Geçmeyen Sırt Ağrısı

Geçmeyen Sırt Ağrısı Nedir?  

Boynun alt ve arka kısmını, kürek kemikleri çevresini, omuzların arka kısımlarını ve bele kadar uzanan bölgeyi kapsayan sırt; vücudun yükünün büyük kısmını yüklenir. Bu bölgede omurganın iki tarafında uzanan kasların gerilmesi sonucu ortaya çıkan ağrılara sırt ağrısı adı verilir. Herhangi bir travma sonrası ya da stres kaynaklı ortaya çıkan sırt ağrıları bir kaç gün içinde kendiliğinden geçerken, bazı hastalıklar geçmeyen sırt ağrısına neden olabilir. 

Geçmeyen Sırt Ağrısı Belirtileri Neler? 

Sırt Ağrısı toplumda her 5 kişiden 1’ inde meydana gelen bir şikayet olup bazı belirtilerin eşlik etmesi doktora görünmek acısından önemlidir.

• Gün içinde de sürekli devam eden ancak gece artış gösteren sırt ağrısı varlığı 
• Gittikçe artış gösteren sırt ağrısı 
• Gece terlemelerinin eşlik ettiği geçmeyen sırt ağrısı 
• Bacaklarda güçsüzlük ve his kaybının eşlik ettiği geçmeyen sırt ağrısı 
• İdrar kaçırmanın eşlik ettiği geçmeyen sırt ağrısı 
• Uzun süredir kortizon kullanan kişilerde görülen geçmeyen sırt ağrısı 
• Bağışıklık sistemini etkileyen hastalığı olan kişilerde görülen geçmeyen sırt ağrısı 

Geçmeyen Sırt Ağrısı Nedenleri Nelerdir? 

Geçmeyen Sırt ağrısının altında yatan neden yaşam tarzı gibi basit ve değiştirebilen bir sebep olabilmekle birlikte tümör gibi hayatı tehlikesi olan bir hastalık da olabilir. Bu sebeple geçmeyen sırt ağrısının altında yatan nedenin doğru tespiti önemlidir.

• Sedanter yaşam tarzı: Toplumun büyük çoğunluğunun sürdürdüğü hareketin kısıtlı olduğu, masa başında çalışma, düzenli spor ve egzersizden uzak yasam tarzı geçmeyen sırt ağrılarına sebep olabilir
• Sırt fıtığı: Omurlar arasında omurlara destek olan yastıkçıklar fıtıklaşabilir. Daha çok boyun ve belde görülen fıtıklar zaman zaman sırtta da ortaya çıkabilir. Bu durumda geçmeyen sırt ağrısı ortaya çıkabilir.
• Miyofasiyal ağrı sendromu: Bir kasın tekrarlayan şekilde kasılması sonucu ortaya çıkan miyofasiyal ağrı sendromu, sürekli kasılan kasta geçmeyen sırt ağrısı şeklinde ya da yansıyan ağrı adı verilen vücudun başka bölgesinde geçmeyen bir ağrı şeklinde kendini gösterebilir. 
• Fibromyalji: Uzun süreli ya da kronik bir hastalık olan fibromiyalji, kaslar ve kemiklerdeki yoğun ve geçmeyen ağrı, hassaslık ve sürekli yorgunluk ile kendini gösterir. 
• Skolyoz: Daha çok ergenlikten hemen önce 10 – 12 yaşlarında ortaya çıkmakla birlikte her yasta ortaya çıkabilen skolyoz, omurganın yana eğrilmesi sonucu omurgada C ya da S şeklinde eğrilik oluşması durumudur. Skolyoz da geçmeyen sırt ağrısına sebep olabilir.
• Osteoporoz (kemik erimesi): Yaşlı ve kadın hastalarda geçmeyen sırt ağrısı sikayeti kemik erimesine işaret edebilir. Kemik erimesine bağlı olarak kırılmış omurlardan kaynaklanan geçmeyen sırt ağrısına, kamburlaşma ve boy kısalması eşlik ediyorsa osteoporozdan şüphe edilebilir.
• Kanser: Vücutta farklı yerlerde çıkan tümörler zaman zaman omurgaya metastaz (yayılım) yapabilir. Bunun sonucunda geçmeyen sırt ağrıları ortaya çıkabilir.

Geçmeyen Sırt Ağrısı Teşhisi

Geçmeyen Sırt Ağrısı başka hastalıkların habercisi olabileceği için incelenmesi ve teşhisinin yapılması gereken bir durumdur. Öncelikle hastadan detaylı bir hasta öyküsü alınarak; ağrının ne kadar zamandır olduğu, ağrının hangi bölgede olduğu, başka bölgelere yayılıp yayılmadığı, ağrının şiddeti, ağrının hangi zamanlarda artıp azaldığı, ağrıyı arttırıp azaltan sebepler sorgulanır. Sonraki aşamada fizik muayene yapılarak sırt ağrısına eşlik eden bulgular, omurganın şekli incelenir. 

Radyolojik görüntüleme yöntemleri ile incelemeye devam edilir.

• Direkt röntgen grafi: X ışınları kullanılarak yapılan direkt röntgen grafide önden arkaya ve yandan alınan görüntüler ile kamburluk ve skolyoza bağlı geçmeyen sırt ağrılarının tespiti sağlanabilir.
• Bilgisayarlı tomografi (BT): Omurganın 3 boyutlu görüntülemesini sağlayan yöntemde geçmeyen sırt ağrılarının altında yatan neden daha iyi incelenebilir.
• Manyetik rezonans görüntüleme (MRG): Yumuşak dokuları ve kasları görüntülemede daha iyi olan manyetik rezonans görüntüleme ile tümöre bağlı ve sırt fıtığına bağlı geçmeyen sırt ağrılarının teşhisi sağlanabilir

Geçmeyen Sırt Ağrısı Tedavisi

Geçmeyen Sırt ağrısının tedavisi altta yatan nedene yönelik yapılır. 

Myofasiyal ağrı sendromuna bağlı geçmeyen sırt ağrısı tedavisinde non steroid anti inflamatuar ilaçlar ve analjezik adı verilen ağrı kesici ilaçlar kullanılabilir. Kas kasılmalarını önlemek için antikonvülzan ilaçlar ve kas gevşetici ilaçlar kullanılabilir. Kuru iğne tedavisi adı verilen yöntemde, ağrı noktasına direkt olarak batırılıp çekilen iğne tetikleme noktasının etkisiz hale getirilmesi sağlanır. Tetik nokta enjeksiyonları ile ağrı noktasına lidokain ya da steroid enjekte edilebilir. Ses dalgaları kullanılarak yapılan   ultrason tedavisi ile myofasiyal ağrı sendromundan etkilenen kaslarda iyileşme sağlanabilir. 

Geçmeyen Sırt ağrısının altında sırt fıtığının teşhis edilmesi durumunda ağrı kontrolü için ağrı kesici ilaçlar, iltihapları kontrol altına almak için non steroid anti inflamatuar ilaçlar kullanılabilir. Omurlar arasına steroid enjekte edilmesi ile epidural steroid enjeksiyon tedavisi yapılabilir. Hastalara fizik tedavi önerilebilir, yapılan egzersizler ile belirtiler azaltılabilir. Konservatif tedavi seçenekleri adı verilen cerrahi dışı tedavi seçenekleri ile kontrol altına alınamayan boyun fıtığında cerrahi tedaviye başvurulabilir.

Fibromiyalji zemininde gelişen geçmeyen sırt ağrılarının tedavisinde ilaçlar kullanılabilir. Ağrı kesiciler, antidepresan ilaçlar ve anti epileptik ilaçlar ila ağrıların azaltılması ve uykunun iyileştirilmesi sağlanır. Fizik tedavi ile özellikle su temelli egzersizler ile ağrıların azaltılması sağlanabilir. 

Geçmeyen sırt ağrısının bir diğer nedeni olan osteoporoz tedavisinde ise kemiğin parçalanma hızını azaltan bifosfonadlar, kemikler üzerinde östrojen etkisini taklit ederek kemik yoğunluğunu korumaya yardımcı selektif östrojen reseptör modulatorleri (SERM), kemikte kalsiyum yoğunluğunu dengeleyen ve kemik yoğunluğunu arttıran paratiroid hormonu enjeksiyonu, kalsiyum ve D vitamini takviyesi tercih edilebilir.

Tümörlere bağlı geçmeyen sırt ağrısı tedavisinde tümörün evresine göre kemoterapi, radyoterapi ya da cerrahi müdahale yapılabilir.

Geçmeyen Sırt Ağrısı Tedavi Edilmezse 

Sırt Ağrısı insanların gündelik yaşamlarını oldukça etkileyen ve günlük aktivitelerinde kısıtlamaya neden olabilen bir durumdur. Ayrıca geçmeyen sırt ağrısının altında yatan nedenler sebebi ile inceleme yapılması ve nedene yönelik tedaviye başlanması lâzımdır. Osteoporoz ya da tümör gibi tedavisiz kalması halinde ilerleyen ve hayati tehlikeye neden olan hastalıklar geçmeyen sırt ağrısına sebep olabileceği için inceleme yapılması ve nedene yönelik tedaviye başlanması önemlidir.  

Geçmeyen Sırt Ağrısı İlaçları 

Miyofasiyal ağrı sendromu ya da fibromiyaljiye bağlı olarak ortaya çıkan geçmeyen sırt ağrısı tedavisinde non steroid anti inflamatuar ilaçlar adı verilen steroid olmayan iltihap önleyici ilaçlar kullanılabilir. Bu ilaçlar arasında:

• Naproksen
•  Diflinusal
•  Azopropazon

Sayılabilir.

Yine miyofasiyal ağrı sendromu ve fibromiyaljiye bağlı ortaya çıkan geçmeyen sırt ağrısına ağrı kesici ilaçlar olarak bilinen analjezik ilaçlar kullanılır. Bu ilaçlar:

• İbuprofen
• metin salisilat
•  diklofenak sodyum
• Flurbiprofen
• tiyokolşikozid 

Şeklinde sıralanabilir.

Fibromiyalji zemininde gelişen geçmeyen sırt ağrısı tedavisinde anti depresan ilaçlar kullanılabilir. Anti depresanlar arasında:

• İmipramin
• Amitriptilin
• Doksepin
•  Trimipramin
• Klomipramin
• Desipramin
• Nortriptilin
• Opipramol
• Amineptin
•  Tianeptin

Sayılabilir.

Osteoporoz tedavisinde ise bifosfonadlar kullanılabilir. En sık kullanılan bifosfonadlar:

• Alendronat
•  İbandronat
•  Risedronat
• zoledronik asittir.

Geçmeyen Sırt Ağrısı Ameliyatı 

Skolyoz zemininde ortaya çıkan geçmeyen sırt ağrılarının tedavisinde cerrahi tedavi seçenekleri yetersiz kaldığı zaman cerrahi uygulama gerekebilir. Bu amaçla farklı cerrahi prosedürler uygulanabilir:

• Hemiverterbektomi: Genelde doğuştan olan ve bir omurun tam gelişememesi sonucu ortaya çıkan skolyoz tedavisinde uygulanan bir cerrahi yöntemdir. Genel anestezi altında uygulanan yöntemde sırt bölgesinden açılan kesiden hemivertebra adı verilen tam gelişmemiş omurun çıkarılması ve altındaki ve üstündeki omurun kaynaştırılması sonrası kesi kapatılır. Hastalar 3 – 6 ay arası gövde alçısı kullanırlar.
• Enstrümantasyon, füzyon ve osteotomi: Eğriliğin 70 – 80 dereceyi bulduğu skolyoz hastalarında osteotomi adı verilen cerrahi yöntemle omurun çıkartılması gerekebilir. Bazı durumlarda ise çıkartılmasa bile özel vidalar ve çubuklar yardımı ile omurlar sabitlenir ve bu işleme enstrümantasyon adı verilir. Füzyon işlemi ise omurganın  büyümesinin durdurulması işlemidir. 

Sırt fıtığına bağlı ortaya çıkan geçmeyen sırt ağrısı tedavisinde diskektomi  yöntemi kullanılabilir. Diskektomide genel anestezi altında yüz üstü yatan hastanın omurga bölgesinden açılan kesiden girilerek fıtık bulunan omurdaki disk çıkarılır. İşlem sonrası kesi dikilerek kapatılır.

Hamilelikte Geçmeyen Sırt Ağrısı 

Hamilelik döneminde kadınlarda çeşitli hormonal ve fiziksel değişiklikler meydana gelir. Hormonal değişiklikler sonucu kas ve bağ dokularında yumuşama ve gevşeme meydana gelirken özellikle ikinci 3 aylık dönemden itibaren başlayan fazla kilo alımına bağlı olarak vücudun ağırlık merkezi öne doğru kayar.  Hamilelik sürecinin ilerlemesi ile ortaya çıkan sırt ağrılarının şiddeti artar ve geçmeyen sırt ağrısına dönüşür. 

Hamilelik döneminde ortaya çıkan  geçmeyen sırt ağrılarının azaltılması için çeşitli önlemler alınabilir. Yere eğilirken belden değil dizlerden eğilmek,  otururken bel ve sırt bölgesini destekleyecek yastık kullanmak, ağırlık kaldırırken bacaklardan destek almak sırt ağrılarının azalmasını sağlayabilir. Sırt bölgesini güçlendirecek ama anne adayını çok da yormayacak egzersizler yapılması faydalı olacaktır. Yine de devam eden ağrılar var ise doktor  tavsiyesi ile ağrı kesici ilaçlar kullanılabilir. Geçmeyen Sırt Ağrısı erken doğum habercisi de olabileceği için belli bir süre devam eden ağrıların göz ardı edilmemesi ve doktora başvurulması önemlidir.

Bebeklerde ve Çocuklarda Geçmeyen Sırt Ağrısı

Bebekler ve çocuklarda da geçmeyen sırt ağrısı şikayetleri görülebilir. Bebeklik döneminde özellikle konjenital skolyoz adı verilen doğuştan omurga eğriliği durumunda erken dönemde sırt ağrıları olabilir. Bebeklik ve çocukluk döneminde görülen geçmeyen sırt ağrıları; omurga tümörleri ve enfeksiyonları, romatizma, lösemi, uzak organ tümörlerinin metastaz yapması (yayılması), ya da omurga kırığı ve kaymasından kaynaklanabilir. 

Altta yatan neden hayati önem taşıyabileceği için bebeklik ve çocukluk döneminde geçmeyen sırt ağrılarının araştırılması önemlidir. Gerekli testler ve radyolojik görüntüleme yöntemleri ile teşhis edilen hastalığa yönelik tedavi planlanarak vakit kaybetmeden uygulanmalıdır.

Geçmeyen Sırt Ağrısı için Hangi Doktora Gidilmeli? 

Sırt Ağrısı toplumda sıklıkla ortaya çıkan ve genelde göz ardı edilen bir durumdur. Ancak geçmeyen sırt ağrısı, giderek artış gösteren sırt ağrısı şikayetleri olan hastaların öncelikle aile hekimliğinde aile hekimine başvurması uygun olacaktır. Sonra altta yatan nedene göre ortopedi ve travmatoloji bölümünde ortopedi ve travmatoloji uzmanına ya da fizik tedavi ve rehabilitasyon bölümünde fizik tedavi ve rehabilitasyon uzmanına muayene olunabilir.