Sırt yamukluğu, omurganın normal eğriliğinin bozulması sonucu sırtta asimetri veya kamburlaşma oluşmasıdır. Tıbbi adı kifoz veya skolyoz olan bu durum, çocuklukta başlayıp yetişkinlikte ilerleyebilir. Erken teşhis ve tedavi, kalıcı deformiteleri önlemede hayati önem taşır.
Sırt Yamukluğu Nedenleri
- Konjenital (Doğuştan): Omurga gelişim anomalileri
- Postüral (Duruşa Bağlı): Uzun süreli kötü oturma pozisyonu
- Scheuermann Hastalığı: Ergenlikte ortaya çıkan kemik büyüme bozukluğu
- Osteoporoz: Kemik erimesine bağlı omur çökmesi
- Nöromüsküler Hastalıklar: Serebral palsi veya kas distrofisi
- Travma: Omurga kırıkları veya ameliyat komplikasyonları
Belirtiler ve İşaretler
- Sırtta gözle görülür çıkıntı veya kamburluk
- Omuz ve kalçalarda asimetri
- Uzun süre ayakta durunca artan sırt ağrısı
- Yorgunluk ve nefes darlığı (şiddetli eğrilikte)
- Kıyafetlerin vücuda tam oturmaması
Teşhis Yöntemleri
- Fizik Muayene: Adams testi (öne eğilerek asimetri kontrolü)
- Röntgen: Cobb açısı ölçümü (eğrilik derecesinin tespiti)
- MRG/CT: Sinir sıkışması veya altta yatan patolojilerin araştırılması
- Kemik Yoğunluk Ölçümü: Osteoporoz şüphesinde
Tedavi Seçenekleri
-
Fizik Tedavi:
- Postür düzeltme egzersizleri
- Sırt ve karın kaslarını güçlendiren hareketler
- Yoga ve pilates terapis
-
Korse Tedavisi:
- Büyüme çağındaki çocuklarda eğriliğin ilerlemesini durdurmak için
- Özel üretim TLSO (gövde korseleri)
-
İlaç Tedavisi:
- Ağrı yönetimi için NSAİİ’ler
- Osteoporozda bifosfonatlar ve D vitamini
-
Cerrahi Müdahale:
- 50 dereceyi aşan eğriliklerde spinal füzyon
- Vertebroplasti (kırık omurların onarımı)
Önleyici Egzersizler
-
Duvarda Duruş Çalışması:
- Sırtı duvara yaslayarak çene ve omuzları hizalamak
- Günde 10 dakika uygulama
-
Köprü Hareketi:
- Sırt üstü yatarak kalçayı yukarı kaldırma
- 3 set x 15 tekrar
-
Süpermen Egzersizi:
- Yüz üstü uzanarak kolları ve bacakları aynı anda kaldırma
- 3 set x 10 tekrar
Risk Faktörleri
- Ailede omurga eğriliği öyküsü
- Ergenlik dönemindeki hızlı büyüme
- Kadınlarda 3 kat daha yüksek risk
- Obezite ve hareketsiz yaşam
Günlük Yaşam Önerileri
- Bilgisayar başında çalışırken monitörü göz hizasına ayarlamak
- Bel destekli ergonomik sandalye kullanmak
- Çocuklarda ağır sırt çantası taşımamak
- Yüzme ve yürüyüş gibi simetrik sporları tercih etmek
Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?
- Omuz seviyelerinde belirgin fark
- Kürek kemiklerinden birinin öne çıkması
- Gece uyandıran sırt ağrısı
- Nefes almada zorluk
