Hemoroid, toplumda basur olarak da bilinen ve rektal bölgedeki damarların şişmesiyle ortaya çıkan yaygın bir sağlık sorunudur. Yetişkinlerin yaklaşık %50’si hayatlarının bir döneminde hemoroid semptomları yaşar. İç ve dış hemoroid olarak ikiye ayrılan bu durum, hafif vakalarda yaşam tarzı değişiklikleriyle kontrol altına alınabilirken, ileri evrelerde cerrahi müdahale gerektirebilir.

Hemoroid Türleri ve Nedenleri
Hemoroid, iç ve dış olmak üzere iki ana tipte sınıflandırılır. İç hemoroid, rektumun iç kısmında oluşur ve genellikle ağrısız kanamayla kendini gösterir. Dış hemoroid ise anüs çevresindeki deri altında gelişir ve şişlik, kaşıntı veya şiddetli ağrıya neden olabilir. Kronik kabızlık, uzun süreli ıkınma, hamilelik, obezite veya liften fakir beslenme hemoroid oluşumunu tetikleyen başlıca faktörlerdir.

Hemoroid Belirtileri

• Tuvalet kağıdında veya dışkıda parlak kırmızı kan
• Anüs çevresinde şişlik ve hassasiyet
• Otururken artan ağrı veya rahatsızlık hissi
• Kaşıntı ve mukus benzeri akıntı
• İleri evrelerde ele gelen meme şeklinde şişlikler

Teşhis Yöntemleri
Hemoroid tanısı genellikle fizik muayene ve hasta öyküsüyle konulur. Doktor, rektal tuşe ile iç hemoroid varlığını kontrol edebilir. Şüpheli durumlarda rektoskopi veya kolonoskopi gibi görüntüleme yöntemleri kullanılarak diğer hastalıklar (örn. kolon kanseri) ekarte edilir.

Hemoroid Tedavi Seçenekleri

1. Yaşam Tarzı Değişiklikleri:

   • Lifli gıda tüketimini artırmak (günde 25-30 gram lif)
   • Günlük 2-3 litre su içmek
   • Tuvalette uzun süre oturmaktan kaçınmak

2. İlaç Tedavileri:

   • Topikal kremler (hidrokortizon) veya fitillerle kaşıntı ve şişliği azaltmak
   • Ağrı kesiciler (parasetamol) veya venotonik ilaçlar (diosmin)

3. Minimal İnvaziv Yöntemler:

   • Lastik Bant Ligasyonu: İç hemoroidin köküne lastik bant yerleştirilerek dolaşımı kesilir.
   • Skleroterapi: Özel solüsyon enjekte edilerek hemoroid küçültülür.
   • Infrared Koagülasyon: Isı enerjisiyle damarların büzüşmesi sağlanır.

4. Cerrahi Müdahale:

   • Hemoroidopeksi (Longo Yöntemi): Hemoroid dokusu stapler ile çıkarılır.
   • Açık Hemoroidektomi: İleri evre hemoroidlerde klasik cerrahi ile kesi yapılır.

Evde Uygulanabilecek Doğal Çözümler

• Ilık su ile yapılan oturma banyoları (günde 2-3 kez, 15 dakika)
• Aloe vera jeli veya elma sirkesi ile bölgenin temizlenmesi
• Buz kompresi uygulayarak şişliğin azaltılması

Hemoridden Korunma Yolları

• Tuvalet alışkanlıklarını düzenlemek (ıkınmamak)
• Düzenli egzersiz yapmak (haftada 150 dakika yürüyüş)
• Baharatlı ve işlenmiş gıdalardan uzak durmak
• Probiyotik takviyelerle bağırsak florasını desteklemek

Beslenme Önerileri

• Kuru kayısı, incir ve keten tohumu gibi lif kaynakları
• Yoğurt, kefir ve fermente gıdalarla sindirimi kolaylaştırmak
• Zeytinyağı ve avokado gibi sağlıklı yağlar

Hemorid tedavisi, evre ve şiddetine göre kişiselleştirilmelidir. Semptomlar 1 haftadan uzun sürüyorsa veya şiddetli kanama varsa mutlaka bir genel cerrahi uzmanına başvurulmalıdır.