Geçmeyen öksürük, genellikle 8 haftadan uzun süren ve yaşam kalitesini önemli ölçüde düşüren bir sağlık sorunudur. Basit bir üst solunum yolu enfeksiyonundan ciddi akciğer hastalıklarına kadar çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilir. İşte bu inatçı öksürüğün arkasındaki yaygın sebepler ve çözüm yolları:
Geçmeyen Öksürüğün Yaygın Nedenleri
- Alerjik Rinit: Burun akıntısının geniz akıntısına dönüşmesi (postnazal akıntı) boğazı tahriş eder.
- Astım: Özellikle gece artan kuru öksürük ve hırıltıyla kendini gösterir.
- Reflü: Mide asidinin yemek borusuna kaçması, kronik tahrişe yol açar.
- Kronik Bronşit: Sigara kullanımı veya hava kirliliği nedeniyle bronşlarda kalıcı iltihaplanma.
- İlaç Yan Etkileri: ACE inhibitörü tansiyon ilaçları (%20 hastada öksürüğe neden olur).
Teşhis Sürecinde Kullanılan Yöntemler
Doktorunuz öncelikle öksürüğün karakterini (kuru/balgamlı), süresini ve eşlik eden belirtileri sorgular. Fizik muayenede akciğer sesleri dinlenir. Gerekirse:
- Akciğer Grafisi: Zatürre veya tümör şüphesini ekarte etmek için.
- Solunum Fonksiyon Testi: Astım veya KOAH tanısı için.
- Endoskopi: Reflü veya yutak problemlerini incelemek amacıyla.
- Alerji Testleri: Polen, ev tozu gibi tetikleyicileri belirlemek için.
Tedavi Yaklaşımları
Tedavi altta yatan nedene göre planlanır:
- Alerjik Rinit: Antihistaminikler ve nazal kortikosteroid spreyler.
- Astım: Nefes açıcı inhalerler ve kortizon içeren ilaçlar.
- Reflü: Asit baskılayıcı ilaçlar (proton pompa inhibitörleri) ve yaşam tarzı değişiklikleri.
- Sigara Kaynaklı Öksürük: Tütün ürünlerinin bırakılması ve bronş genişletici tedaviler.
- İlaç Değişimi: ACE inhibitörü yerine ARB grubu tansiyon ilaçları.
Evde Uygulanabilecek Destekleyici Yöntemler
- Ballı Zencefil Çayı: 1 tatlı kaşığı bal + rendelenmiş taze zencefil, boğaz tahrişini azaltır.
- Nemlendirici Kullanımı: Özellikle kış aylarında oda nemini %40-50 arasında tutmak.
- Tuzlu Su Gargarası: 1 bardak ılık suya 1 çay kaşığı tuz ekleyerek günde 3 kez gargara.
Ne Zaman Acil Doktora Başvurulmalı?
- Öksürükle birlikte kan gelmesi,
- Nefes darlığı veya göğüs ağrısının eşlik etmesi,
- Açıklanamayan kilo kaybı,
- Gece terlemeleri ve yüksek ateş.
Korunma Stratejileri
- Sigara ve nargileden aktif/pasif maruziyetten kaçının.
- Hava kirliliğinin yoğun olduğu günlerde dışarı çıkmayın.
- Yastığınızı 30 derece yükselterek reflüyü önleyin.
- Polen mevsiminde pencere açmak yerine klima filtrelerini temizleyerek kullanın.