Sarı burun akıntısı, burundan gelen yoğun kıvamlı ve sarı renkli salgıdır. Genellikle enfeksiyon veya inflamasyonun göstergesidir. Bu durum, vücudun bağışıklık sisteminin bakteri veya virüslerle savaştığının bir işareti olabilir. İşte sarı burun akıntısı hakkında bilinmesi gerekenler:
Sarı Burun Akıntısının Temel Nedenleri
Renk değişikliği, beyaz kan hücrelerinin enfeksiyonla mücadele sonucu ölmesiyle oluşur. En yaygın sebepler şunlardır:
- Bakteriyel Sinüzit: Burun çevresindeki sinüs boşluklarının bakterilerle iltihaplanması
- Viral Üst Solunum Enfeksiyonları: Soğuk algınlığı sonrası sekonder bakteriyel enfeksiyon
- Alerjik Rinit: Uzun süreli alerji nedeniyle sinüslerin tıkanması
- Nazal Polipler: Burun içindeki et büyümelerinin enfeksiyona yol açması
- Kimyasal Tahriş: Sigara dumanı veya kirli hava maruziyeti
Eşlik Eden Belirtiler
Sarı akıntı tek başına görülmez. Diğer semptomlar:
- Yüz Ağrısı: Özellikle alın ve göz çevresinde basınç hissi
- Burun Tıkanıklığı: Nefes almada zorluk ve horlama
- Koku Kaybı: Sinüslerin şişmesine bağlı geçici anosmi
- Boğaz Ağrısı: Geniz akıntısının neden olduğu tahriş
- Ateş: Bakteriyel enfeksiyonlarda 38°C üzeri yükselmeler
Teşhis Sürecinde Neler Yapılır?
Doktor öncelikle fizik muayene ile burun içi ve sinüsleri değerlendirir. Endoskopik muayenede iltihaplı dokular ve akıntının kaynağı tespit edilebilir. Gerekli görülürse sinüslerin durumunu görmek için bilgisayarlı tomografi (BT) istenir. Akıntı kültürü ile enfeksiyon etkeni belirlenebilir. Alerji şüphesinde deri testleri yapılır.
Tedavi Yaklaşımları
Tedavi altta yatan nedene göre planlanır:
- Antibiyotikler: Bakteriyel enfeksiyonlarda 7-14 günlük tedavi
- Kortikosteroidli Burun Spreyleri: Sinüs ödemini azaltmak için
- Antihistaminikler: Alerjik kökenli durumlarda
- Sinüs Yıkama: Serum fizyolojik ile nazal irrigasyon
- Ağrı Kesiciler: Parasetamol veya ibuprofen içeren ilaçlar
Evde Uygulanabilecek Yöntemler
- Buhar Soluma: Sıcak su buharına okaliptüs yağı ekleyerek günde 2 kez uygulama
- Tuzlu Su Gargarası: Boğaz tahrişini azaltmak için
- Bol Sıvı Tüketimi: Mukusu incelterek drenajı kolaylaştırmak
- Yüksek Yastıkla Uyuma: Geniz akıntısını azaltma
Ne Zaman Doktora Gidilmeli?
- Akıntı 10 günden uzun sürerse
- Ateş 39°C’yi geçerse
- Görme bulanıklığı veya şiddetli baş ağrısı eşlik ederse
- Nefes darlığı gelişirse
- Kanlı akıntı görülürse
Komplikasyon Riski
Tedavi edilmeyen vakalarda:
- Orta Kulak İltihabı: Östaki borusunun tıkanmasıyla
- Bronşit: Akıntının akciğerlere inmesiyle
- Menenjit: Nadiren enfeksiyonun beyin zarına yayılması
Korunma Yöntemleri
- Elleri sık sık sabunla yıkamak
- Alerjenlerden uzak durmak
- Sigara dumanına maruz kalmamak
- Nemlendirici kullanarak ortam nemini %40-50 arasında tutmak
- Yıllık grip aşısı olmak
Sarı burun akıntısı genellikle evde tedavi edilebilir ancak uzun sürdüğünde mutlaka kulak burun boğaz uzmanına başvurulmalıdır. Doğru tanı ve tedavi ile 1-2 haftada tam iyileşme sağlanır.