Eklem ağrıları, hareket kabiliyetini kısıtlayan ve yaşam kalitesini önemli ölçüde düşüren yaygın bir sağlık sorunudur. Kemikleri birleştiren dokularda ortaya çıkan bu ağrılar; artrit, enfeksiyon, yaralanma veya sistemik hastalıklardan kaynaklanabilir. İşte eklem ağrılarıyla ilgili detaylı bilgiler:
Eklem Ağrılarının Başlıca Nedenleri
Eklem ağrıları akut (ani başlangıçlı) veya kronik (uzun süreli) olabilir. Osteoartrit, eklem kıkırdağının yıpranmasıyla oluşur ve özellikle diz, kalça ve omurgada görülür. Romatoid artrit ise bağışıklık sisteminin eklem zarına saldırması sonucu iltihaplanmaya yol açar. Gut hastalığı, ürik asit kristallerinin eklemde birikmesiyle ani şiddetli ağrılara neden olur. Bursit ve tendinit gibi yumuşak doku iltihapları, eklem çevresinde hareketle artan ağrı yaratır. Yaralanmalar (bağ kopmaları, menisküs yırtıkları) ve enfeksiyonlar (septik artrit) da acil müdahale gerektiren nedenlerdendir.
Belirtiler ve Tanı Yöntemleri
Ağrıya ek olarak şişlik, kızarıklık, hareket kısıtlılığı ve sabah tutukluğu tipik belirtilerdir. Tanıda öncelikle fizik murayene ve hasta öyküsü değerlendirilir. Kan testleri (CRP, RF, ürik asit) iltihap belirteçlerini saptar. Röntgen, kireçlenme veya kemik hasarını gösterirken, MR bağ dokuları detaylı inceler. Eklem sıvısı analizi, enfeksiyon veya gut tanısında kritiktir.
Tedavi Seçenekleri
- İlaç Tedavisi:
- NSAİİ’ler (ibuprofen) ağrı ve iltihabı azaltır.
- Kortikosteroid enjeksiyonları şiddetli inflamasyonda kullanılır.
- DMARD’lar (metotreksat) romatoid artritte hastalık seyrini yavaşlatır.
- Fizik Tedavi: Eklem hareket açıklığını koruyan egzersizler ve ultrason terapisi.
- Cerrahi: İleri osteoartritte eklem protezi veya artroskopik temizleme.
- Tamamlayıcı Tedaviler: Akupunktur ve glukozamin takviyeleri destekleyici olabilir.
Önleyici Stratejiler
Düzenli düşük etkili egzersiz (yüzme, yoga) eklem esnekliğini korur. Fazla kiloların verilmesi diz ve kalça yükünü %30 azaltır. Doğru duruş ve ergonomik çalışma ortamı omurga sağlığı için elzemdir. Omega-3’ten zengin beslenme (somon, ceviz) iltihabı baskılar.
Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?
Ağrı 3 günden uzun sürerse, eklemde deformite varsa, ateş eşlik ediyorsa veya travma sonrası ani şişlik oluştuysa acil tıbbi yardım alınmalıdır. Ortopedi uzmanı kas-iskelet sorunlarında, romatolog ise otoimmün kaynaklı ağrılarda doğru başvuru noktasıdır.
Günlük Yaşam İpuçları
Sıcak kompres kas spazmını çözerken, soğuk uygulama akut şişliği azaltır. Destek bandajları ve uygun ayakkabı seçimi ekleme binen yükü dengeler. D vitamini eksikliği kemik sağlığını olumsuz etkilediğinden seviyeler düzenli kontrol edilmelidir.
