Gözde et yürümesi (pterjium), gözün beyaz kısmını kaplayan ince zarın (konjonktiva) anormal şekilde kalınlaşarak korneaya doğru ilerlemesidir. Genellikle güneşe fazla maruz kalan kişilerde görülen bu durum, tedavi edilmezse görme kaybına kadar ilerleyebilir.
Gözde Et Yürümesi Nedir?
Pterjium, halk arasında "gözde et çıkması" olarak bilinen bir göz yüzeyi hastalığıdır. UV ışınları, toz ve rüzgara sık maruziyet sonucu gelişir. Başlangıçta küçük bir kızarıklık şeklinde başlar, zamanla kornea (saydam tabaka) üzerine doğru ilerleyerek üçgen şeklinde bir doku oluşturur.
Belirtileri Nelerdir?
- Gözde sürekli kızarıklık ve irritasyon hissi
- Yanma, batma veya kaşıntı
- Kontakt lens kullanımında rahatsızlık
- İlerlemiş vakalarda bulanık görme veya astigmatizm
- Gözde yabancı cisim hissi
Neden Oluşur?
- UV Işınları: Güneş ışığına korunmasız maruziyet (özellikle denizciler, çiftçiler)
- Kuru İklim: Tozlu ve kuru ortamlarda yaşamak
- Genetik Yatkınlık: Aile öyküsü olanlarda risk 3 kat artar
- Kronik İritasyon: Rüzgar, duman veya kimyasallara sürekli maruz kalma
Teşhis Yöntemleri
Göz muayenesinde çıplak gözle fark edilebilir. Kesin tanı için:
- Biyomikroskopik Muayene: Büyümenin korneayı ne kadar etkilediği değerlendirilir.
- Kornea Topografisi: Astigmatizm derecesi ölçülür.
- Görme Keskinliği Testi: Görme kaybı olup olmadığı kontrol edilir.
Tedavi Seçenekleri
1. İlaç Tedavisi:
- Suni gözyaşları ve kortizonlu damlalar (kızarıklık ve şişlik için)
- UV korumalı göz damlaları (ilerlemeyi yavaşlatmak için)
2. Cerrahi Müdahale:
- Endikasyonlar: Görme kaybı, şiddetli astigmatizm veya kozmetik kaygılar
- Ameliyat Teknikleri:
- Otogreft yöntemi (hastanın kendi konjonktivasıyla kapatma)
- Mitomisin C uygulaması (nüks riskini %70 azaltır)
- İyileşme Süresi: 2-4 hafta
Nüksü Önleme Stratejileri
- Ameliyat sonrası 6 ay steroidli damla kullanımı
- %100 UV korumalı güneş gözlüğü kullanımı
- Tozlu ortamlarda koruyucu gözlük takma
Korunma Yolları
- Güneş Gözlüğü: UV-A/B bloke eden geniş çerçeveli gözlükler
- Şapka: Geniş siperlikli şapkalar kullanmak
- Nemlendirme: Kuru iklimlerde suni gözyaşı desteği
- Düzenli Kontrol: Yılda 1 kez göz muayenesi
Hangi Durumlarda Acil Doktora Gidilmeli?
- Görmede ani azalma
- Gözde şiddetli ağrı veya ışık hassasiyeti
- Büyümenin hızla artması
- Kanama veya akıntı başlaması
Pterjium tedavisinde erken müdahale kritik önem taşır. İlk belirtilerde göz hastalıkları uzmanına başvurarak kalıcı hasar riski önlenebilir.
