Mide fıtığı (hiatal herni), midenin üst kısmının diyafram kasındaki açıklıktan göğüs boşluğuna doğru kaymasıdır. Bu durum özellikle 50 yaş üstü bireylerde yaygın olarak görülür ve reflü şikayetlerinin temel nedenlerinden biridir. İşte mide fıtığının tıbbi detayları:

Mide Fıtığı Türleri

• Sliding (Kayıcı) Hiatal Herni: Midenin üst kısmı ve yemek borusu-mide bileşkesi (LES) göğüs boşluğuna geçici olarak kayar. Vakaların %95’ini oluşturur.
• Paraözofageal Herni: Midenin fundus kısmı diyaframın yanından yukarı itilirken LES normal pozisyonunda kalır. Acil cerrahi gerektirebilen tehlikeli bir türdür.

Belirtiler ve Alarm İşaretleri

• Tipik Semptomlar: Göğüs ortasında yanma, regürjitasyon (ağıza acı su gelmesi), yutma güçlüğü, gece öksürük nöbetleri
• Ciddi Durumlar: Paraözofageal hernide mide dönmesi (volvulus) veya doku nekrozu: şiddetli kusma, ani karın ağrısı, kanlı kusma
• Reflü İlişkisi: Mide fıtığı olan hastaların %70’inde patolojik reflü gelişir

Tanı Yöntemleri

• Üst Gastroskopi: Alt özofagus sfinkterinin pozisyonu ve fıtık boyutu değerlendirilir.
• Baryumlu Grafi: Yutma fonksiyonu ve anatomik anomaliler görselleştirilir.
• Özofagus Manometresi: LES basıncı ve motilite bozuklukları tespit edilir.

Tedavi Protokolleri

• Medikal Tedavi:
  • Proton pompa inhibitörleri (omeprazol, pantoprazol)
  • H2 reseptör blokerleri (famotidin)
  • Antiasitler semptomatik rahatlama sağlar
• Cerrahi Endikasyonlar:
  • İlaçlara dirençli reflü
  • Paraözofageal herni veya komplikasyon riski
  • Barrett özofagusu gelişimi
• Cerrahi Teknikler:
  • Nissen Fundoplikasyonu: Midenin üst kısmı yemek borusu etrafında 360° sarılır.
  • Toupet Fundoplikasyonu: 270° kısmi sarma ile yutma güçlüğü riski azaltılır.
  • Manyetik LES Augmentasyonu (LINX): Mide-yemek borusu bileşkesine manyetik halka yerleştirilir.

Yaşam Tarzı Değişiklikleri

• Yatak başının 15 cm yükseltilmesi
• Yemekten sonra 3 saat yatmama
• Yağlı baharatlı gıdalar, çikolata, kafein ve alkolden kaçınma
• Dar kıyafetler giymeme

Komplikasyonlar ve Risk Faktörleri

• Akut Komplikasyonlar: Fıtık boğulması, mide perforasyonu
• Kronik Etkiler: Peptik striktür, Barrett özofagusu, özofagus adenokarsinomu
• Risk Artıran Faktörler: Obezite, kronik öksürük, ağır kaldırma, gebelik, bağ dokusu hastalıkları

Ameliyat Sonrası Süreç

• İlk 6 hafta püre diyeti uygulanması
• 10 kg’dan fazla ağırlık kaldırma kısıtlaması
• Laparoskopik cerrahide ortalama iyileşme süresi: 2-3 hafta
• Nüks oranı: Deneyimli merkezlerde %5’in altında