Rektal tuşe, fizik muayenenin önemli bir parçası olan ve rektumun parmakla incelenmesini içeren bir tanı yöntemidir. Bu basit ancak etkili yöntem, özellikle prostat ve rektal bölge hastalıklarının erken teşhisinde kritik rol oynar. İşte rektal tuşe ile tespit edilebilen hastalıklar ve bu muayenenin detayları:

Rektal Tuşe Nedir?
Rektal tuşe, doktorun eldiven giyerek kayganlaştırılmış işaret parmağını rektum içine yerleştirerek yaptığı fiziksel bir muayenedir. Ağrısız ve kısa süren bu işlem, özellikle erkeklerde prostat bezinin boyut, kıvam ve hassasiyetini değerlendirmek için sıklıkla kullanılır.

Rektal Tuşe ile Teşhis Edilen Hastalıklar

1. Prostat Hastalıkları:

   • Prostat Kanseri: Prostat bezinde sert nodüller veya asimetrik büyüme kanser şüphesi uyandırır.
   • Prostatit: Prostatın ağrılı ve şiş olması, akut veya kronik enfeksiyonu işaret edebilir.
   • Benign Prostat Hiperplazisi (BPH): Prostatın simetrik büyümesi idrar akımını engelleyen iyi huylu bir durumdur.

2. Rektal ve Anal Bölge Hastalıkları:

   • Hemoroid: Genişlemiş damar yumruları elle hissedilebilir.
   • Anal Fissür: Makat çatlağının varlığı ve hassasiyet değerlendirilir.
   • Rektal Tümörler: Rektum duvarında anormal kitleler veya ülserler tespit edilebilir.

3. Kadınlarda Pelvik Hastalıklar:

   • Rektosel: Rektum ön duvarının vajinaya doğru fıtıklaşması.
   • Endometriozis: Rektum çevresinde endometriyal doku birikimi.

4. Diğer Sistemik Hastalıklar:

   • Apse: Pelvik bölgede enfeksiyon kaynaklı şişlikler.
   • Fekal İmpaksiyon: Katılaşmış dışkı kitlelerinin varlığı.

Rektal Tuşe Nasıl Yapılır?

• Hasta sol yan pozisyonda dizlerini karına çekerek uzanır.
• Doktor kayganlaştırıcı sürdüğü parmağını yavaşça rektuma yerleştirir.
• Prostat bezinin boyutu, kıvamı ve rektum duvarının yapısı değerlendirilir.
• İşlem genellikle 1-2 dakika sürer ve hasta hafif bir baskı hissedebilir.

Muayene Öncesi Hazırlık Gerekir mi?
Rektal tuşe öncesinde özel bir hazırlık gerekmez. Ancak hastanın rahatlaması için mesanesini boşaltması önerilir. Muayene sonrası minimal rektal kanamalar normal kabul edilir.

Sık Sorulan Sorular

• Ağrılı Bir İşlem mi? Doğru teknikle yapıldığında ağrı oluşturmaz, hafif rahatsızlık hissedilebilir.
• Riskleri Var mı? Nadiren kanama veya enfeksiyon görülebilir.
• Alternatif Yöntemler Neler? PSA testi, transrektal ultrason veya MR gibi yöntemler ek tanı için kullanılır.

Sonuç
Rektal tuşe, özellikle prostat ve rektal patolojilerin erken teşhisinde altın standart bir yöntemdir. Düzenli kontrollerle ciddi hastalıkların önüne geçmek mümkündür. Şikayeti olanların veya 50 yaş üstü erkeklerin yılda bir kez bu muayeneyi yaptırması önerilir.