Gebelikte kese bozukluğu, döllenmiş yumurtanın rahme tutunması sonrası oluşan gestasyonel kesede görülen anormallikleri ifade eder. Bu durum erken gebelik döneminde düşük riskiyle ilişkilendirilir ve ultrason incelemeleriyle tespit edilir. İşte gebelik kesesi anormalliklerinin nedenleri, belirtileri ve yönetimine dair kapsamlı bilgiler:
Gebelik Kesesinin İşlevi ve Önemi
Gestasyonel kese, gebeliğin ilk 5-6 haftasında ultrasonda görülen ilk yapıdır. Embriyoyu çevreleyen sıvı dolu kesenin sağlıklı gelişimi kritiktir. Normalde kesenin çapı haftaya göre büyümeli, duvarları düzgün olmalı ve içinde yolk kesesi/embriyo görülmelidir. Kesenin boyutu, şekli veya içeriğindeki anormallikler gebeliğin sağlıklı ilerlemeyeceğine işaret edebilir.
Kese Bozukluğu Türleri ve Nedenleri
- Küçük Gebelik Kesesi: Kese çapının gebelik haftasına göre beklenenden küçük olması (Örn: 7. haftada <16mm). Nedeni: Yumurta kalitesizliği, kromozomal anomaliler.
- Düzensiz Kese Şekli: Yuvarlak olması gereken kesenin oval veya asimetrik görünümü. Nedeni: Rahim anomalileri, enfeksiyonlar.
- Boş Kese (Anembriyonik Gebelik): Kesede embriyo veya yolk kesesi olmaması. Nedeni: Kromozom bozuklukları (%80), hormonal dengesizlikler.
- Kalın Kese Duvarı: >3mm duvar kalınlığı. Nedeni: Enfeksiyonlar, implantasyon sorunları.
Belirtiler ve Tanı Yöntemleri
Kese bozukluğu genellikle belirti vermez. Rutin ultrason sırasında fark edilir. Şüphe uyandıran durumlar:
- Vajinal kanama (açık pembe-kahverengi)
- Gebelik hormonu (β-hCG) seviyelerinde düşüş
- Karında kramp tarzı ağrılar
Tanı için transvajinal ultrason ve β-hCG takibi şarttır. Kesitsel kese çapı (MSD) ile koryonik gonadotropin değerleri karşılaştırılır. MSD >25mm olmasına rağmen embriyo görülmemesi boş kese tanısı koydurur.
Risk Faktörleri
- Anne yaşının 35+ olması
- Tiroid bozuklukları, kontrolsüz diyabet
- Tekrarlayan düşük öyküsü
- Pıhtılaşma bozuklukları (Antifosfolipid sendromu)
- Rahimde perde (septum) veya miyom
Tedavi Yaklaşımları
- Bekleme ve İzlem: Küçük kese vakalarında 7-10 gün sonra kontrol USG yapılır. %15 vakada kendiliğinden düzelme görülür.
- Tıbbi Tedavi: Misoprostol içeren ilaçlarla düşük süreci başlatılır. 8 haftadan küçük gebeliklerde %95 etkilidir.
- Cerrahi Müdahale (Küretaj): Kanama veya enfeksiyon riski varsa tercih edilir. İşlem sonrası patolojik inceleme yapılır.
- Destekleyici Tedaviler:
- Progesteron desteği (korpus luteum yetersizliğinde)
- Aspirin/heparin (pıhtılaşma sorunlarında)
- Antibiyotikler (endometrit şüphesinde)
Korunma ve Tekrarlamayı Önleme
- Gebelik Öncesi Danışma: Kronik hastalıkların kontrolü, folik asit başlanması
- Lifstyle Değişiklikleri: Sigara/alkolden uzak durma, BMI 18-25 aralığı
- İleri Tetkikler:
- Tekrarlayan vakalarda kromozom analizi (PGS)
- Rahim filmi (HSG) veya histeroskopi
- Trombofili paneli ve hormon profili
Psikolojik Destek
Bozuk kese tanısı alan anne adaylarında kaygı ve yas tepkileri sıktır. Psikolog eşliğinde danışmanlık ve destek grupları önerilir. Sonraki gebeliklerde erken dönemde progesteron takviyesi güvence sağlayabilir.
Yeni Gebelik Planlaması
İlk adet döngüsünden sonra gebe kalmak güvenlidir. Optimal iyileşme için 3-6 ay beklenmesi önerilir. Yeni gebelikte 5. haftadan itibaren transvajinal USG ile yakın takip yapılmalıdır.
