RF

Romatoid Faktör Nedir?

Romatoid faktör (RF), IgG olarak bilinen immunoglobulin sınıfına ait, vücudun bağışıklık sistemi tarafından üretilen bir otoantikordur. Antikor, antijen (bakteriyel protein gibi) olarak bilinen yabancı bir maddeye tepki olarak kanda oluşan koruyucu bir proteindir ancak otoantikorlar, yabancı proteinden ziyade kişinin kendi proteinlerine saldıran antikorlardır. Romatoid faktör testi, romatoid artrit (RA) başta olmak üzere çeşitli otoimmün rahatsızlıkların teşhisi amacıyla yapılır.

Romatoid Faktör Normal Değerleri Kaç Olmalı?

Romatoid faktör referans aralığı 0-20 IU/mL’dir ancak romatoid faktör normal değerlerin biraz üzerinde seviyeler tek başına romatoid artrit teşhisi koymak için yeterli değildir. Bu tür değerler farklı bir otoimmün hastalığa işaret edebilir. Büyük yetişkinler için romatoid artrit normal değeri ise 60 IU/mL’dir.

Romatoid Faktör Nasıl Ölçülür?

Romatoid faktör düşüklüğü ve yüksekliği tanısı, RF kan testi, romatoid faktör (rf) (türbidimetrik) testi (vücuttaki iltihabı tespit eder), röntgen veya ultrason görüntüleri incelenerek konulur. Romatoid artrit kan testi, kanda bulunan RF antikorunun miktarını ölçer. RF otoantikoru, normal vücut dokusuna yapışarak bulunduğu dokuda hasara neden olabilir. Röntgen filmleri, romatoid artritin erken safhalarında hastalığı teşhis etmek için yeterli olmayabilir ancak hastalığın ileri dönemlerinde kesin tanı koymada RF testine yardımcı olur.

Çocuklukta Romatoid Faktör Değerleri Nasıl Olmalı?

Yetişkinlerde olduğundan farklı bir tür olan ve çocuklarda en yaygın olarak görülen juvenil romatoid artrit semptomları, 6 ay ile 16 yaş arasında belirti göstermeye başlar. Eklemlerin içini kaplayan dokuda (sinovyum) iltihaplanma oluşur ve 6 haftadan uzun süren şişliğe, kızarıklığa, eklem sertliğine ve hareket kısıtlılığına neden olur. Juvenil romatoid artrit çocuklarda kemik gelişimini olumsuz etkileyebilir. Hastalığın teşhisi için romatoid faktör testi, tam kan sayımı, X ışınları, CT tarama, MRI ve kemik taraması gibi testler yapılır.

Çocukluklarda juvenil romatoid artrit ilaçlar, yaşam tarzı değişiklikleri ve fizik tedavi uygulamaları ile tedavi edilir. Tedavinin amacı, çocuklarda mümkün olan en iyi büyümeyi, fiziksel aktiviteyi, sosyal ve duygusal gelişimi teşvik etmek için ağrıyı ve iltihabı hafifletmek, eklem hasarını yavaşlatmak veya önlemek ve eklemlerin normal kullanımını yeniden sağlamaktır.

Romatoid Faktör Düşüklüğü Nedenleri ve Hastalıkları Nelerdir?

Romatoid faktör düşüklüğü, yapılan RF testinin negatif olduğunu gösterir. Sonuçlar 20 IU/mL’nin altındadır. Romatoid artrit hastalığı olan kişilerin yaklaşık %20’si düşük romatoid faktör seviyelerde sonuç alabilir veya hastalık hiç saptanamayabilir. Hastalığın semptomlarına bağlı olarak kesin tanı koymak amacıyla farklı testlere ihtiyaç duyulabilir.

Romatoid Faktör Yüksekliği Nedenleri ve Hastalıkları Nelerdir?

Romatoid faktör pozitifliği, yetişkinlerin yaklaşık %80’inde görülen romatoid artrite (RA) işaret eder. Romatoid faktör yüksekliği ayrıca RA’i olmayan ancak kişide başka problemlerin olduğunu da gösterebilir. Bu duruma yanlış pozitif denir.

Romatoid Artrit

Romatoid artrit, eklemlerde sertlik, ağrı, hareket kaybı, iltihaplanma ve erozyona (bozulmaya) neden olan kronik bir otoimmün hastalıktır. Çoğunlukla simetrik olarak birden çok eklemi, en sık elleri ve bilekleri aynı zamanda dirsekleri, boynu, omuzları, kalçaları, dizleri ve ayakları etkiler. Her yaştan (daha çok 40 ila 60 yaş arası) insanı etkileyebilir ancak genellikle kadınlarda geç gebelik yıllarında ve erkeklerde 60 ila 80 yaşları arasında gelişir. Yavaş veya hızlı gelişebilir. Etkilenenlerin %70’den fazlası kadındır.

Diğer romatoid faktör yüksekliği yapan nedenler şu şekilde sıralanabilir:

• Sjögren sendromu (Ağız ve göz başta olmak üzere eklemler, böbrekler, akciğerler, karaciğer, pankreas, tiroid, sinir sistemi ve ter bezleri gibi vücudun pek çok doku ve organını etkileyebilecek otoimmün bir bozukluktur.)
• Sistemik lupus eritematozus (Enfeksiyonla ilgili kronik bir otoimmün bozukluktur.)
• Bakteriyel, viral ve paraziter enfeksiyonlar (hepatit, sifiliz, cüzzam, vb.)
• Bazı kanserler
• Akciğer hastalığı
• Karaciğer hastalığı
• Böbrek hastalığı

Romatoid Faktör Yüksekliği Belirtileri

Romatoid faktör yüksekliğinin işaret ettiği romatoid artrit, kısmen genler yoluyla kalıtsal olabilir veya hastalığın gelişmesinde obezite, bakteriler ve virüsler dahil olmak üzere farklı faktörler de etkili olabilir. Romatoid faktör yüksekliği belirtileri şu şekilde sıralanabilir:

• Birden fazla eklemde ağrı veya sızı
• Sabah artan eklem ağrısı ve sertliği
• Deri altında nodüller
• Kemik kaybı
• Kıkırdak kaybı
• Eklemlerde sıcaklık ve şişme
• Kilo kaybı
• Genel yorgunluk
• Hareket açıklığı kaybı

Romatoid Faktör Yüksekliği Tedavisi

Romatoid artritin tedavisi yoktur. Romatoid faktör tedavisinin amacı; hastalığı yavaşlatmak, ağrıyı ve iltihabı azaltmak, eklem işlevini sürdürmek, eklem hasarını ve komplikasyonları en aza indirmektir. Tedavi kişiden kişiye değişebildiği gibi ve zamanla da değiştirilebilir.

Romatoid faktör tedavisi için hastaya ağrı kesici ve iltihabı azaltmak için anti-enfeksiyon ilaçlar reçete edilebilir. İlaçların yanı sıra hastaya fizik tedavi uygulanabilir. İlaçlar ve fizik tedavi başarısız olursa, hasar görmüş eklemleri onarmak için ameliyat gerekebilir.

Romatoid Faktör Yüksekliğine Ne İyi Gelir?

Romatoid faktör yüksekliği tedavisi süresince yeterince dinlenme ve egzersiz yapılmalıdır. Etkilenen eklemlerde stresten kaçınılmalıdır. Sigara kullanımı enfeksiyonu ve romatoid artritin ağrısını artırabilir.

Romatoid Faktör Yüksekliği Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Romatoid faktör yüksekliği tedavi edilmezse, hastanın günlük yaşamını ciddi şekilde etkileyebilir. Yürümeyi veya elleri kullanmayı zorlaştırabilir. Eklemlerde şekil bozukluklarına neden olabilir. Romatoid artritin uzun vadeli etkileri, kıkırdaklara ve kemiklere zarar vermeyi ve eklemlerde azalmış işlev kaybını içerir. Romatoid artrit tedavi edilmediğinde kişinin ömrünü kısaltabilir veya birkaç yıl içinde etkilenen bölgelerin çoğunda çalışamayacak kadar engel bırakabilir.