Rahim ağzı yarası (servikal ektropion veya erozyon), rahmin vajinaya açılan kısmındaki hücrelerin anormal büyümesiyle oluşan yaygın bir jinekolojik durumdur. Genellikle iyi huylu olmakla birlikte, bazen enfeksiyon veya inflamasyonla ilişkili olabilir. İşte bu durumun nedenleri, belirtileri ve tedavi yöntemleri:
Rahim Ağzı Yarası Nedir?
Rahim ağzının iç kısmını kaplayan yumuşak salgı bezlerinin, dış kısma doğru genişlemesi sonucu oluşur. Bu doku hassas olduğundan tahrişe ve enfeksiyona açıktır. Hormonal dalgalanmalar, özellikle yüksek östrojen seviyeleri (gebelik, doğum kontrol hapı kullanımı) başlıca tetikleyicilerdir.
Nedenleri ve Risk Faktörleri
- Hormonal Değişimler: Ergenlik, gebelik veya östrojen içerikli ilaçlar
- Travmalar: Doğum, kürtaj veya cinsel ilişki kaynaklı fiziksel hasarlar
- Enfeksiyonlar: HPV, klamidya, genital herpes gibi cinsel yolla bulaşan hastalıklar
- Kimyasal Tahriş: Spermisitler veya vajinal duş ürünleri
- Otoimmün Reaksiyonlar: Vücudun kendi dokularına saldırması
Belirtileri Ne Zaman Ortaya Çıkar?
Çoğu vakada belirti görülmez. Ancak şu durumlarda semptomlar gelişebilir:
- Cinsel ilişki sonrası lekelenme şeklinde kanama
- Kokulu, sarı-yeşil renkli vajinal akıntı
- Adet dönemleri dışında ara kanamalar
- İdrar yaparken yanma veya kasık ağrısı
- Cinsel ilişki sırasında rahatsızlık hissi
Teşhis Yöntemleri
- Jinekolojik Muayene: Spekulumla rahim ağzının görsel incelenmesi (kırmızı, iltihaplı doku).
- Pap Smear Testi: Anormal hücreleri taramak için sürüntü örneği alınması.
- Kolposkopi: Şüpheli bölgenin büyütülerek detaylı incelenmesi.
- Biyopsi: Kanser şüphesinde doku örneği analizi.
- Enfeksiyon Testleri: Vajinal kültür veya PCR ile mikroorganizma tespiti.
Tedavi Seçenekleri
Tedavi gerekmeyen durumlar:
- Belirtisiz vakalar
- Gebelik kaynaklı hormonal yaralar (doğum sonrası genellikle düzelir)
Tedavi gerektiren durumlar:
- Kriyoterapi: Dondurma yöntemiyle anormal dokunun tahrip edilmesi.
- Lazer Ablasyonu: Yüksek ısıyla hedefli hücre imhası.
- Gümüş Nitrat Uygulaması: Kimyasal koterizasyon.
- Antibiyotik/Antiviral Tedavi: Altta yatan enfeksiyon varsa.
- LEEP (Elektrocerrahi): Şiddetli vakalarda doku çıkarılması.
Komplikasyonlar ve Önlemler
Tedavi edilmezse:
- Tekrarlayan enfeksiyon riski artar
- Kronik inflamasyon infertiliteye yol açabilir
- Nadiren prekanseröz lezyonlar gelişebilir
Korunma Yolları:
- Yıllık jinekolojik kontroller
- Güvenli cinsel ilişki (prezervatif kullanımı)
- HPV aşısı olmak
- Vajinal pH dengesini bozan ürünlerden kaçınmak
Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?
- İlişki sonrası kanama
- 2 haftadan uzun süren anormal akıntı
- Şiddetli kasık ağrısı
- Adet döngüsünde düzensizlik
