Pakimetri Nedir?

Pakimetri, korneanın kalınlığını ölçmek için yapılan basit ve ağrısız bir göz testidir. Bu testin amacı glokom (göz tansiyonu) gibi görme problemlerine sebep olan kornea kalınlığının sebebinin daha iyi anlaşılmasıdır. Görme problemlerini teşhis etmede kullanılan birçok farklı göz muayenesi ve testinin bulunmasının yanında,gözün  içindeki basınç değerini (GİB) ölçmek için kullanılan en yaygın test pakimetri testi’dir.

Pakimetri Türleri

Göz korneasının kalınlığının değerlendirilmesi için kullanılan tıbbi pakimetri cihazı, LASIK ameliyatından önce de kullanılan bir makinedir.  Bu cihaz aynı zamanda glokom geliştirdiğinden şüphelenilen hastaların taranmasında çok faydalıdır.  Bu modern kornea kalınlık ölçme cihazıyla kornea kalınlık ölçümü iki yöntemle yapılabilir. Bu yöntemler şunlardır: 

Ultrasonik Pakimetri (OP)

Adından da anlaşılacağı gibi ultrasonik pakimetri, korneanın kalınlığını ölçmek için ultrason teknikleri kullanılan pakimetri türüdür.  Bu yöntem, taşınabilir ve uygun maliyetli olan pakimetri cihazları ile yapılmaktadır. Kornea kalınlığının ultrason ile ölçülmesinde en büyük dezavantaj, korneaya dokunmak için kullanılan bir araç olan probun doğru bir şekilde konumlandırılma gereksinimi olmasıdır. Çünkü hafif bir konumlandırma yanlışı sonucunda doğru tespitler yapılabilir. Bununla birlikte bazı ultrasonik pakimetriler özellikle glokom testi yapılması için tasarlandıklarından dolayı daha hassas ölçümler yapabilirler.

Optik Pakimetri

Optik pakimetri uygulaması türü, pakimetre cihazının tasarımına göre değişmektedir. Bazı pakimetreler, göz doktorlarının kullandığı yarık lamba olarak isimlendirilen bir biyomikroskoba (mikroskop ve ışık kaynağı bulunan bir alet) takılarak kullanım için tasarlanmıştır.  Bazı cihazlar ise kornea ile direkt temas etmeye gerek kalmadan, speküler mikroskopi kullanarak ölçümleme yapabilmektedirler.  En çok kullanılan optik pakimetri türü, optik koherens tomografi (OCT) pakimetrisidir ve bu makine ile ölçüm yapılırken korneaya temas edilmesine gerek yoktur.

Optik koherens tomografi (OCT), yüksek çözünürlükle kesitsel görüntüler elde ederek retinanın görüntülenmesini sağlayan invazif olmayan (cerrahisiz) bir görüntüleme teknolojisidir. Bu cihaz, ultrasona benzemektedir ancak belirgin bir farkı vardır.   Bu da görüntülemenin sesin ölçümü ile değil ışığı ölçümlenmesi ile yapılmasıdır.  OCT, optik sinir ve glokomda hastalıkları söz konusu olduğu zaman retina sinir lifi tabakası kalınlığını ölçmektedir.

OCT, optik interferometri (İnterferometri bilgi çıkarımı için elektromanyetik dalgaların üst üste getirildiği teknik) adı verilen bir prensiple yapılmaktadır. Scheimpflug (kamera cihazı ile alınan görüntü) görüntüleme olarak isimlendirilen bir araç kullanılarak yapılan optik tabanlı taramada, farklı bir yöntemle merkezi kornea kalınlığının ölçülmesinin yanı sıra birden çok kornea kalınlığı ölçümünü yapabilir. Ayrıca ölçümler yapılırken bu cihaz, çok hızlı bir şekilde sonuç elde edilmesini sağlar.

Pakimetri Endikasyonları

Glokom; görme işlevinde hayati bir rol oynayan optik sinirlere zarar veren bir göz rahatsızlığıdır. Bu göz hasarına genellikle gözdeki anormal derecede yüksek basınç neden olur ve çoğunlukla 60 yaşın üzerindeki bireyler için körlüğün önde gelen nedenlerinden biridir. Bunun yanında pek çok glokom türünün hiçbir belirtisi yoktur. Yaptığı etkisi o kadar kademelidir ki, durum ileri bir aşamaya gelene kadar görme de hiçbir değişiklik fark edilmeyebilir.

İlerleyen glokoma bağlı görme kaybı düzeltilemediğinden dolayı, göz tansiyonun ölçümlerini içeren düzenli göz muayeneleri yaptırmak önemlidir. Böylece erken aşamalarda pakimetri testi ile teşhis konulabilir ve uygun şekilde tedavi edilebilir. Ayrıca glokom teşhis edildiğinde görme kaybı yavaşlatılabilir veya önlenebilir.

Pakimetri, söz konusu göz bakımı ve hastalıkların teşhisinde kornea kalınlığını ölçerek adımlar atılmasını sağlayan bir testtir. Bu sayede korneanın kalınlaşıp kalınlaşmadığı hakkında bilgi sağlanırken, mevcut tıbbi tedavinin iyi çalışıp çalışmadığının değerlendirmesinde de yardımcı olabilir. Özet olarak bu test, genellikle çeşitli göz bozukluklarının ilerlemesini değerlendirmenin doğru bir yolu olarak tanımlanmaktadır.   Bununla birlikte pakimetre cihazının kullanılması için bazı durumlar vardır ve bunlar şu şekilde sıralanabilir:

• Santral kornea kalınlığının (SKK) ölçümünde
• Glokomun teşhisinde
• Erken açık açılı glokom (POAG) şüphesinde
• Göz içi basıncın normalden yüksek olması durumu olan oküler hipertansiyonda
• Kornea kalınlığının LASIK (Lazer in situ keratomileusis) için uygun olup olmadığında 
• Kornea kalığında başka bir tedavi türünün yapılıp yapılmayacağını belirlenmesinde 
• Rutin göz muayenelerinde 
• Fuchs distrofisi (endotel hücre hastalığı) hastalığının yönetilmesi ve tedavi edilmesinde
• Büllöz keratopati (endotel fonksiyonunun bozulması) hastalığının yönetilmesi ve tedavi edilmesinde
• Keratokonus (korneadaki enzimlerin dengesizliği) hastalığının yönetimi ve tedavi edilmesinde
• Kontakt lens sonrası kornea şişmelerinde

Pakimetri Testi Nasıl Yapılır?

Kornea kalınlığı, göz içi basıncının ölçümlerini etkileyebileceğinden dolayı pakimetri ile ölçüm yapılması çok önemlidir. Çünkü ince korneaya sahip kişilerin göz tansiyonu ölçüldüğünde yanlış sonuçlar elde edilebilir. Benzer şekilde, daha kalın bir korneaya sahip kişilerde, daha yüksek göz içi basıncı kaydedilebilir. Bu yanıltıcı bilgiler sonucunda yanlış glokom sonucuna varılması ve gerçekte hiçbir risk yokken yanlış tedavi sürecine başlanmasına neden olabilmektedir.

Ayrıca LASIK ameliyatı için korneanın yeterince kalın olduğundan emin olmak gerekir ve bu nedenle kornea flebi desteklemek için pakimetri testi zorunludur. Pakimetri testi öncesi ve sonrası için belirli bir hazırlık yapılmasına gerek yoktur ve test işlem basamakları şu adımlardan ibarettir;

• Muayene sırasında küçük bir kaleme benzeyen sonda kullanılarak göze birkaç dakika süreyle estetik göz damlası uygulanabilir. Ayrıca bu prosedür için estetik göz damlası kullanımı isteğe bağlıdır.
• Pakimetri ultrasonik muayenesi sırasında hasta bir tabure veya sandalyeye oturtulur. 
• Kornea kalınlığını tespit etmek için kornea yüzeyine bir sonda yerleştirir ve gerekirse kornea yüzeyinin çeşitli noktalarında ölçüm tekrarlanabilir. 
• Gözler birkaç saniye boyunca sürekli olarak bir ışık kaynağını yakalar ve bu sırada cihaz korneayı tarar. 
• Özel bir bilgisayar morfolojik ve morfometrik analizi gerçekleştirir, kornea yüzeyinin birkaç noktasında tespit edilen pakimetri değerini çıkarır ve kornea kalınlığının minimum değeri tespit edilir.

Bununla birlikte pakimetri testi, invaziv olmayan bir test olmasından dolayı, her iki göz için bir dakikadan az süre içeren bir testtir.

Pakimetri Testi Sonuçları Normal Değerler

Pakimetri testi; görme işlevinin düzeltilmesine yönelik lazerle yapılan bütün ameliyatlar öncesinde, kornea kalınlığının belirlenmesi için kullanılan bir testtir. Bu değerlerin bilinmesi, hangi lazer tekniğinin kişi için en uygun olduğunun belirlenmesine yardımcı olur.

Kornea, gözün optik sisteminin bir parçasıdır ve durumu doğrudan görme kalitesiyle ilgilidir. Tanısal amaçlar için veya çeşitli cerrahi müdahalelerden önce korneanın fonksiyonel ve morfolojik bir değerlendirmesi yapılırken, merkezi kornea kalınlığı (SKK) ve endotel hücre parametrelerinin ölçümü önemlidir. Normal bir gözde en ince nokta korneanın geometrik merkezine çok yakındır. Fakat ölçülen en ince nokta merkezin dışında ise, kornea sağlığı sorununun göstergesi olabilir. Bu nedenle pakimetri, mikrometre (µm) cinsinden kornea kalınlığını bildirir. Sağlıklı bir kornea için pakimetri normal değerleri yaklaşık 540 mikrometre kalınlığındadır ve bu da 0.254 milimetre ye dönüşür.