Laringomalazi

Laringomalazi Nedir?

Laringomalazi hastalığı tanım olarak ses tellerinin hemen üzerinde bulunan dokunun olması gereken sertlikte olmaması, daha yumuşak bir kıvamda olması sonucu meydana gelmektedir. Ses tellerinin üzerindeki bu dokunun yumuşak olmasından dolayı, bu hastalığa sahip olan insanlar nefes alırken, bu yapı soluk yolunu tıkamaktadır. Soluk yolu tıkanan çocukta da gürültülü bir şekilde nefes alma durumu gerçekleşmektedir.

Laringomalazi çocukluk veya bebeklik döneminde en sık görülen doğuştan larinks anomalisidir. Larinks veya diğer adıyla gırtlakta oluşan problemler, çocuklarda birtakım solunum problemine neden olmaktadır. Laringomalazi hastalığının bebeklerde veya küçük çocuklarda en önemli belirtisi soluk alma esnasında gürültülü bir ses çıkmasıdır. Çıkan bu sese “inspiratuar stridor” adı verilmektedir. Laringomalazi hastalığı yenidoğan bebeklerde ve küçük çocuklarda görülen stridor durumunun bilinen en sık nedeni olarak tıp kitaplarında yerini almaktadır.

Laringomalazi hastalığı genellikle doğumdan sonraki 2. Hafta ve sonrasında ilk belirtilerini vermeye başlamaktadır. Laringomalazi hastalığının belirtileri vakit ilerledikçe artmaya başlamaktadır. 2. Haftadan sonra belirti vermeye başlayan laringomalazinin belirtileri 6. aya kadar devam etmektedir. Bu süreye kadar daha şiddetli belirti vermeye başlayan laringomalazi hastalığında, belirli bir süre geçtikten sonra gerilemeye başlamaktadır. Ortalama olarak 18 – 24. ay arasında gerilemeye başlayan Laringomalazi, bu dönemler arasında tamamen ortadan kaybolmaktadır. Fakat her hastada kendiliğinden düzelemeyebilmektedir. Ortalama olarak hastaların %90’ ına yakınında kendiliğinden düzelen laringomalazi, %10’ luk bir kesimde düzelmeyebilmektedir. Dolayısıyla bu hastalarda birtakım medikal veya cerrahi tedavi uygulanabilmektedir.

Laringomalazi Belirtileri Nelerdir?

Laringomalazi hastalığının ana belirtisi “inspiratuarstridor” olarak bilinen gürültülü bir şekilde soluk almaktadır. Bu ses çocuklar nefes aldığı esnada “tiz” bir şekilde ortaya çıkmaktadır. Laringomalazi ile doğan çocuklarda ortaya çıkan bu belirti genellikle 2. Haftadan sonra kendini gösterebildiği gibi, doğar doğmaz da oluşabilmektedir. Yenidoğan bebeklerin veya küçük çocukların sırt üstü yatmasıyla bu belirti daha da kötüleşebilmektedir. Sırt üstü yatmaya ek olarak bebeklerin üzgün olduğu dönemlerde veya ağladıkları dönemlerde de bu belirti daha da kötüleşebilmektedir.

• Boyun ve göğüs çevresinde deri çekilmeleri bu bebeklerde görülebilmektedir. Özellikle nefes alma esnasında yeterli solunumu sağlayabilmek adına bu bölgedeki kasları da gererek, bebekler daha fazla oksijen almaya çalışmaktadırlar.
• Laringomalazi ile doğan bebeklerde bu hastalığa ek olarak “Gastro – Özefagial Reflü Hastalığı” eşlik etmektedir. Bu hastalıkta sindirim için kullanılan mide asidi, mideden yemek borusuna kadar gelebilmektedir. Dolayısıyla “midede yanma” belirtisi de bu bebeklerde oldukça sık görülmektedir.
• Laringomalazi hastalığı olan bebeklerin emzirilmeleri ve beslenmeleri sırasında zorluk görülebilmektedir.
• Laringomalazili bebekleri beslemek zor olduğu için, bu bebeklerde yavaş bir şekilde kilo alımı gelişmektedir. Hatta yetersiz beslenme durumunda kilo kaybı görülebilmektedir.
• Katı veya sıvı gıdaları yutma esnasında, bu gıdaların yemek borusuna değil de soluk borusuna gitmesi sonucunda, yutma sonrası boğulma görülebilmektedir.
• Nefes alma esnasında duraklama olarak bilinen “apne” durumu bu hastalarda görülebilmektedir.
• Hastalar yeterli derecede oksijen soluyamadıkları için vücut renginin maviye dönmesi olarak bilinen “siyanoz” görülebilmektedir.

Laringomalazi Nedenleri Nelerdir?

Laringomalazi hastalığının ne yazık ki bilinen net bir nedeni bulunmamaktadır. Bazı çocuklarda gırtlak kıkırdağının anormal bir şekilde gelişmesinin bir sonucu olarak laringomalazi görülebilmektedir. Aynı zamanda bazı laringomalazi hastalarında nörolojik birtakım hastalıklar bir sebep olarak gösterilebilmektedir. Yine bazı çocuklarda kalıtsal birtakım hastalıklar laringomalazi için bir sebep olarak gösterilebilmektedir. Bu hastalıklara örnek olarak "Costello Sendromu” gösterilebilmektedir. Fakat bu hastalığa sahip olan aile bireylerinin hepsinde de laringomalazi hastalığı görülmemektedir.

Laringomalazi Teşhisi

Laringomalazi hastalığı nefes alırken gürültülü bir şekilde ses çıkmasıyla karakterize doğuştan olan bir hastalıktır. Laringomalazi sesi olan inspiratuar stridorun bu yaşlarda duyulması, genellikle bu hastalık için şüphelendirmektedir. Hastalığın teşhisi için iyi bir fizik muayene ve detaylı öykü alınması gerekmektedir. Laringomalazi hastalığının kesin teşhisi ise “Nazofaringolaringoskopi” ile yapılmaktadır.

Nazofaringolaringoskopi: Laringomalazi hastalığının teşhisi için birincil olarak kullanılacak görüntüleme yöntemi Nazofaringolaringoskopidir. Bu görüntüleme yönteminde küçük bir kamera ile donatılmış olan bir dürbün bulunmaktadır. Burun deliklerinin içerisine doğru sokulan bu alet, burun deliklerinden yutak olarak da bilinen nazofarinkse kadar ilerlemektedir. Bu görüntüleme yöntemiyle gırtlak yapısı detaylıca görüntülenmektedir.

Laringomalazi Tedavisi

Laringomalazi hastalığının tedavisi yaşa ve klinik belirtilere göre değişmektedir. Laringomalazi hastalığı doğumdan itibaren 2. Haftadan sonra belirti vermeye başlamakta olup, ortalama olarak 6. ay civarında belirtiler en şiddetli noktaya varmaktadır. Bu aydan itibaren, ortalama olarak 18 – 24. aylar arasında hastalık gerilemekte ve kendiliğinden kaybolmaktadır. Kendiliğinden kaybolma durumu laringomalazi hastalarının %90’ ında görülen durumdur. Bu durumda hastalık için ek bir tedaviye gerek duyulmamaktadır. 

Fakat %10 hastada kendiliğinden gerileme olmamaktadır. Bu hastaların medikal ve cerrahi bir şekilde tedavi edilmeleri gerekmektedir. Özellikle laringomalazi hastalığı ek birtakım belirtilere neden olmuşsa, ilerleyen dönemde yaşanması muhtemel olan problemlerin ortadan kaldırılması için tedavi edilmeleri gerekmektedir. Laringomalazi hastalığı bebeklerde birtakım beslenme problemlerine yol açabilmektedir. Bu problem sonucunda bebekte ciddi anlamda kilo kaybı ve kilo kaybı sonucunda büyüme gelişme geriliği gözlenirse, bu bebeklerin tedavi edilmesi gerekmektedir.

Laringomalazili bebeklerde soluk yolu tıkandığı için, soluk alma işlemi yeterince verimli bir şekilde meydana gelmemektedir. Yetersiz soluk alma sonucunda birtakım ek problemler ortaya çıkabilmektedir. Siyanoz olarak bilinen, dokulara yetersiz oksijen gitmesi durumunun gelişmesi durumunda da bu bebeklerin tedavi edilmesi gerekmektedir. Siyanoz vücut derisinin renginin soluklaşması veya maviye benzer bir renk almasıyla karakterize bir klinik durumdur.

Laringomalazi hastalığına genellikle reflü hastalığı da eşlik etmektedir. Reflü hastalığının eşlik ettiği durumlarda da, hastanın reflüsünün gerilemesi adına birtakım medikal tedavi yöntemleri uygulanmaktadır.

Laringomalazi Tedavi Edilmezse

Laringomalazi hastalığının ortalama olarak 10’ da 9’ u kendiliğinden düzelmektedir. Genellikle 2 yaşı civarında gerileyen ve düzelen bu hastalık bazı bebeklerde ne yazık ki kendiliğinden düzelememektedir. Dolayısıyla bu bireylerin tedavi edilmeleri gerekmektedir. Tedavisiz kalındığı takdirde, vücuda yeterli oksijen gitmemesine bağlı siyanoz durumu veya nefesin 10 saniyeden fazla durması olarak bilinen apne durumu ortaya çıkabilmektedir. Bu durumların ortaya çıkması da yaşamı tehdit edebilmektedir.

Laringomalaziye Ne İyi Gelir?

Hafif veya orta derecede gelişen laringomalazi hastalarında, çocukların uykusunda veya beslenmesinde herhangi bir problem gelişmediği takdirde, tedavi gerektirmemektedir. Bu konuda ebeveynlere büyük bir iş düşmektedir. Ebeveynlerin bu bebeklerin uyku düzenini ve beslenmesini dikkatli bir şekilde takip etmesi gerekmektedir.

• Laringomalazi hastalığı bebeklerde birtakım beslenme problemleri ve beslenme problemlerine ek olarak kilo kaybı ve gelişme geriliğine neden olabileceği için ebeveynlerin bu konuda oldukça dikkatli olması gerekmektedir. Dolayısıyla anne ve babanın çocuklarının yeterli derecede beslendiğinden emin olmaları gerekmektedir. Bu yüzden bu bebekleri düzenli aralıklarla sıkça beslemek gerekmektedir. Beslenme konusunda ciddi sıkıntı yaşayan bebeklerin aileleri tarafından takibi daha sıkı bir şekilde olmalıdır.
• Laringomalazi hastalığı bebeklerde ciddi solunum problemlerine yol açabileceği için, ebeveynlere solunumun kontrolü açısından da büyük bir iş düşmektedir. Ebeveynlerin çocuklarının dış görünümü ve soluk alıp vermesini takip etmesi gerekmektedir. Bebeklerin daha rahat nefes alıp verebilmesi için birtakım önlemler bulunmaktadır. Özellikle geceleri uykuda daha rahat nefes alınması açısından yatak başının biraz daha kaldırılması, bebeklerin daha rahat nefes almasını sağlayabilmektedir.
• Laringomalazili bebeklerde sırt üstü yatırılınca klinik belirtiler daha da şiddetlenmektedir. Fakat uyku esnasında aksi belirtilmediği sürece, belirtileri daha da kötüleştirmesine rağmen bebeklerin sırt üstü uyuması tavsiye edilmektedir.
• Laringomalazili bebeklerde solunumun 10 saniyeden fazla durması durumunda bazı ek tedavi seçenekleri de değerlendirilmelidir. Doktorlar tarafından uygun görüldüğü takdirde CPAP tedavisi uygulanabilmektedir. CPAP yöntemi ile vücuda kesintisiz oksijen sağlanmaktadır. Fakat bu yöntem kesin tedavi yöntemi olmamakla beraber, ana sebep çözülmediği takdirde her gece yatarken kullanılmalıdır.

Laringomalaziye Ne İyi Gelmez?

Laringomalazi hastalığı çoğu bebekte kendiliğinden düzelebilen bir hastalıktır. Fakat kendiliğinden düzelmesi demek, ciddi sorunlara yol açmayacağı anlamına gelmemektedir. Bu hastalarda klinik belirtileri en aza indirmek için ek birtakım önlemler almak gerekmektedir. Bu önlemlerin alınmaması sonucunda, hastalığın gidişatı kötüleşmektedir. Bu önlemlerin alınması konusunda ebeveynlere büyük bir iş düşmektedir.

• Laringomalazili bebeklerde birtakım beslenme problemleri görülmektedir. Beslemesi zor olan bu bebekleri, ebeveynleri dikkatli ve yeterli bir şekilde beslemezlerse, bebekte ciddi sorunlar ortaya çıkmaktadır. Özellikle büyüme ve gelişme geriliğine neden olabilecek bu durum, aynı zamanda birtakım iyon eksikliğine bağlı klinik belirtilere de yol açmaktadır.
•  Laringomalazili bebeklerde görülen en önemli belirti soluk alması sırasında görülen gürültülü sestir. Bu sesin giderilmesi amacıyla bebeklerin dik oturtulması gerekmektedir. Dik oturtulmayan veya sürekli sırt üstü yatan bebeklerde bu belirti ne yazık ki daha da kötüleşecektir. Bu yüzden ebeveynlerin bebekleri sürekli sırt üstü yatar vaziyette tutması, hastalığın seyri açısından iyi olmayacaktır.

Laringomalazi İlaçları

Laringomalazi hastalığının çoğu zaman tedavi gerektirmediği bilinmektedir. %10’ luk bir dilimde bu hastalık tedavi gerektirebilmektedir. Hastalığın tedavisi cerrahi olmakla birlikte bazı ek semptomların giderilmesi açısından bazı ilaçlar kullanılabilmektedir. Bu hastalara reflü eşlik edebildiği için, reflü ilaçları hastalığın belirtilerini düzeltmede pozitif yönde etkisi bulunmaktadır. Fakat bilinmelidir ki, hastalık tedavi gerektiriyorsa, kesin tedavisi cerrahidir.

Anti – Asitler: Reflüsü olan hastaların belirtilerini hızlı fakat geçici bir şekilde düzeltmektedirler. Uzun dönemde kullanıldıkları takdirde ishal veya kabızlığa neden olabilirler. Magnezyum Antasitleri ishale yol açabilirken, Aleminyum Antasitleri kabızlığa yol açabilmektedir.

H2Reseptör Blokörleri: Hafif veya orta derecede reflüsü olan bireylerde seçilecek olan ilk tedavi yöntemidir. Belirgin faydaları olan bu ilaçlar çocuklarda güvenle kullanılabilmektedir. Bu ilaçlara örnek olarak “Simetidin, Ranitidin ve Famotidin” gösterilebilmektedir.

Proton Pompa İnhibitörleri: En güçlü reflü ilaçları grubu olan proton pompa inhibitörleri, aç karnına kahvaltıdan yarım saat veya bir önce alınmalıdır. Kronik bir şekilde kullanıldıkları takdirde kemik yoğunluğu takibi yapılması gereken bu ilaç, aynı zamanda vücutta B12 vitaminin seviyesini düşürebilmektedir. Bu ilaçlara örnek olarak “Lansoprazol, Omeprazol, Rabeprozol” gösterilmektedir.

Laringomalazi Ameliyatı

Bebeklerde görülen laringomalazi beslenmede ciddi anlamda problemlere yol açıyorsa, nefes alıp vermede ciddi sıkıntılar yaratıyorsa veya dokulara yetersiz oksijen gitmesine neden oluyorsa cerrahi gerekebilmektedir. Standart cerrahi tedavi laringoskop ve/veya bronkoskop ile başlamaktadır. Bu aletler sayesinde gırtlak ve soluk borusu detaylıca incelenmektedir. Ameliyatın esas amacı yemek yenilmesi sırasında, soluk borusunu kaplayan bölge ile küçük dil olarak bilinen epiglottisin ayrılmasını sağlamaktır. Bu işleme “supraglottoplasti” denilmektedir.

Laringomalazi İçin Hangi Doktora Gidilmeli?

Laringomalazi hastalığının bebeklerdeki en önemli belirtisi gürültülü bir şekilde soluk almaktır. Soluk alırken gürültülü bir şekilde ses çıkmasının sebebi, soluk yolunun tıkanmasıdır. Soluk yolunun ileri derecede tıkanması sonucunda vücut rengi olması gereken renkten daha soluk ve maviye benzer bir renge dönüşmektedir. Bu durumun gelişirse çocuk acil hastalıkları birimine derhal gitmek gerekmektedir. Laringomalazi hastalığı olduğu bilinen çocuklarda 10 saniyeden uzun süren bir nefes almayı bırakma durumu olursa da çocuk acil hastalıkları birimine derhal başvurmak gerekmektedir.