Parmak uyuşması, el parmaklarında karıncalanma, his kaybı veya elektrik çarpması benzeri rahatsız edici duyumlarla kendini gösteren yaygın bir nörolojik şikayettir. Geçici olabileceği gibi altta yatan ciddi tıbbi sorunların habercisi de olabilir. İşte parmak uyuşmasının nedenleri, teşhisi ve çözüm yolları:
Parmak Uyuşmasının Yaygın Nedenleri
- Sinir Sıkışmaları: Karpal tünel sendromu (median sinir baskısı) ve kubital tünel sendromu (dirsekte ulnar sinir sıkışması) başlıca sebeplerdir.
- Boyun Fıtığı (Servikal Radikülopati): C6-C7 omurlarındaki sinir kökü basısı, parmaklarda uyuşmaya yol açar.
- Diyabetik Nöropati: Kan şekeri yüksekliğinin sinir liflerini hasara uğratması.
- Vitamin Eksiklikleri: B12, B6 veya folat eksikliği nörolojik belirtilere neden olur.
- Romatolojik Hastalıklar: Romatoid artrit veya lupus, sinirleri etkileyen inflamasyon yaratabilir.
- Dolaşım Bozuklukları: Raynaud fenomeni veya damar tıkanıklıkları.
Eşlik Eden Belirtiler
Uyuşmaya ek olarak;
- Elde güç kaybı veya beceri azalması
- Gece uykudan uyandıran ağrılar
- Parmaklarda solukluk veya morarma
- Kaslarda seğirme ve incelme
Teşhis Süreci
- Fizik Muayene: Tinel testi (bileğe vurularak elektrik benzeri his oluşumu) ve EMG (sinir iletim hızı ölçümü).
- Görüntüleme: Boyun MR’ı (fıtık şüphesinde), el bileği ultrasonu.
- Kan Testleri: Açlık kan şekeri, HbA1c, vitamin paneli, romatizma markerları.
Tedavi Yöntemleri
- Konservatif Tedaviler:
- Bileklik kullanımı (karpal tünel için)
- Fizik tedavi egzersizleri (sinir kaydırma hareketleri)
- Enjeksiyonlar: Kortizon veya PRP uygulamaları
- Cerrahi Müdahale: Endoskopik sinir gevşetme (refrakter vakalarda)
- İlaç Tedavisi:
- Nöropatik ağrı için gabapentin
- Vitamin takviyeleri (B kompleks)
- Romatizmal hastalıklarda immünsupresifler
Acil Doktora Başvurmayı Gerektiren Durumlar
- Ani gelişen ve tüm kola yayılan uyuşma
- İdrar kaçırma veya yürüme güçlüğü eşlik etmesi
- Travma sonrası başlayan şiddetli ağrı
- Çift görme veya konuşma bozukluğu ile birlikte olması
Korunma ve Öz Bakım Önerileri
- Ergonomi: Bilgisayar kullanırken bilek destekli mouse pad, dirseği bükmeden çalışma.
- Egzersiz: Median sinir kaydırma egzersizleri (elleri dua pozisyonunda açıp kapama).
- Beslenme: Omega-3 (ceviz, somon), zerdeçal, koyu yeşil yapraklı sebzeler.
- Alışkanlık Düzenlemeleri: Cep telefonu tutuş pozisyonunun değiştirilmesi, tekrarlayıcı hareketlerin azaltılması.
Önemli Uyarılar
Sigara kullanımı, dolaşım bozukluklarını şiddetlendirir. Diyabet hastalarında yılda bir EMG kontrolü önerilir. Uyuşma 2 haftadan uzun sürerse nöroloji veya fizik tedavi uzmanına başvurulmalıdır.
