Kas kıran hastalığı (tıbbi adıyla epidemik pleurodini), Coxsackie B virüsünün neden olduğu ağrılı bir enfeksiyöz hastalıktır. Ani başlayan şiddetli göğüs ve karın kası ağrılarıyla karakterizedir. Genellikle yaz ve sonbahar aylarında görülen bu hastalık, çocuk ve genç yetişkinleri daha sık etkiler.
Kas Kıran Hastalığı Nedir?
Kas kıran, virüs kaynaklı bir kas iltihabıdır (miyozit). Halk arasında "cin çarpması" veya "şeytan batması" olarak da bilinir. En tipik özelliği, solunum hareketleriyle şiddetlenen bıçak saplanır tarzda ağrılardır. Ağrılar genellikle 15-30 dakika sürer ve gün içinde tekrarlayabilir.
Belirtileri
- Göğüs Ağrısı: Sol kaburga altında ani başlayan keskin ağrı (nefes alınca artar)
- Karın Ağrısı: Özellikle üst karın bölgesinde kramp benzeri sancılar
- Ateş: 38-40°C arasında yüksek ateş
- Solunum Semptomları: Öksürük, boğaz ağrısı ve nefes darlığı
- Sistemik Belirtiler: Baş ağrısı, yorgunluk ve iştahsızlık
Bulaşma Yolları
Virüs, enfekte kişilerin solunum salgıları veya dışkılarıyla temas sonucu yayılır. Bulaşma yolları:
- Hapşırık/öksürükle havaya saçılan damlacıklar
- Virüs bulaşmış yüzeylere dokunma
- Ortak kullanılan eşyalar (havlu, bardak)
- Yetersiz hijyen koşulları
Teşhis Yöntemleri
- Fizik Muayene: Karakteristik ağrı paterninin değerlendirilmesi
- Kan Testleri: Lökosit sayımı ve CRP yüksekliği
- Serolojik Testler: Coxsackie B virüsüne özgü IgM antikorları
- Görüntüleme: Pnömoni ayırıcı tanısı için akciğer grafisi
Tedavi Seçenekleri
- Ağrı Yönetimi: NSAİİ’ler (ibuprofen) ve parasetamol
- Isı Uygulaması: Ağrılı bölgeye sıcak kompres
- Solunum Desteği: Derin nefes almayı kolaylaştıran pozisyonlar
- Sıvı Desteği: Elektrolit dengeli içeceklerle hidrasyon
- Nadir Komplikasyonlar: Miyokardit şüphesinde hastane yatışı
Korunma Stratejileri
- El hijyenine özen gösterme (en az 20 sn sabunla yıkama)
- Hasta kişilerle yakın temastan kaçınma
- Ortak kullanım alanlarının düzenli dezenfeksiyonu
- Bağışıklık sistemini güçlendiren beslenme (C vitamini, çinko)
Risk Grupları ve Komplikasyonlar
Hamilelerde düşük riski oluşturabilir. Bağışıklığı baskılanmış kişilerde:
- Kalp kası iltihabı (miyokardit)
- Beyin zarı iltihabı (menenjit)
- Kronik yorgunluk sendromu
İyileşme Süreci ve Prognoz
Şikayetler genellikle 3-7 gün içinde kendiliğinden geriler. Tam iyileşme 2 haftayı bulabilir. Ağrı atakları nadiren 4-6 hafta sürebilir. Hastalık geçirildikten sonra kalıcı bağışıklık bırakmaz.
Hangi Durumlarda Acil Doktora Başvurulmalı?
- Nefes almada güçlük
- Göğüs ağrısının 30 dakikadan uzun sürmesi
- Çift görme veya bilinç bulanıklığı
- İdrar renginde koyulaşma
Çocuk hastalar için çocuk enfeksiyon uzmanı, yetişkinler için iç hastalıkları veya enfeksiyon hastalıkları bölümleri doğru başvuru noktalarıdır.
