Ürtiker, halk arasında kurdeşen olarak bilinen ve ciltte kaşıntılı kabarıklıklarla kendini gösteren bir rahatsızlıktır. Bu durum, alerjik reaksiyonlar, stres veya enfeksiyonlar gibi çeşitli nedenlerle tetiklenebilir. Peki ürtiker kendiliğinden geçer mi? İşte bu sorunun cevabı ve ürtikerle ilgili detaylar:
Ürtiker Türleri: Akut ve Kronik Ayrımı
Ürtiker genellikle akut (6 haftadan kısa süren) ve kronik (6 haftadan uzun süren) olarak ikiye ayrılır. Akut ürtiker, çoğunlukla alerjenlerle temas sonucu aniden ortaya çıkar ve birkaç saat ile birkaç gün içinde kendiliğinden kaybolur. Kronik ürtiker ise altta yatan otoimmün hastalıklar, tiroid problemleri veya uzun süreli enfeksiyonlarla ilişkili olabilir.
Ürtiker Kendiliğinden Geçer Mi?
Akut ürtiker vakalarının büyük bir kısmı, tetikleyici faktör ortadan kalktığında 24-48 saat içinde kendiliğinden iyileşir. Örneğin, bir gıda alerjenine maruz kalındığında oluşan kabarıklıklar, alerjen vücuttan atıldığında kaybolur. Ancak kronik ürtikerde semptomlar haftalar veya aylarca devam edebilir ve tıbbi müdahale gerektirebilir.
Belirtiler ve Tetikleyiciler
Ürtiker, ciltte aniden beliren pembe veya kırmızı kabarıklıklar, şiddetli kaşıntı ve bazen yanma hissiyle karakterizedir. Tetikleyiciler arasında;
- Besin alerjileri (fındık, kabuklu deniz ürünleri),
- İlaçlar (penisilin, aspirin),
- Böcek ısırıkları,
- Stres veya aşırı sıcak/soğuk maruziyeti sayılabilir.
Tedavi Yöntemleri
- Antihistaminikler: Kaşıntı ve kabarıklıkları azaltmak için doktorlar genellikle loratadin veya setirizin gibi ilaçlar reçete eder.
- Kortikosteroidler: Şiddetli vakalarda kısa süreli prednizon kullanılabilir.
- Tetkikler: Kronik ürtikerde altta yatan nedenin bulunması için kan testleri veya alerji paneli yapılır.
Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?
- Kabarıklıklar 48 saatten uzun sürerse,
- Nefes darlığı veya dilde şişme gibi ciddi alerjik reaksiyon belirtileri varsa,
- Semptomlar günlük yaşamı etkileyecek şiddetteyse mutlaka bir dermatoloji veya alerji uzmanına danışılmalıdır.
Korunma İpuçları
- Tetikleyici gıdalardan uzak durun.
- Stres yönetimi için yoga veya meditasyonu deneyin.
- Cildi tahriş eden dar giysiler yerine pamuklu kıyafetler tercih edin.
Ürtiker, çoğu durumda kısa sürede geçen bir rahatsızlık olsa da tekrarlayan vakalarda altta yatan nedenin araştırılması önemlidir. Doğru tedavi ve yaşam tarzı değişiklikleriyle semptomlar kontrol altına alınabilir.
