Haemophilus influenzae, solunum yollarında doğal olarak bulunabilen bir bakteridir. Özellikle "tip B" (Hib) türü menenjit, zatürre ve epiglottit gibi ciddi enfeksiyonlara yol açabilir. Bu bakteri çocuklarda aşı öncesi dönemde önemli bir ölüm nedeniydi.

Haemophilus Influenzae Türleri ve Özellikleri
Bu bakterinin kapsülsüz (nontipable) ve kapsüllü (tip A-F) formları vardır. Tip B (Hib) en agresif tür olup kan-beyin bariyerini geçerek menenjite neden olur. Kapsülsüz türler ise daha çok kulak enfeksiyonları, sinüzit ve kronik bronşite yol açar.

Bulaşma Yolları

• Hava Yolu: Öksürük veya hapşırıkla yayılan damlacıklar
• Direkt Temas: Enfekte kişilerin solunum salgılarıyla temas
• Risk Grupları: 5 yaş altı çocuklar, bağışıklığı baskılanmış bireyler, dalağı alınmış hastalar

Yol Açtığı Hastalıklar ve Belirtileri

1. Menenjit:

   • Yüksek ateş, ense sertliği
   • Işığa hassasiyet, bilinç bulanıklığı
   • Bebeklerde bıngıldakta şişkinlik

2. Epiglottit:

   • Ani başlayan nefes darlığı
   • Yutkunma güçlüğü ve salya akması
   • Boğuk ses ve hırıltılı solunum

3. Pnömoni:

   • Ateş, üşüme-titreme
   • Balgamlı öksürük ve göğüs ağrısı

4. Selülit:

   • Özellikle yüz ve boyunda kızarıklık
   • Ciltte sıcaklık artışı ve şişlik

Teşhis Yöntemleri

• Kültür Testleri: Kan, BOS veya balgam örneklerinde bakteri üretilmesi
• PCR: Hızlı ve hassas moleküler tanı
• Görüntüleme: Akciğer grafisi (pnömonide), boyun filmi (epiglottitte)

Tedavi Protokolleri

1. Antibiyotik Tedavisi:

   • Seftriakson veya Sefotaksim: İlk basamak tedavi (IV yolla)
   • Ampisilin Direnci: Hib suşlarının %30-50’sinde görülür
   • Tedavi süresi menenjitte 10-14 gün

2. Destek Tedavileri:

   • Solunum sıkıntısında oksijen desteği
   • Sıvı-elektrolit dengesinin korunması
   • Epiglottitte acen entübasyon hazırlığı

Korunma ve Aşılama

• Hib Aşısı:
  • 2, 4, 6 ve 18. aylarda rutin uygulanır
  • %95-99 etkinlik sağlar
• Risk Gruplarına Öneriler:
  • Dalağı alınanlarda ek doz
  • İmmün yetmezlikte 5 yılda bir rapel

Komplikasyonlar ve Uzun Dönem Etkileri

• Menenjit sonrası işitme kaybı (%15-30)
• Nöbet bozuklukları veya öğrenme güçlüğü
• Septik artrit ve osteomyelit
• Solunum yetmezliği (şiddetli pnömonide)

Özel Durumlar

• Gebelik: Hib enfeksiyonu erken doğum riski taşır
• Yaşlılarda: Kapsülsüz türlere bağlı pnömoni sıktır
• Aşı Sonrası: Nadiren Hib dışı suşlarla enfeksiyon görülebilir