Mini Mental Test Nedir?

Bazı hastalık ve rahatsızlardan sonra beyinde oluşan hasarların beyni ne kadar etkilediğini öğrenmek için yapılan teste, mini mental test denir.

Bazı hastalık ve rahatsızlıkların ardından beyinde hasarlar oluşabilir. Bu hasarlardan dolayı beynin ne kadar etkilendiğini öğrenmek için yapılan teste mini mental test denir. Test insan beyninde meydana gelen hasarın sonuçlarının öğrenilmesini sağlar.

Mini mental test, şu hastalıkların tespit edilmesi halinde yapılır:

Mini test insanlar tarafından ilk kez 1975 yılında tanınmıştır. Bu yıllarda bir bilim adamı tarafından ilk kez yapılmış ve yaklaşık olarak 10 dakika içerisinde hastanın durumu ile ilgili fikir vermektedir.

Mental test yapılan hastaların ortak özellikleri şunlardır:

  • Hastanın hangi yılda olduğuna dair net bir bilgisi yoktur.
  • Hasta, nerede yaşadığını bilmiyordur.
  • 1. dereceden akrabaları tanıyamaz. Anne, baba, eş, çocuk bunlardandır.
  • Geçmişte yaşanmış ve hastayı derinden etkileyen olaylar sürekli tekrar edilmeye başlanmıştır.
  • Unutkanlık artmış, hasta gündelik olarak kendisini idame edemeyecek bir noktaya gelmiştir.

Bu semptomların görüldüğü hastalarda mental test uygulaması sonrasında birkaç soruya verilecek olan cevap durumun vahametinin anlaşılmasını sağlar.

Standardize Mini Mental Test

Standardize mini mental test yapılan hastalarda, hastanın sağlığı ile ilgili bir takım kategoriler belirlenmiştir. Bu kategorilere verilen cevaplarla birlikte hastanın durumu net olarak algılanır. Bunlar:

  • Kayıt hafızası
  • Oryantasyon
  • Dikkat ve Hesap yapma
  • Hatırlama
  • Dil

Bu testin yapılması için hastanın bazı sağlık durumlarının iyi olması gerekir.

  • Duyma: Hasta, doktor tarafından verilen komutları duymalıdır. İşitme sorunu yaşayan kişilerde bu testin yapılması söz konusu değildir. Çünkü doktorun komutları testin gidişini değiştiren / belirleyen en önemli unsurdur.
  • Görme: Görme konusunda problem yaşayan kişilerde bu test yapılması olanaksızdır. Hastanın bazı şekilleri çözmesi gerektiği için gözlerinin iyi olması test sonucunun doğruluğu için önemlidir.

Mini Mental Test Puan Aralıkları

Mini mental test puan aralıları doktorun hastayı değerlendirmesini sağlar. Hastanın alacağı puanlar evrensel olarak kabul edildiğinden dolayı her yerde bu sonuçların karşılığı bellidir. Test içerisinde yapılan sorgulamalar sonrasında hasta 0 – 30 arasında bir puanla sınanır. Burada 24 – 25 puanlarını veya daha fazlasını alan kişilerin sağlıkları normal kabul edilir. Puanlama sistemini şu şekilde anlatabiliriz:

  • 24 – 30 puan: Bu puan aralığında değerlendirilen kişiler, testten geçmiş demektir. Bazı durumlarda puanlar 25 - 30 veya haftalığın durumuna göre 27 – 30 aralığı seçilebilir.
  • 19 - 24 puan: Erken dönem demans hastalığını ifade eden bu terim, henüz müdahale için çokta geç kalınmadığı durumlarda verilir. Bu puan aralıklarında bulunan kişilere doğru müdahaleler ile 25 ve üzerine çıkması sağlanabilir.
  • 10 – 19 puan: Orta düzey demans hastalığı durumunu belirlemek için kullanılan terimdir. Bu hastalarda müdahale ile durum stabil bir vaziyete çekilebilir. Doktor tarafından en kritik eşiklerden bir tanesi olarak görülür.
  • 0 –10 puan: Bu sonuçlar kişide ciddi bir rahatsızlık olduğunu gösterir. Hasta beyni artık normal bir şekilde çalışamaz. Durumun vahametini bilmeli ve ona göre doktor, hasta ilişkisinin sağlanması gereklidir.

Mini mental test puanlama sonucunda yukarıdaki sonuçlara göre hastanın değerlendirilmesi yapılır. Bu puanlamanın akabinde kritik düzeydeki vakalara özel bir ilgi gösterilmesi gerektiği bilinir.

Mini mental test değerlendirme sonucunda kısa sürede yukarıdaki sonuçların görülmesi beklenir. Yapılan test ve sorular toplamda 10 dakika gibi kısa bir süre sürmektedir ve bu süre dahi hastanın genel durumunu anlamak için yeterlidir.

Mini Mental Test Soruları

Mini mental test rapor örneği sonrasında her yerde sabit olarak uygulanan test soruları vardır. Bu test sorularında soru ve karşılığında puanlar bulunur. Hastanın verdiği cevaba göre tam puan alınır veya hiç puan alınmaz.

  • Yönelim Soruları: Kişinin bulunduğu zamana yönelik olarak sorulan sorulardan oluşur. Her bir soru bu kategoride 1 puan olarak değerlendirilir. Sorular; hangi yıl, mevsim, ay gün, ülke şehir, semt, bina ve oturulan kat gibi kişinin bilmesi gereken esas konulardan oluşur. Bugün ayın kaçı gibi sorularda bu kategori altında sorulur. Kategoride toplam alınacak puan 10’dur.
  • Kayıt Hafızası: Hastaya 3 tane isim sayılır ve hastanın bunu tekrar etmesi beklenir. 20 saniye içerisinde hasta tekrar edemezse o zaman puan alamaz. Sayılan isimler masa, bayrak ve elbisedir. Hasta tamamını bilirse bu kategoriden 3 puan alabilir. Tamamı haricindeki seçeneklerde 0 veya bildiği isim kadar puan alır.
  • Dikkat ve Hesap: Hastanın 100 sayısından geriye doğru sayması istenir. Burada atlama basamağı olarak 7 kabul edilir ve doktor dur diyene kadar bu sayma devam eder. Doktor ise 5 tane rakam söylenmesinin akabinde dur der. Buradaki toplam alınabilecek puan 5’tir. Diğer ihtimallerde hasta doğru verdiği cevap başına 1 puan kazanır.
  • Hatırlama: Kayıt hafızası kategorisindeki isimlerin tekrarlanması istenir. Kişinin yakın geçmiş hafızası kontrol edilir. Doğru bilindiği sürece maksimum 3 puan alınır. Diğer ihtimallerde kişi bildiği doğru cevap sayısı kadar puan alır.
  • Dil: Bu kısım kendi içerisinde farklı kategorilerden oluşur ve toplam 9 puanlık bir alandır. Hastaya sırası ile;
    1. Gösterilen resimlerdeki eşyanın isimleri sorular. 2 resim gösterilir ve 2 puan kazanılması beklenir.
    2. “Eğer ve fakat istemiyorum” cümlesinin tekrarı istenir. Doğru cevap halinde sorunun değeri 1 puandır.
    3. Masada duran bir kağıdın alınıp, katlanması ve sonra yere bırakılması istenir. Toplam 3 puanlık bu soruda hastanın 3 puan alması beklenir.
    4. Hastanın gözlerini kapatması istenir. Bu alandan 1 puan alınabilir.
    5. Bir kağıda hastanın cümle yazması istenir. 1 puanlık bir sorudur.
    6. Şekil çizilmesi istenir. 1 puanlık bir sorudur.

Mini mental test, hastanın okuma ve yazma bilmesini gerektiren bir testtir. Okuma, yazma bilmeyen kişilerde işe yaraması mümkün değildir. Bu nedenle hastanın duyusal, görsel fonksiyonlarının yanında yazma, okuma kabiliyetlerini de yapabiliyor olması gerekir.

Makaleyi faydalı buldun mu?
8
1
Makeleyi Paylaşın

Mini Mental Test ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular

Mini Mental Test Nedir?

Mini mental test, beyin fonksiyonlarının çalıştığından şüphe edilen, Alzheimer gibi unutkanlık hastalığına yakalanan kişilere yapılan bir testtir. Bu test sonucunda kişide şüphelenilen bir durum olup olmadığı anlaşılabilir. Bunun yanında hastanın ne kadar sağlıklı olduğunu veya hastalığın hangi aşamada seyir ettiği anlaşılabilir.

Mental test sonuçları 30 puan üzerinden hesaplanır ve 24 üzeri puan alan kişilerin durumu iyi olarak nitelendirilir. Öte yandan 10 ve altında puan alan kişilerin ise hastalığının çok ilerlediği kabul edilir. Toplamda 10 dakika sürecek olan test boyunca hastaya toplamda 30 tane soru sorulur.  

Int. Dr. Sinem Köse