PPD testi (Tüberkülin Deri Testi), tüberküloz (verem) bakterisine maruziyeti veya enfeksiyonu tespit etmek için kullanılan bir deri testidir. Bu test, Mycobacterium tuberculosis bakterisinin vücutta oluşturduğu bağışıklık tepkisini ölçerek aktif hastalık veya latent (gizli) enfeksiyon hakkında bilgi verir. Özellikle risk grubundaki kişilerde tarama amacıyla yaygın şekilde kullanılır.
PPD Testi Hangi Durumlarda Yapılır?
- Tüberküloz şüphesi olan kişilerde (geçmeyen öksürük, kilo kaybı, gece terlemeleri)
- Hastalıkla temas riski yüksek gruplarda (sağlık çalışanları, cezaevi personeli)
- Bağışıklık sistemini baskılayan ilaç kullananlarda (kortikosteroid, kemoterapi)
- HIV pozitif bireyler gibi bağışıklığı zayıf kişilerde
PPD Testi Nasıl Uygulanır?
- Hazırlık: Kolun iç yüzeyi alkolle temizlenir.
- Enjeksiyon: 0.1 ml tüberkülin solüsyonu deri içine (intradermal) enjekte edilir.
- İşaretleme: Enjeksiyon bölgesi işaretlenerek kaşınmaması uyarısı yapılır.
- Değerlendirme: 48-72 saat sonra ciltteki kabarıklık (endurasyon) ölçülür.
Test Sonuçları Nasıl Yorumlanır?
- Negatif Sonuç: Kabarıklık <5 mm → Tüberküloz enfeksiyonu yok.
- Pozitif Sonuç:
- ≥5 mm: HIV’li bireyler, organ nakli hastaları gibi yüksek risk gruplarında.
- ≥10 mm: Sağlık çalışanları, göçmenler gibi orta risk gruplarında.
- ≥15 mm: Düşük riskli genel popülasyonda.
Yanlış Sonuçlara Neden Olan Faktörler
- Yanlış Negatif: Bağışıklık yetmezliği, steroid kullanımı, testin erken dönemde yapılması.
- Yanlış Pozitif: BCG aşısı öyküsü veya nontüberküloz mikobakteri enfeksiyonları.
Test Sonrası Nelere Dikkat Edilmeli?
- Enjeksiyon bölgesi kaşınmamalı ve suyla temas ettirilmemeli.
- Şişlik veya kızarıklık artarsa doktora başvurulmalı.
- Pozitif sonuç durumunda akciğer grafisi ve balgam kültürü gibi ek testler yapılmalı.
PPD Testi ile İlgili Sık Sorulan Sorular
- BCG aşısı test sonucunu etkiler mi?
Evet, BCG aşısı yapılanlarda yalancı pozitif sonuç görülebilir. Ancak bu etki zamanla azalır. - Test tekrarlanabilir mi?
Evet, ancak aynı kolun farklı bölgesine 4 hafta ara ile uygulanmalı. - Aktif tüberkülozda test pozitif midir?
Genellikle evet, ancak ileri derecede bağışıklık baskısı varsa negatif çıkabilir.
PPD Testinin Alternatifleri
- IGRA (Kan Testi): BCG aşısından etkilenmez, yüksek spesifiteye sahiptir.
- Göğüs Röntgeni: Aktif tüberkülozun akciğer tutulumunu gösterir.
PPD testi, tüberküloz taramasında basit ve etkili bir yöntemdir. Ancak sonuçlar klinik bulgular ve diğer tetkiklerle birlikte değerlendirilmelidir.