Sinüzit, burun çevresindeki sinüs boşluklarının iltihaplanmasıyla ortaya çıkan yaygın bir sağlık sorunudur. Akut (ani başlangıçlı) veya kronik (uzun süreli) formlarda görülebilir. Virüs, bakteri veya alerjilerin tetiklediği bu durum, doğru tedavi edilmezse komplikasyonlara yol açabilir.
Sinüzit Türleri ve Nedenleri
- Akut Sinüzit: Genellikle soğuk algınlığı sonrası gelişir. 4 haftadan kısa sürer.
- Kronik Sinüzit: Belirtilerin 12 haftadan uzun devam etmesidir. Polipler veya deviasyon gibi yapısal sorunlarla ilişkilidir.
- Alerjik Sinüzit: Polen, toz veya küf mantarı gibi alerjenlerle tetiklenir.
En Sık Görülen Belirtiler
- Yüzde (alın, göz çevresi, yanaklar) basınç hissi veya ağrı
- Burun tıkanıklığı ve koyu renkli burun akıntısı
- Koku ve tat alma duyusunda azalma
- Geniz akıntısına bağlı boğaz ağrısı veya öksürük
- 37.8°C üzerinde ateş (bakteriyel enfeksiyonlarda)
Teşhis Yöntemleri
- Fizik Muayene: Burun içi endoskopik inceleme ve hassas noktaların palpasyonu.
- Görüntüleme: Kronik vakalarda BT (Bilgisayarlı Tomografi) ile sinüs anatomisi değerlendirilir.
- Alerji Testleri: Tekrarlayan enfeksiyonlarda alerjen paneli uygulanır.
Medikal Tedavi Seçenekleri
- Antibiyotikler: Bakteriyel enfeksiyonlarda (Amoksisilin-Klavulanat) 10-14 gün kullanılır.
- Nazal Steroid Spreyler: (Flutikazon) İltihabı ve polip boyutunu azaltır.
- Antihistaminikler: Alerjik sinüzitte semptomları hafifletir.
- Ağrı Kesiciler: Parasetamol veya ibuprofen yüz ağrısını kontrol eder.
Evde Uygulanabilecek Doğal Yöntemler
- Tuzlu Su İrrigasyonu: Neti pot ile günde 2 kez sinüsleri temizlemek tıkanıklığı azaltır.
- Buhar Soluma: Nane veya okaliptüs yağı eklenmiş sıcak su buharı solumak.
- Hidrasyon: Günde 8-10 bardak su mukusu inceltir.
- Sıcak Kompres: Yüze 10 dakika uygulanan ılık bez ağrıyı hafifletir.
Cerrahi Tedavi Ne Zaman Gerekir?
- İlaç tedavisine yanıt vermeyen kronik sinüzit
- Anatomik problemler (deviasyon, konka büyümesi)
- Poliplerin solunumu engellemesi
- Endoskopik Sinüs Cerrahisi (FESS) ile başarı oranı %85-90’dır.
Komplikasyon Riskleri
- Göz çevresinde apse veya görme kaybı
- Menenjit veya beyin apsesi
- Koku alma kalıcı kaybı
Hamilelerde ve Çocuklarda Özel Durumlar
- Gebelikte nazal steroidler ve tuzlu su lavajı güvenlidir.
- Çocuklarda 2 haftadan uzun süren burun akıntısında sinüzit şüphesi.
Korunma Stratejileri
- Elleri sık yıkama
- Alerji kontrolü (yastık kılıflarını haftada 60°C’de yıkamak)
- Sigara dumanından kaçınma
Ne Zaman Acil Doktora Başvurulmalı?
- Şiddetli baş ağrısı ile birlikte ense sertliği
- Görme bulanıklığı veya çift görme
- Yüzde şişlik ve kızarıklık
KBB uzmanları tanı ve tedavide en doğru adrestir. Semptomlar 10 günden uzun sürüyorsa mutlaka uzmana danışılmalıdır.
