Glossit, dilin iltihaplanması sonucu ortaya çıkan ve dilde şişlik, kızarıklık, ağrı gibi belirtilerle kendini gösteren bir rahatsızlıktır. Dil yüzeyindeki papillaların tahrip olması nedeniyle "düz dil" görünümüne yol açabilir. İşte glossitin nedenleri, belirtileri ve tedavi yöntemleri:
Glossitin Başlıca Nedenleri
- Besin Eksiklikleri: B12 vitamini, demir veya folik asit eksikliği dil dokusunda hasara yol açar.
- Alerjik Reaksiyonlar: Diş macunu, gargara veya gıda katkı maddelerine karşı gelişen alerjiler.
- Enfeksiyonlar: Mantar (oral kandidiyaz), bakteri veya viral enfeksiyonlar.
- Travmalar: Sıcak yiyecekler, keskin kenarlı dişler veya protezlerin neden olduğu fiziksel hasarlar.
- Sistemik Hastalıklar: Çölyak, Sjögren sendromu veya Behçet hastalığı gibi otoimmün bozukluklar.
Belirtiler
- Dil yüzeyinde parlak, kırmızı ve düzleşmiş görünüm
- Yemek yerken veya konuşurken artan yanma hissi
- Tat alma duyusunda azalma
- Dil üzerinde beyaz lezyonlar veya ülserler
- Dil boyutunda artış (ödem) ve dil kenarlarında diş izleri
Teşhis Yöntemleri
- Fizik Muayene: Dil rengi, şişlik ve papillaların durumunun değerlendirilmesi.
- Kan Testleri: Tam kan sayımı, B12, demir ve ferritin düzeylerinin ölçülmesi.
- Alerji Testleri: Şüpheli alerjenlerin patch test ile tespiti.
- Biyopsi: Kronik lezyonlarda kanser şüphesine karşı doku örneği alınması.
Tedavi Yaklaşımları
- Besin Takviyeleri: Eksik vitamin veya minerallerin oral/enzimatik replasmanı.
- Topikal Tedaviler: Kortikosteroidli jeller veya antifungal ağız gargaraları.
- Ağrı Yönetimi: Lidokain içeren solüsyonlarla semptomatik rahatlama.
- Alerjen Eliminasyonu: Tetikleyici ürünlerin kullanımının durdurulması.
- Hijyen Düzenlemeleri: Yumuşak diş fırçası kullanımı ve alkolsüz gargaralar.
Önleme Stratejileri
- Demir ve B12’den zengin besinler (kırmızı et, yumurta, baklagil) tüketmek
- Baharatlı/asitli gıdalardan kaçınmak
- Sigara ve alkol kullanmamak
- Dil temizliği için özel tasarımlı fırçalar kullanmak
- Diş hekimi kontrollerini 6 ayda bir yaptırmak
Risk Grupları
- Vejetaryen/vegan beslenenler
- Kronik mide-bağırsak hastalığı olanlar
- Bağışıklık sistemi baskılanmış bireyler
- Protez kullanıcıları
Doktora Başvurma Zamanı
Belirtiler 2 haftadan uzun sürerse, yutma güçlüğü veya nefes almada zorluk eşlik ediyorsa acilen kulak-burun-boğaz uzmanına gidilmelidir. Tedavi edilmeyen glossit, konuşma bozukluklarına veya beslenme yetersizliğine yol açabilir.
