Hamilelikte şeker hastalığı (gestasyonel diyabet), anne ve bebek sağlığı üzerinde önemli etkileri olan bir durumdur. Kontrol altına alınmadığında bebekte çeşitli komplikasyonlara yol açabilir. İşte bu konuda bilinmesi gerekenler:

Hamilelikte Şeker Hastalığı Nedir?
Gestasyonel diyabet, gebelik sırasında kan şekeri seviyelerinin yükselmesiyle karakterize bir metabolizma bozukluğudur. Genellikle 24-28. gebelik haftalarında yapılan şeker yükleme testi ile teşhis edilir. Hormonal değişimler nedeniyle vücudun insüline direnç geliştirmesi, bu durumun temel nedenidir.

Bebeğe Olası Etkileri Nelerdir?
Kan şekerinin kontrolsüz yüksek seyretmesi, bebeğin aşırı kilo almasına (makrozomi) neden olabilir. Bu durum doğum sırasında omuz takılması veya sezaryen riskini artırır. Ayrıca doğum sonrası bebekte hipoglisemi (düşük kan şekeri), solunum sıkıntısı veya sarılık gibi sorunlar görülebilir. Nadiren kontrolsüz diyabet, düşük veya erken doğumla da ilişkilendirilir.

Kimler Risk Altında?
Aşırı kilo, ailede diyabet öyküsü, önceki gebeliklerde gestasyonel diyabet veya polikistik over sendromu (PKOS) olanlar risk grubundadır. 35 yaş üstü gebeliklerde de görülme sıklığı artar.

Nasıl Teşhis Edilir?
50 gram glukoz tarama testi ile başlanır. Kan şekeri 140 mg/dL’nin üzerinde çıkarsa, 100 gramlık OGTT (oral glukoz tolerans testi) ile kesin tanı konulur. Açlık kan şekerinin 95 mg/dL’yi veya 1. saat değerinin 180 mg/dL’yi aşması gestasyonel diyabet olarak kabul edilir.

Tedavi ve Yönetim

• Diyet: Kompleks karbonhidratlar, lifli gıdalar ve düşük glisemik indeksli beslenme planı oluşturulur.
• Egzersiz: Düzenli yürüyüş veya yüzme gibi aktiviteler insülin direncini azaltır.
• İnsülin Tedavisi: Diyet ve egzersizle kontrol sağlanamazsa insülin enjeksiyonlarına başlanır.

Doğum Sonrası Takip
Gestasyonel diyabet geçiren annelerin %50’sinde ilerleyen yıllarda Tip 2 diyabet gelişme riski vardır. Bu nedenle doğumdan 6-12 hafta sonra şeker yükleme testi tekrarlanmalı ve yıllık kontroller aksatılmamalıdır.

Sık Sorulan Sorular

• Şeker hastalığı bebekte kalıcı hasar bırakır mı?
  Erken tanı ve tedaviyle riskler minimize edilir. Kontrolsüz vakalarda ise doğum sonrası komplikasyonlar görülebilir.
• Doğumdan sonra şeker normale döner mi?
  Çoğu vakada kan şekeri doğumla birlikte normale döner. Ancak yaşam tarzı değişiklikleriyle takip şarttır.