Mide tümörleri, midenin farklı katmanlarında anormal hücre çoğalması sonucu oluşan kitlelerdir. Bu tümörler iyi huylu (benign) veya kötü huylu (malign) olabilir. Kötü huylu tümörler mide kanseri olarak adlandırılır ve erken teşhis edilmediğinde hayati risk taşır.
Mide Tümörü Türleri
Mide tümörleri başlıca iki kategoriye ayrılır. İyi huylu tümörler arasında gastrointestinal stromal tümörler (GIST’ler), adenomatöz polipler ve lipomlar yer alır. Kötü huylu tümörlerin %95’ini adenokarsinom oluştururken, lenfoma, karsinoid tümörler ve leiomiyosarkomlar daha nadir görülür.
Mide Tümörü Belirtileri
- Yemek sonrası şişkinlik ve erken doyma hissi
- Sebepsiz kilo kaybı ve iştahsızlık
- Sürekli hazımsızlık veya mide ekşimesi
- Mide bölgesinde ağrı (özellikle göbek üstünde)
- Kanlı kusma veya katran rengi dışkı
- Yutma güçlüğü (disfaji)
Risk Faktörleri
- Helicobacter pylori enfeksiyonu: Kronik gastrite yol açarak kanser riskini 6 kat artırır
- Sigara ve alkol kullanımı: Mide mukozasında tahribat yapar
- Beslenme alışkanlıkları: Aşırı tuzlu, salamura ve işlenmiş gıda tüketimi
- Genetik yatkınlık: Aile öyküsü (Lynch sendromu gibi)
- Obezite ve reflü: Kronik asit maruziyeti
Teşhis Yöntemleri
- Üst endoskopi: Altın standart yöntem. Tümörün görsel olarak incelenmesi ve biyopsi alınmasını sağlar
- Baryumlu mide grafisi: Kontrast maddeyle tümörün şekli ve konumu belirlenir
- BT/MR: Tümörün yayılımı ve evreleme için kullanılır
- PET-CT: Metastaz taramasında etkilidir
- Tümör belirteçleri: CEA ve CA 19-9 testleri
Tedavi Yaklaşımları
- Cerrahi: Subtotal/total gastrektomi (tümörlü mide bölümünün çıkarılması)
- Kemoterapi: FLOT protokolü (5-FU, oksaliplatin, doksetaksel)
- Radyoterapi: Cerrahi öncesi tümör küçültme veya sonrası lokal kontrol için
- Hedefe yönelik tedaviler: HER2 pozitif tümörlerde trastuzumab
- İmmünoterapi: PD-L1 eksprese eden tümörlerde pembrolizumab
Evreleme ve Prognoz
Evre I’de 5 yıllık sağkalım %70 iken, evre IV’te bu oran %5’e düşer. Erken evre tümörlerde endoskopik submukozal diseksiyon (ESD) ile minimal invaziv tedavi mümkündür.
Önleme ve Takip
- Diyet düzenlemesi: Taze sebze-meyve, lifli gıdalar ve yeşil çay tüketimi
- Düzenli tarama: Ailesel risk taşıyanlarda 40 yaşından itibaren endoskopi
- H. pylori eradikasyonu: Antibiyotik tedavisi ile kanser riski %40 azalır
- Semptom takibi: İnatçı hazımsızlık durumunda mutlaka endoskopi
Multidisipliner Yaklaşımın Önemi
Gastroenteroloji, onkoloji, radyasyon onkolojisi ve beslenme uzmanlarından oluşan ekip tedavisi başarı oranını önemli ölçüde artırır. Ameliyat sonrası 3 aylık kontroller ve beslenme danışmanlığı yaşam kalitesini korur.
