Saç dökülmesi, hem erkeklerde hem de kadınlarda yaygın görülen ve altta yatan çeşitli faktörlerle ilişkili bir sağlık sorunudur. Günlük 50-100 tel saç kaybı normal kabul edilirken, bu sayının üzerindeki dökülmeler tedavi gerektirebilir. İşte saç dökülmesine dair kapsamlı bilgiler:
Saç Dökülmesinin Başlıca Nedenleri
- Genetik Faktörler: Androgenetik alopesi (erkek tipi/kadın tipi dökülme), aile öyküsüyle ilişkilidir.
- Hormonal Dengesizlikler: Tiroid hastalıkları, doğum sonrası veya menopoz dönemindeki östrojen düşüşü.
- Beslenme Eksiklikleri: Demir, çinko, biotin (B7 vitamini), D vitamini ve protein yetersizliği.
- Stres Kaynaklı Dökülme: Telogen effluvium adı verilen geçici dökülme türü, yoğun stres veya travma sonrası görülür.
- Otoimmün Hastalıklar: Alopesi areata, bağışıklık sisteminin saç köklerine saldırmasıyla oluşur.
- Kozmetik Uygulamalar: Sık fön çekme, sıkı atkuyruğu yapma veya kimyasal işlemler.
Belirtiler ve Tanı Yöntemleri
Saç dökülmesinin tipine göre belirtiler değişir:
- Erkek Tipi Dökülme: Alın çizgisinin gerilemesi, tepe bölgesinde incelme.
- Kadın Tipi Dökülme: Saç ayrığının genişlemesi, tüm saçlı deride seyrelme.
- Alopesi Areata: Para büyüklüğünde yuvarlak kel lekeler.
Tanı için saç çekme testi, kan tahlilleri (demir, hormon paneli) ve dermatoskopi kullanılır. İleri vakalarda saçlı deri biyopsisi gerekebilir.
Etkili Tedavi Seçenekleri
- Topikal Çözümler: Minoksidil (%5 losyon) saç foliküllerini uyarır.
- Oral İlaçlar: Finasterid (erkeklerde), spironolakton (kadınlarda) hormonal dökülmeye karşı kullanılır.
- PRP Tedavisi: Konsantre plateletlerin saçlı deriye enjeksiyonuyla kökler canlandırılır.
- Mezoterapi: Saç köklerini besleyen kokteyllerin mikroenjeksiyonu.
- Saç Ekimi: FUE veya DHI yöntemleriyle kalıcı çözüm.
Doğal Destekleyici Yöntemler
- Beslenme Önerileri: Somon, yumurta, ıspanak ve avokado gibi biotin zengini gıdalar.
- Bitkisel Yağlar: Badem yağı veya lavanta yağı ile saçlı deri masajı.
- Protektif Stil: Sıkı saç stillerinden kaçınma, ısıya maruziyeti sınırlama.
Önleme Stratejileri
- Demir ve D vitamini seviyelerini düzenli kontrol ettirin.
- Saçı ıslakken taramayın, geniş dişli tarak kullanın.
- Kimyasal boyalar ve perma işlemlerini seyrek uygulayın.
- Stresi azaltmak için yoga veya nefes egzersizleri yapın.
Ne Zaman Dermatoloğa Başvurmalı?
- Saç tellerinde belirgin incelme veya günlük 150’den fazla dökülme.
- Kaş veya kirpiklerde ani kayıp.
- Saçlı deride kızarıklık, kaşıntı veya pullanma eşlik etmesi.
Saç dökülmesi tedavisinde erken müdahale kritik önem taşır. Uzun süreli dökülmelerde mutlaka dermatolojik değerlendirme yapılmalıdır.