Omuz ağrısı, eklemin karmaşık yapısı ve geniş hareket açıklığı nedeniyle her yaş grubunda sık görülen bir şikayettir. Ani travmalardan kronik dejeneratif rahatsızlıklara kadar pek çok faktör bu ağrıya yol açabilir. İşte omuz ağrısının nedenleri, tedavi seçenekleri ve korunma yöntemleri:
Omuz Ağrısının Yaygın Nedenleri
Omuz ağrısı genellikle dört ana grupta toplanabilir. Rotator manşet yırtıkları, özellikle tekrarlayan baş üstü hareketler yapanlarda (boyacılar, voleybolcular) sık görülür. Donuk omuz (adeziv kapsülit) ise eklem kapsülünün kalınlaşmasıyla hareket kısıtlılığına yol açar. Osteoartrit, yaşlanmayla eklem kıkırdağının aşınması sonucu gelişirken, bursit ve tendinit gibi enflamatuar durumlar ani başlangıçlı ağrılara neden olur.
Belirtiler ve Alarm Sinyalleri
- Hareketle artan keskin ağrı (kol kaldırma veya döndürme sırasında)
- Gece istirahatte bile devam eden künt ağrı
- Omuzda klik sesi veya takılma hissi
- Kola yayılan uyuşma ve elektrik çarpması hissi
- Dirseğe kadar uzanan kas güçsüzlüğü
Teşhis Yöntemleri
Tanı süreci detaylı fizik muayene ile başlar. Doktor, "Hawkins testi" gibi özel manevralarla yırtık veya sıkışmayı değerlendirir. Görüntüleme yöntemleri arasında röntgen (kırık/artrit), MR (yumuşak doku hasarı) ve ultrason (tendon kalınlığı) öne çıkar. Sinir sıkışması şüphesinde EMG tetkiki gerekebilir.
Tedavi Seçenekleri
Konservatif Tedaviler:
- Fizik Tedavi: Omuz stabilizasyonunu sağlayan skapula kaslarına yönelik egzersizler
- Enjeksiyonlar: PRP (trombositten zengin plazma) veya hyaluronik asit uygulamaları
- İlaçlar: NSAİİ’ler ve kas gevşeticiler alevlenme dönemlerinde kullanılır
Cerrahi Yöntemler:
- Artroskopik Cerrahi: Labrum yırtığı veya subakromiyal sıkışma tedavisinde tercih edilir
- Açık Cerrahi: Massive rotator manşet yırtıklarında greft onarımı
- Protez: İleri derecede kireçlenmede ters omuz protezi
Rehabilitasyon Süreci
Ameliyat sonrası 6 haftalık özel program uygulanır:
- Koruma Fazı (0-3 hafta): Pasif hareket açıklığı egzersizleri
- Güçlendirme Fazı (4-6 hafta): TheraBand ile direnç çalışmaları
- Fonksiyonel Faz (7+ hafta): Spora özgü simülasyon hareketleri
Önleyici Tedbirler
- Postür Düzeltme: Bilgisayar kullanırken omuzların öne düşmesini engellemek
- Güçlendirme: Dambıl ile internal/external rotasyon egzersizleri
- Aktivite Modifikasyonu: Tekrarlayıcı hareketlerde sık molalar vermek
- Ergonomi: Çantalarda çapraz askı kullanımı
Risk Faktörleri ve Acil Durumlar
Diabet hastalarında donuk omuz riski 5 kat artar. Ani başlayan ağrıda bu alarm belirtileri varsa acil servise başvurun:
- Travma sonrası şekil bozukluğu
- Ateşle birlikte kızarıklık ve şişlik (enfeksiyon şüphesi)
- Kolun tamamen kullanılamaması
Omuz ağrısı tedavisinde ortopedi ve fizik tedavi uzmanları multidisipliner yaklaşım benimser. Erken müdahale, kronikleşme riskini önemli ölçüde azaltır.
