Hamilelikte şeker yüklemesi, gestasyonel diyabet riskini belirlemek için uygulanan önemli bir tarama testidir. Bu test, anne ve bebek sağlığı açısından kritik olan kan şekeri düzeylerinin kontrol edilmesini sağlar. İşte gebelikte şeker yüklemesiyle ilgili tüm detaylar:
Hamilelikte Şeker Yüklemesi Nedir?
Gestasyonel diyabet taraması olarak da bilinen bu test, gebelik sırasında vücudun glikozu nasıl işlediğini ölçer. Oral Glukoz Tolerans Testi (OGTT) adı verilen yöntemle, anne adayına belirli miktarda şekerli içecek verilir ve kan şekeri seviyeleri zamanla takip edilir.
Test Ne Zaman Yapılır?
Şeker yüklemesi genellikle 24-28. gebelik haftaları arasında uygulanır. Ancak yüksek risk faktörleri taşıyan gebelerde (aşırı kilo, önceki gebelikte diyabet öyküsü, ailede diyabet varlığı) test daha erken dönemde (16-18. haftalar) yapılabilir.
Test Nasıl Uygulanır?
- Açlık Kan Şekeri Ölçümü: 8-12 saatlik açlık sonrası ilk kan örneği alınır.
- Şekerli İçecek Tüketimi: 75 gram glikoz içeren sıvı 5 dakika içinde içilir.
- Tekrar Kan Alımı: İçecek tüketiminden 1. ve 2. saat sonra kan şekeri ölçülür.
Test Sonuçları Nasıl Değerlendirilir?
- Açlık Kan Şekeri: 92 mg/dL’nin altında olmalıdır.
- 1. Saat Sonucu: 180 mg/dL’yi geçmemelidir.
- 2. Saat Sonucu: 153 mg/dL’den düşük olmalıdır.
Bu değerlerin bir veya daha fazlasının yüksek çıkması durumunda gestasyonel diyabet tanısı konulur.
Gestasyonel Diyabetin Riskleri
- Anne İçin: Preeklampsi, erken doğum ve sezaryen riski artar.
- Bebek İçin: İri bebek (makrozomi), doğum sonrası hipoglisemi ve solunum problemleri görülebilir.
Testin Yan Etkileri
Şeker yüklemesi genellikle güvenli kabul edilir. Nadiren bulantı, baş dönmesi veya terleme gibi geçici şikayetler oluşabilir. Test öncesi dengeli beslenme ve fiziksel aktivite bu etkileri azaltmaya yardımcı olur.
Sık Sorulan Sorular
- Test Zorunlu mu?
Dünya Sağlık Örgütü ve birçok ulusal sağlık kuruluşu tarafından önerilir, ancak anne adayının onayı alınarak yapılır. - Aç Kalınmalı mı?
Evet, en az 8 saat açlık gereklidir. Sabah erken saatlerde test yaptırmak kolaylık sağlar. - Alternatif Yöntemler Var mı?
Risk faktörü yüksek gebelerde HbA1c veya açlık kan şekeri takibi yapılabilir, ancak OGTT kadar hassas değildir.
Şeker Yüklemesi Sonrası Süreç
Test sonucu pozitif çıkarsa, diyetisyen eşliğinde özel bir beslenme planı ve düzenli kan şekeri takibi başlatılır. İhtiyaç halinde insülin tedavisi uygulanabilir.
