Geniz akıntısı, burun ve sinüslerden boğazın arkasına doğru akan mukusun neden olduğu yaygın bir şikayettir. Bu durum, özellikle gece artan öksürük nöbetleriyle ilişkilendirilebilir. Peki geniz akıntısı gerçekten öksürüğe yol açar mı? İşte bu sorunun detaylı cevabı ve bilinmesi gerekenler:
Geniz Akıntısı ve Öksürük İlişkisi
Geniz akıntısı (postnazal drip), mukusun boğazı tahriş etmesi sonucu öksürük refleksini tetikler. Mukus birikimi, boğazda gıcık hissi yaratarak sürekli temizleme ihtiyacı doğurur. Bu durum özellikle yatarken artar çünkü yerçekiminin etkisiyle akıntı boğazda daha fazla birikir.
Hangi Durumlar Öksürüğe Neden Olur?
- Alerjik Rinit: Polen, toz veya evcil hayvan tüyü gibi alerjenler mukus üretimini artırır.
- Sinüzit: Enfekte sinüslerden gelen kalın akıntı, kronik öksürüğe yol açabilir.
- Soğuk Algınlığı: Viral enfeksiyonlar geçici olarak geniz akıntısını ve öksürüğü tetikler.
- Reflü: Mide asidinin boğaza kaçması, hem mukus üretimini hem de öksürüğü artırır.
Öksürük Nasıl Oluşur?
Boğazdaki mukus, sinir uçlarını uyararak beyne öksürük sinyali gönderir. Öksürük, solunum yollarını temizlemeye yönelik bir savunma mekanizmasıdır. Ancak kronikleştiğinde yaşam kalitesini düşürebilir.
Tedavi ve Rahatlama Yöntemleri
- Nemlendirme: Buhar makinesi kullanarak ortam nemini %40-60 arasında tutmak mukusu inceltir.
- Tuzlu Su Gargarası: Ilık tuzlu su ile gargara boğaz tahrişini azaltır.
- Antihistaminikler: Alerji kaynaklı akıntıda doktor önerisiyle kullanılabilir.
- Bol Sıvı Tüketimi: Su ve bitki çayları mukusun akışkanlığını artırır.
Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?
- Öksürük 3 haftadan uzun sürerse,
- Balgamda kan veya yeşilimsi renk varsa,
- Nefes darlığı veya hırıltı eşlik ediyorsa,
- Gece terlemesi ve kilo kaybı varsa.
Kronik Geniz Akıntısında İleri Tetkikler
İnatçı vakalarda KBB uzmanı tarafından endoskopik muayene veya sinüs tomografisi istenebilir. Alerji testleri ve reflü değerlendirmesi de tanı sürecinin bir parçası olabilir.
Geniz akıntısına bağlı öksürük, çoğunlukla altta yatan nedenin tedavisiyle kontrol altına alınır. Doğru tanı ve kişiye özel tedavi planı için uzman görüşü almak önemlidir.
