Fetoskopi, gebelik döneminde anne karnındaki bebeğin (fetus) doğrudan görüntülenmesini ve bazı tedavilerin uygulanmasını sağlayan ileri bir tıbbi prosedürdür. Genellikle ikinci trimesterde (18-26. haftalar) uygulanan bu yöntem, özel bir endoskop (fetoskop) ile karın duvarından rahime girilerek gerçekleştirilir.
Fetoskopi Neden Yapılır?
Bu yöntem genellikle şu durumlarda tercih edilir:
- İkizden İkize Transfüzyon Sendromu (TTTS): Plasenta damarlarındaki dengesiz kan akımının lazerle düzeltilmesi.
- Konjenital Diyafram Hernisi: Fetüsün akciğer gelişimini engelleyen anomalinin tedavisi.
- İdrar Yolu Tıkanıklıkları: Mesanedeki tıkanıklığın şant yerleştirilerek açılması.
- Spina Bifida: Açık omurga defektinin onarımı.
- Plasenta Anomalileri: Vasa previa gibi durumların teşhisi.
Fetoskopi Nasıl Uygulanır?
- Hazırlık: Anne adayına lokal veya genel anestezi uygulanır. Ultrason eşliğinde fetusun pozisyonu belirlenir.
- Giriş: Karın duvarına 2-3 mm’lik kesi açılır. Fetoskop (1-2 mm çapında fiberoptik tüp) rahim içine yönlendirilir.
- Görüntüleme ve Müdahale: Kamera eşliğinde fetus ve plasenta detaylı incelenir. Gerekirse lazer, makas veya şant gibi mikro aletlerle işlem yapılır.
- Süreç: Ortalama 1-2 saat sürer. İşlem sonrası anne 24-48 saat hastanede gözlem altında tutulur.
Riskler ve Komplikasyonlar
- Erken Membran Rüptürü: (%5-10) Amniyon kesesinin yırtılması.
- Erken Doğum Riski: (%8-15) İşlem sonrası 34. haftadan önce doğum.
- Enfeksiyon: (%1-2) Koruyucu antibiyotikle önlenmeye çalışılır.
- Fetal Kayıp: (%5-15) Kompleks vakalarda risk artar.
Fetoskopi Öncesi ve Sonrası
- Ön Hazırlık: Detaylı ultrason, fetal MRI ve kan testleri yapılır. Anne adayına işlemin riskleri anlatılır.
- Takip: İşlem sonrası haftalık ultrasonla fetal gelişim izlenir. Annede enfeksiyon bulguları takip edilir.
- İyileşme: 1 hafta istirahat önerilir. Ağır kaldırma ve cinsel ilişki yasaklanır.
Alternatif Yöntemler
- Açık Fetal Cerrahi: Daha büyük kesilerle yapılan kompleks operasyonlar.
- Ultrason Eşliğinde Müdahaleler: Amniyosentez veya kordosentez gibi iğne tabanlı işlemler.
- Doğum Sonrası Cerrahi: Bazı durumlarda tedavinin doğumdan sonraya ertelenmesi.
Kimler İçin Uygundur?
- Gebeliğin 16-26. haftaları arasındaki anne adayları.
- Fetüste hayati risk oluşturan düzeltilebilir anomalisi olanlar.
- Anne sağlığının işleme izin verdiği durumlar.
Fetoskopi, deneyimli perinatoloji uzmanları ve fetal tedavi merkezlerinde yapılmalıdır. Karar vermeden önce detaylı bilgi almak için kadın doğum ve perinatoloji uzmanına başvurulması kritik önem taşır.