Göz kapağı katlanması (entropion), üst veya alt göz kapağının içe doğru dönmesiyle kirpiklerin göz yüzeyine sürtünmesine neden olan yaygın bir göz rahatsızlığıdır. Bu durum korneada tahriş, enfeksiyon ve görme kaybına kadar ilerleyebilen ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Özellikle ileri yaştaki bireylerde görülse de her yaş grubunda ortaya çıkabilir.
Göz Kapağı Katlanması Neden Oluşur?
En sık nedeni yaşlanmayla birlikte göz çevresindeki kas ve bağ dokularının zayıflamasıdır. Kasların gevşemesi kapağın içe dönmesine yol açar. Diğer nedenler arasında göz travmaları, yanık sonrası oluşan nedbe dokuları, göz enfeksiyonları (trakom gibi), tümörler ve yüz felci (Bell paralizisi) sayılabilir. Doğuştan gelen anatomik bozukluklar da nadir görülen sebeplerdendir.
Belirtiler ve İşaretler
- Gözde sürekli kum veya yabancı cisim hissi
- Şiddetli kızarıklık ve batma hissi
- Kontrol edilemeyen sulanma
- Işığa karşı hassasiyet (fotofobi)
- Bulanık görme ve görme keskinliğinde azalma
- Kirpiklerin göz yüzeyine temasına bağlı kornea çizikleri
Teşhis Süreci
Göz hastalıkları uzmanı fizik muayenede kapak pozisyonunu değerlendirir. Floresein boya testiyle kornea hasarı tespit edilir. Altında yatan nedenin araştırılması için nörolojik muayene veya görüntüleme yöntemleri gerekebilir. Yaşlı hastalarda kas fonksiyon testleri yapılır.
Tedavi Seçenekleri
- Konservatif Yaklaşım: Yapay gözyaşı damlaları ve kayganlaştırıcı merhemlerle semptomlar hafifletilebilir. Geçici çözüm olarak cilde yapıştırılan özel bantlar kapağı dışa çevirebilir.
- Botoks Enjeksiyonu: Alt kapağı dışa çeken kaslara uygulanarak 3-6 ay süreyle etki sağlar.
- Cerrahi Tedavi: Kalıcı çözüm için en etkili yöntemdir. Lokal anestezi altında yapılan ameliyatta:
- Kapağı dışa çeken kaslar güçlendirilir
- Fazla deri ve kas dokusu çıkarılır
- İleri vakalarda greftleme yapılır
İyileşme süresi 2-4 haftadır
Risk Grupları ve Korunma
65 yaş üstü bireyler, göz ameliyatı geçirenler ve tekrarlayan göz enfeksiyonu olanlar risk altındadır. Korunmak için:
- Güneş gözlüğü kullanarak UV hasarı önlenmeli
- Kontakt lens hijyenine dikkat edilmeli
- Kronik göz irritasyonları ihmal edilmemeli
Acil Durum Belirtileri
Ani görme kaybı, şiddetli ağrı veya yeşilimsi akıntı durumunda acil tıbbi yardım alınmalıdır. Tedavi edilmeyen vakalarda kornea ülseri ve kalıcı görme kaybı gelişebilir.
Hastalar İçin Pratik Öneriler
- Yatarken yapay gözyaşı kullanmak gece tahrişini azaltır
- Ellerin göze temasından kaçınılmalı
- Düzenli göz muayeneleri aksatılmamalı
- Sigara dumanı gibi tahriş edicilerden uzak durulmalı
