Göz hastalıkları, görme kalitesini doğrudan etkileyen ve tedavi edilmediğinde kalıcı hasara yol açabilen sağlık sorunlarıdır. Erken teşhis ve doğru tedavi yöntemleri, görme kaybını önlemede kritik rol oynar. İşte yaygın göz hastalıkları, belirtileri ve modern tedavi yaklaşımları:
Yaygın Göz Hastalıkları ve Nedenleri
Katarakt, göz merceğinin şeffaflığını kaybetmesiyle oluşur ve genellikle yaşlanmayla ilişkilidir. Glokom ise göz içi basıncının artması sonucu optik sinir hasarına yol açar. Diyabetik retinopati, kan şekeri yüksekliğinin retina damarlarını tahrip etmesiyle gelişir. Makula dejenerasyonu, merkezi görmeyi sağlayan sarı noktanın bozulmasıdır. Kuru göz sendromu ise gözyaşı üretiminin yetersizliğinden kaynaklanır.
Belirtiler Ne Zaman Alarm Verir?
- Bulanık veya çift görme
- Işıklar etrafında halkalar görmek
- Gözde şiddetli ağrı veya basınç hissi
- Gece görüşünde belirgin azalma
- Ani ışık çakmaları veya siyah noktalar
- Göz kızarıklığı ve sürekli yanma hissi
Teşhis Yöntemleri
Göz hastalıklarının tanısında kapsamlı muayene şarttır. Görme keskinliği testi, tonometre ile göz içi basıncı ölçümü ve biyomikroskopik muayene temel adımlardır. Retina taraması için OCT (Optik Koherens Tomografi) ve FA (Floresein Anjiyografi) gibi ileri görüntüleme teknikleri kullanılır. Diyabetik hastalarda düzenli fundus muayenesi hayati önem taşır.
Tedavi Seçenekleri
- Katarakt: Fakoemülsifikasyon yöntemiyle bulutlu mercek çıkarılıp yerine yapay mercek yerleştirilir.
- Glokom: Prostaglandin analog damlalar veya SLT (Selektif Lazer Trabeküloplasti) ile basınç kontrolü.
- Diyabetik Retinopati: Anti-VEGF enjeksiyonları veya argon lazer fotokoagülasyon.
- Makula Dejenerasyonu: İntravitreal enjeksiyonlar ve özel vitamin takviyeleri.
- Kuru Göz: Suni gözyaşı damlaları ve punktum tıkaçları.
Korunma Stratejileri
- UV ışınlarından koruyan güneş gözlüğü kullanmak
- Dijital ekran kullanırken 20-20-20 kuralı uygulamak (20 dakikada bir 20 saniye 20 metre uzağa bakmak)
- Sigarayı bırakmak (makula dejenerasyonu riskini %50 azaltır)
- Omega-3’ten zengin beslenme (somon, ceviz)
- Diyabet ve hipertansiyonu kontrol altında tutmak
Risk Grupları ve Öneriler
40 yaş üstü bireyler, diyabet hastaları ve ailesinde glokom öyküsü olanlar yıllık göz taraması yaptırmalı. Çocuklarda ise okul öncesi dönemde şaşılık ve ambliyopi taraması kritiktir. Renkli kontakt lens kullanımında hijyen kurallarına mutlaka uyulmalıdır.
Acil Müdahale Gerektiren Durumlar
Göz travmaları, ani görme kaybı veya periferik görüşte daralma acil tedavi gerektirir. Kimyasal madde temasında gözün 15 dakika bol suyla yıkanması ve acil servise başvurulması hayat kurtarır. Retina dekolmanı gibi durumlarda ilk 24 saat içinde müdahale görme kurtarma şansını artırır.
