkek üreme hücreleri olan spermler, testislerde oluşmaktadır. Testislerde oluşan spermler boşalma esnasında atılana kadar üreme kanalında olgunlaşmaktadır. Üreme kanalına, prostat bezi ve prostat bezinin kulakçıkları olarak da bilinen seminal veziküllerin salgıları akmaktadır. Bu salgıları ve spermi barındıran üreme sıvısına meni adı verilir. Salgılarda veya sperm hücrelerindeki bazı özellikler meninin kıvamında belirleyici olabilir. 

Meninin kıvamı, kişiden kişiye ve boşalma anına göre değişebilmektedir. Meninin öncekilerden farklı, daha koyu kıvamlı gelmesi çoğunlukla sağlıklı bir durumdur. Ancak bazı durumlarda çeşitli sağlık sorunlarına işaret ediyor olabilir. Meninin sürekli koyu kıvamlı gelmesi halinde uzman görüşüne başvurmak gerekli olabilir. 2013 yılında yapılan bir araştırmaya göre erkeklerin %12-29'unda sperm çeşitli sebeplere bağlı olarak katıdır. 

Spermin Katı Gelmesi Belirtileri Nelerdir? 

Sağlıklı bir menide görülmesi beklenen özellikler şu şekilde sıralanabilir:

  • Beyazımsı, grimsi ya da sarımsı renk 
  • Çamaşır suyu kokusu 
  • Jel kıvamı

Meninin kişiden kişiye ve zamana bağlı olarak özelliklerinin değişebileceği unutulmamalıdır. Meninin özellikleri, sağlıklı meni özelliklerinin çoğunu karşılıyorsa, menideki bir özelliğin, örneğin kıvamın normalden farklı olması herhangi bir anlam ifade etmeyebilir. Ancak meninin özellikleri sağlıklı meni özelliklerinin çoğuyla uyumlu değilse durumun altında bir hastalık yatıyor olma ihtimali daha yüksektir. 

Katı meninin özellikleri şu şekilde sıralanabilir:

  • Boşalma sırasında damlalar halinde değil, iplik şeklinde çıkması
  • Katı ve kümelenmiş halde akması 

Katı meni ile birlikte kişide bazı şikayetlerin görülme sıklığı artabilir:

Spermin Katı Gelmesi Nedenleri Nelerdir? 

     Spermin kıvamı pek çok sebebe bağlı olarak değişebilmektedir. Sağlıklı bir kişide spermin kıvamı üzerinde etkili olan önemli durumlar şunlardır:

  • B12 başta olmak üzere, vitamin alımı 
  • Beslenme şekli 
  • Günlük yaşamdaki fiziksel etkinlik düzeyi 

Bunlar dışında:

  • Marihuana kullanımı ve 
  • Alkol alışkanlığı  

da spermin kıvamı üzerinde etkilidir. Bu durumlar sperm sayısını ve meni hacmini azaltabilir. Bu alışkanlıklar kişinin vücudundaki toplam testosteron seviyesinin düşmesine sebep olur. 

Meninin içindeki spermlerin en az %4'ünün şekli normal olmalıdır. Bu oranın üstünde şekil bozukluğu görülmesi halinde meni normalden daha katı olabilmektedir. Bu durumda kişinin yardımcı üreme yöntemleri olmadan çocuk sahibi olma şansı azalır, çünkü şekil bozukluğu olan spermlerin yumurtaya ulaşma ve yumurtayı dölleme ihtimalleri daha düşüktür. 

Spermin katı gelmesine neden olabilecek bazı durumlar şu şekilde listelenebilir:  

Su Kaybı (Dehidratasyon) 

Menide bulunan ve meninin sıvılaşmasını sağlayan salgıların ana maddesi sudur. Kişinin vücudunda yeterli miktarda su bulunmadığı takdirde vücut, üreme kanallarına daha az sıvı salgılar ve meni daha koyu kıvamlı ve kolayca katılaşabilen bir hal alır. Kişinin su alımını artırması meninin sağlıklı kıvama dönmesini sağlayabilir. 

Enfeksiyon

Enfeksiyon durumunda sayıları artan beyaz kan hücreleri meniye karışabilir. Beyaz kan hücrelerinin meniye karışması meninin kıvamını artırır. Beyaz kan hücreleri, cinsel yolla bulaşan hastalıklarda ve idrar yolu enfeksiyonlarında sayıca artarak meni ile atılabileceği gibi vücutta enfeksiyon bulunmadan da menide beyaz kan hücrelerinin artarak meni kıvamını koyulaştırması mümkündür.

İleri yaşlarda üreme kanallarında artan serbest oksijen radikalleri, bölgede iltihaplanma oluşmasına ve beyaz kan hücrelerinin toplanmasına sebep olabilir. Bölgeye toplanan beyaz kan hücreleri, boşalma esnasında meniye katılacağı için meninin kıvamı artacaktır. Bu durumda menideki sperm hücrelerinin yumurtayı dölleme ihtimali de azalmaktadır.  

Hormon Düzensizlikleri 

Erkek vücudunda üretilen testosteron ve steroid grubu bazı hormonlar meninin yapısına katılmaktadır. Bu hormonlar meninin vajinanın asidik ortamında spermin canlı kalmasını ve yumurtaya ulaşmasını sağlar. Düşük testosteron düzeyi, meni kıvamında koyulaşmaya sebep olur. Hormon düzensizlikleri hem doğrudan etkileriyle hem de spermlerde şekil bozukluklarına yol açarak meninin kıvamının koyulaşmasına sebep olabilir. 

Seyrek Boşalma 

Kişinin iki meni atımının arasında uzun zaman olması, menideki spermlerin yapısını ve sayısını değiştirmektedir. Bu durumda meni daha koyu kıvamlı olabilir. 

Prostat ve Seminal Vezikülü Etkileyen Hastalıklar 

Meninin yapısında, prostat bezinin ve seminal vezikülün salgıları ve sperm bulunmaktadır. Meni içeriğindeki maddelerin özellikleri ve oranları meninin kıvamını belirler. Sperm oranının yüksek olması durumunda meninin kıvamı koyulaşmaktadır. Sperm oranının artmasının temel sebebi prostat ve seminal veziküllerin salgıladıkları sıvı miktarının azalmasıdır.  

Spermin Katı Gelmesi Teşhisi

Meninin incelemesinde sağlıklı bir menide görülmesi beklenen özellikler şu şekildedir:

  • Hacim: Bir boşalma esnasında 1.5 ila 5 mililitre meni atılması normaldir. 
  • Sperm Sayısı: Meninin her bir mililitresi için on beş ila iki yüz  milyon sperm atılması sağlıklıdır. Meninin mililitresi başına on beş milyondan veya tek seferde atılan menide otuz dokuz milyondan az sperm bulunması halinde sperm sayısı azalmıştır. Sperm sayısının normalden fazla olması meninin katılaşmasına sebep olabilir. 
  • Sperm Şekli: Spermler üreme kanalından geçerken sağlıklı şekillerine kavuşurlar. Bir menideki bütün spermler yumurtayı döllemek için en uygun yapıda değildir. Spermlerin %4 veya daha fazlasının dölleme için en uygun yapıda bulunması sağlıklı kabul edilir. Şekli bozuk spermlerin menideki oranının artması meninin katılaşmasına sebep olabilmektedir. 
  • Sperm Hareketliliği: Bir menideki sağlıklı harekete sahip spermlerin oranı cinsel sağlık ve baba olabilme yeteneği açısından önemli bir ölçüttür. Sağlıklı bir kişinin menisindeki spermlerin %40 ila ellisinin düzgün bir hareket yeteneğinin olması gerekir. 

Spermin Katı Gelmesi Tedavisi 

Meninin uzun süre, kişinin su tüketimine özen göstermesine rağmen katı gelmesi halinde, üroloji kliniklerinde rahatsızlığın sebebi araştırılmalıdır. Meninin kıvamı bazı kişilerde kendiliğinden değişebilir, ancak duruma sebep olan bir rahatsızlığın teşhis edilmesi halinde uygulanacak tedavi yöntemleri bulunmaktadır.  

Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar 

Vücutta bakterilerin bulunması halinde vücudun savunma mekanizması beyaz kan hücrelerinin sayısını artırarak bakterileri öldürmeye başlar. Özellikle üreme ve boşaltım kanallarında meydana gelen enfeksiyonlarda yüksek miktarda beyaz kan hücresi meniye karışarak meninin katı gelmesine sebep olur. Bakteri enfeksiyonlarının antibiyotiklerle tedavi edilmesi, meninin kıvamının eski haline dönmesini sağlar.  

Hormon Düzensizlikleri 

Erkeklerde meninin içeriğinde bulunan ve sperm üretimine etkisi olan testosteron hormonu düzeyi, meninin akışkanlığını belirler. Testosteron hormonunun azlığının tespit edilmesi halinde kişiye testosteron takviyesi (hormon replasman tedavisi) verilmesi meni kıvamını sağlıklı hale getirebilir.

Metformin: Tip 2 diyabet (ileri yaşta, beslenmeye bağlı ortaya çıkan şeker hastalığı) tedavisinde kullanılan, insülin salınımını artıran bir ilaçtır. Kişinin kilo vermesine yardımcı olabilir, böylece kullanımı sırasında doğrudan etkileriyle, sonrasında ise kilo verdirmesi sayesinde kalıcı olarak kişinin hormon düzeylerinin sağlıklı sınırlarda olmasını sağlayabilir.   

Spermin Katı Gelmesi Tedavi Edilmezse 

Spermin katı gelmesi pek çok sebebe bağlı gelişebilen bir durumdur. Enfeksiyon sebebiyle katılaşan sperm durumunda kişinin tedavi almaması ve bariyer yöntemleri ile korunmadan cinsel birliktelik yaşaması halinde enfeksiyon birliktelik yaşadığı kişiye bulaşabilmektedir. 

Kişinin çocuk sahibi olmak istemesi halinde hem kendisinde hem de partnerinde üreme sistemi enfeksiyonu bulunması çocuk sahibi olma şanslarını ciddi oranda düşürür. Spermin katı gelmesi ve birkaç hafta içerisinde kendiliğinden düzelmemesi veya farklı şikayetlerin de eşlik etmesi durumunda uzman yardımına başvurulmalıdır.  

Spermin Katı Gelmesine Ne İyi Gelir? 

Meninin katı gelmesinin farklı sebepleri olabilir. Yeterli su tüketmek meninin daha az kıvamlı olmasını sağlayabilir. Fiziksel etkinlikler ve dengeli beslenme vücuttaki hormon seviyelerinin dengelenmesini sağlayarak meniyi sağlıklı kıvamda tutabilir. 

Cinsel birlikteliklerde korunma sırasında yalnızca istenmeyen gebelikler değil cinsel yolla bulaşan hastalıklar da göz önünde bulundurulmalıdır. Cinsel birlikteliklerde bariyer yöntemlerinin kullanılması ile bulaşıcı hastalıklardan korunma mümkündür. Bu yolla enfeksiyon önlenerek enfeksiyonun meninin katılaşmasına sebep olmasının önüne geçilebilir. 

Spermin Katı Gelmesine Ne İyi Gelmez? 

Menide katılaşma enfeksiyonlara veya spermlerde şekil bozukluğuna bağlı olarak gelişebilmektedir. Durumun uzun sürmesi veya beraberinde farklı şikayetlerin olması halinde üroloji kliniklerine başvurulmalıdır. Durumun kendiliğinden geçmesini uzun süre beklemek tedavi başarısının azalmasına ve enfeksiyon durumunda hastalığın cinsel eşlere bulaştırılmasına sebep olabilir. 

Spermin Katı Gelmesi için Hangi Doktora Gidilir?

Menide meydana gelen değişimler veya çocuk isteminin olmasına karşın çocuk sahibi olunamaması durumunda üroloji kliniklerine başvurulmalıdır. Meninin kıvamındaki değişimler sebebiyle üroloji kliniklerine gidilmesi gerekliliğine şu şikayetlerin varlığı ile karar verilebilir:

  • Birkaç gün veya daha uzun süreli menide koyulaşma; durumun, su tüketiminin artırılması gibi ev tedavileri ile iyileştirilememesi
  • Spermin katı gelmesi ile birlikte ağrılı ve sık idrar yapma, cinsel birlikteliğin acı vermesi
  • Son altı ay içerisinde cinsel yolla bulaşan hastalık testi yaptırmamış olmak, hastalık bulaşına sebep olabilecek cinsel etkinlikte bulunmuş olmak
  • Bir yıldır çocuk istemiyle düzenli cinsel birliktelik yaşanmasına rağmen çocuk sahibi olamamak
Makaleyi faydalı buldun mu?
34
4
Makeleyi Paylaşın

Spermin Katı Gelmesi ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular

Menideki katılaşmanın sebebinin araştırılması için yapılabilecek tetkikler nelerdir?

Kanda testosteron düzeyine bakılması, testosteron azlığından kaynaklanan durumların tespit edilmesini sağlar. Meni hacmi başına düşen sperm sayısı hesaplanarak spermin yoğun olduğu durumlar tespit edilebilir. Meni içerisinde beyaz kan hücreleri aranması, beyaz kan hücrelerine bağlı olan kıvam artışlarının tespit edilmesini sağlar. Spermlerin şekli mikroskop altında incelenmektedir.

Int. Dr. Nehir Ünal

Meninin kıvamının seyrelmesi için neler yapılabilir?

Dengeli ve düzenli beslenme, su tüketimine dikkat etme, üreme ve idrar yolu enfeksiyonları başta olmak üzere enfeksiyonlardan kaçınma meninin katı gelmesini engelleyebilir. Meninin katı gelmesinin arkasında herhangi bir sağlık sorunu bulunmayabilir. Bu durumda meninin kıvamı sağlık ve çocuk sahibi olma şansı açısından sorun doğurmamaktadır.

Int. Dr. Nehir Ünal