Kulak iltihabı, özellikle çocuklarda sık görülen ve işitme kaybından yüz felcine kadar ciddi komplikasyonlara yol açabilen bir enfeksiyondur. Akut orta kulak iltihabı (otitis media), dış kulak yolu enfeksiyonu (yüzücü kulağı) ve iç kulak iltihabı (labirentit) gibi farklı türleri vardır. Bu hastalık, doğru tedavi edilmediğinde kronikleşebilir veya kalıcı hasar bırakabilir.
Kulak İltihabı Türleri ve Nedenleri
- Orta Kulak İltihabı: Genellikle üst solunum yolu enfeksiyonlarını takiben gelişir. Östaki borusunun tıkanması sonucu sıvı birikimi bakterilerin üremesine zemin hazırlar.
- Dış Kulak İltihabı: Kulak kanalının nemli kalması (yüzmeden sonra), kulak çubuğuyla tahriş veya alerjik reaksiyonlar nedeniyle oluşur.
- İç Kulak İltihabı: Viral enfeksiyonlar (kabakulak, grip) veya bakteriyel yayılım sonucu ortaya çıkar. Baş dönmesi ve denge kaybıyla karakterizedir.
Belirtiler ve İşaretler
Hastalığın türüne göre semptomlar değişir:
- Ortak Belirtiler: Kulak ağrısı, işitmede azalma, kulakta dolgunluk hissi
- Orta Kulak: Ateş, huzursuzluk (bebeklerde), kulaktan sıvı akıntısı
- Dış Kulak: Kaşıntı, dokunmakla hassasiyet, şişlik
- İç Kulak: Şiddetli baş dönmesi, bulantı-kusma, çınlama (tinnitus)
Teşhis Yöntemleri
- Otoskopik Muayene: Kulak zarının kızarıklık, bombeleşme veya delik açılmasının değerlendirilmesi
- Timpanometri: Orta kulak basıncını ölçen test
- İşitme Testleri: Özellikle tekrarlayan enfeksiyonlarda işitme kaybını tespit için
- Kültür: Akıntı varsa patojenin belirlenmesi
Tedavi Seçenekleri
- Antibiyotikler: Bakteriyel enfeksiyonlarda amoksisilin-klavulanat gibi ilaçlar
- Ağrı Kesiciler: Parasetamol veya ibuprofen ile ağrı kontrolü
- Kulak Damlaları: Dış kulak iltihabında kortizonlu/antibiyotikli damlalar
- Cerrahi: Kronik vakalarda kulak tüpü takılması veya timpanoplasti
Komplikasyon Riskleri
- İşitme kaybı (geçici veya kalıcı)
- Mastoidit (kafatası kemiği enfeksiyonu)
- Menenjit veya beyin apsesi
- Yüz siniri felci
Korunma Stratejileri
- Üst solunum yolu enfeksiyonlarının zamanında tedavisi
- Bebeklerde emzirme (bağışıklık artırıcı etki)
- Yüzme sonrası kulak kanalının kurulanması
- Sigara dumanı maruziyetinden kaçınma
- Pnömokok ve grip aşılarının düzenli yapılması
Ne Zaman Acil Doktora Gidilmeli?
- 48 saatte geçmeyen şiddetli ağrı
- Yüksek ateş (39°C üzeri)
- Yüzde asimetri veya göz kapatamama
- Denge kaybı ve bilinç bulanıklığı
Çocuklarda çocuk doktoru veya KBB uzmanı, yetişkinlerde ise Kulak Burun Boğaz hekimi tarafından değerlendirme yapılmalıdır. Tedavi sürecinde istirahat ve bol sıvı tüketimi iyileşmeyi hızlandırır.
