Doppler Ultrason Nedir?
Doppler ultrason, damarlardaki kan akışını yüksek frekansa sahip ses dalgalarıyla görüntülenmesini sağlayan bir görüntüleme yöntemidir.
Doppler ultrason, damarlardaki kan akışını görüntülemek için kullanılan ultrason görüntüleme tekniklerinden biridir. Kan akışı, yüksek frekansa sahip ses dalgaları sayesinde renkli şekilde görüntülenmektedir. Kol, bacak, boyun, genital organlar, karaciğer ve beyin gibi vücudun neredeyse tamamında kullanılır. Renkli görüntü sunabilme özelliği sayesinde hamilelikte de sıkça tercih edilmektedir.
Hamilelik döneminde anne ve bebek sağlığının görüntülenmesinde doppler usg kullanılmaktadır. İnsan kulağının algılayamayacağı ses dalgalarının duyulmasını esas alan çalışma prensibiyle, dokulardan iletilen ses dalgalarını görüntüye dökmektedir. Bu cihaz sayesinde bebeğin anne karnındaki hareketlerini izlemek mümkündür.
Doppler usg yöntemi, hamilelik döneminde kullanılarak bebeğin gelişim aşamaları takip edilir. Amaç, olası anormallikleri önceden fark ederek müdahalede bulunmaktır. Fetüs gelişimi başarı ile tamamlandıktan sonra bebeğin kan dolaşımı takip edilir.
Renkli doppler ultrason sayesinde bebeğin görüntüsüne renkli şekilde ulaşılmaktadır. Kontroller sırasında bebeğin sağlık durumu, gelişimi ve anne sağlığı takip edilmektedir. Renkli doppler ultrason sonucunda elde edilen veriler aşağıdaki şekilde sıralanmaktadır:
- Başın uzunlamasına çapı (OFD)
- Aort (AO)
- Ense pilisi kalınlığı (NT)
- Kafa çevresinin ölçüsü (HC)
- Kolun uzun kemiği (HL)
- Beklenen doğum tarihi (EDD)
- Karın çapı (AD)
- Amniyotik sıvı indeksi (AFI)
- Kalpte sağ kulakçık (RA)
- Kalpte sol kulakçık (LA)
- Gebelik kesesi (GS)
Yukarıda ifade edilen değerler renkli doppler ultrason cihazında tahmini olarak hesaplanır. Tüm değerler bir arada değerlendirilerek bebeğin sağlığı ve gelişimi hakkında yorumlamalar yapılır.
Doppler Ultrason Neden Kullanılır?
Doppler ultrason, kan akışını renkli şekilde görüntüleme özelliğine sahiptir. Bu nedenle, anne ve bebek sağlığı başta olmak üzere pek çok tanı için kullanılmaktadır. Renkli doppler ultrason cihazından elde edilen veriler, vücuttaki hastalıkların tespiti için yol göstericidir.
Anne ve Bebek Sağlığı
- Bebeğin anatomik yapısı
- Bebeğin duruş pozisyonu
- Fetal anomali
- Plansenta yerini saptama
- Gebelik kesesinin değerlendirilmesi
- Fetal büyüklüğün değerlendirilmesi
- Erken gebelik tanısı
- Çoğul gebelik
- Düşük tehdidi
- Bebeğin gelişim süreci
- Birden fazla bebek var ise tüm bebeklerin sağlığı ve gelişimi
- Gebelikte tansiyon ve diğer durumlar
- Annedeki kalp ve damar hastalıkları
Diğer Kullanım Alanları
- Böbrek ve karaciğer nakli sonrası
- Olası felç durumlarında kan akışı kontrolü
- Safra kesesi taşlarının tespit edilmesi
- Prostat hastalıkları araştırmaları
- Genital bölge hastalıkları araştırmaları
- Meme tümörlerinin tespiti
- Karaciğer, böbrek veya pankreas gibi organlarda kan akışı kontrolü
- Enfeksiyon tespiti
- Anevrizma tespiti
- Kas hastalıklarının incelenmesi
- Tiroit bezi hastalıklarının incelenmesi
- Daralmış ya da tamamen tıkalı arterlerin tespiti
- Kalpteki kan akışının kontrolü
- Kalp ritmi bozukluklarının tespitinde doppler ultrason cihazından yararlanılmaktadır.
Doppler Ultrason Nasıl Çekilir?
Doppler ultrason cihazı kullanılmadan önce ekstra bir hazırlık süreci bulunmaz. Cihazın kullanılacağı bölgeye ultrason jelinden sürülür ve prob cihazı ile ilgili bölgede gezinmeler yapılır. Prob cihazının elde ettiği veriler resimler halinde ekrana yansıtılır. Doppler ultrason sayesinde görüntüleri anlık takip etmek mümkündür.
Hamilelik dönemlerinin dışındaki diğer kullanım alanlarında kullanılacağı sırada doktorların talimatlarını uygulamak gereklidir. Böbrek ve karaciğer gibi organların incelenmesi gerekiyor ise hastanın aç olması istenebilir. Mesane kontrol edilmek istendiği takdirde hastanın bol su içmesi ve sonrasında idrarını tutması da istenebilir.
Hamileler İçin Doppler Ultrason Kaçıncı Haftada Yapılır?
Hamile kişilerde doppler ultrason görüntülemeleri üç döneme ayrılmaktadır. Bu dönemler, bebeğin sağlık ve gelişiminin düzenli şekilde takip edilmesi için düzenlenmiştir.
Birinci Trimester: Hamileliğin 11 – 13.haftasında uygulanan doppler ultrason, bebekteki olası anormallikleri tespit eder. Down sendromu taraması birinci trimester dönemde yapılır. Bu dönemde, plasenta yerleşimi ve dış gebelik konularında da pek çok bilgiye ulaşılır.
İkinci Trimester: Hamileliğin 18 – 23.haftasında uygulanan ikinci trimester ile bebeğin organ gelişimi incelenir. Gelişim istenilen seviyede değil ise müdahalede bulunulur.
Üçüncü Trimester: Genellikle hamileliğin 27 – 40.haftasında uygulanan üçüncü trimester doppler usg de bebek ve anne sağlığının kontrolü esastır.
Doppler Ultrason Görüntülemesine Engel Olabilecek Durumlar
Doppler ultrason, istisnai durumlar dışında her kişiye uygulanmaktadır. İstisnai durumlar aşağıdaki şekilde sıralanır:
Doppler Ultrason ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular
Doppler ultrason fiyatı nedir?
Doppler ultrason görüntüleme, günümüzde tüm devlet ve özel hastanelerde bulunmaktadır. Görüntüleme hizmeti devlet hastanelerinde SGK tarafından karşılanmaktadır. Doppler ultrason fiyatı, özel hastane ve klinikler için değişiklik göstermektedir. Doppler ultrason fiyatı hakkında net bilgiler edinebilmek için hastanenin radyoloji bölümü ile iletişim kurulmalıdır.
Renkli doppler ultrason sonucu ne zaman çıkar?
Renkli doppler ultrason, eş zamanlı görüntüleri ekrana yansıtmaktadır. Bebek hakkında elde edilecek veriler ise kısa sürede çıkarak radyoloji doktoru tarafından onaylanmaktadır. Veriler onaylandıktan sonra hasta bilgilendirilir. Doppler ultrason sonucunda anormal bir durum görülüyor ise hastadan başka tahlil ve testler istenebilir.
Doppler çekimi ne kadar sürer?
Doppler çekimi ortalama 20 ila 40 dakika sürmektedir. Bu süreç içinde bebeğin renkli görüntüsü ekrana yansıtılır. Görüntüleme sırasında elde edilen veriler radyoloji uzmanı tarafından değerlendirilerek ebeveynlere iletilir.
Doppler ultrason nerede yapılır?
Doppler ultrason cihazları devlet hastaneleri, özel hastaneler, üniversite araştırma ve eğitim hastanelerinde bulunmaktadır. Bebek doğum hizmeti veren özel sağlık kliniklerinde de doppler ultrason cihazları bulunmaktadır. Tercihinize bağlı olarak bu hizmetlerden yararlanabilirsiniz.
Doppler ultrason için hangi bölümden randevu alınır?
Doppler ultrason görüntüleme işlemi hastanelerin üroloji, kadın doğum ve hastalıkları veya radyoloji bölümlerinde yapılmaktadır. İhtiyacınız olan duruma veya hastalığınıza göre bu birimlerden doppler ultrason amacıyla radyolojiye sevk edilebilirsiniz.. Muayene sonrasında ihtiyaç duyulması halinde doppler ultrason cihazından yararlanılacaktır.
Doppler ultrason SGK tarafından karşılanıyor mu?
Doppler ultrason SGK güvencesi kapsamındadır. Devlet hastaneleri, ultrason ile görüntüleme hizmetini sunmaktadır. Tercihe bağlı olarak özel hastanelerin radyoloji bölümünden de yararlanılabilir.
Doppler ultrason ile bebeğin cinsiyeti kaçıncı haftada belli olur?
Bebeğin cinsiyeti hakkında ilk bilgiler 12 – 20.haftalar arasında alınmaktadır. İkinci trimester olarak adlandırılan dönemde bebeğin cinsiyeti hakkında bilgiler hastaya aktarılır. Bu dönemde elde edilen verilerde yanılma payı bulunmaktadır.
Doppler ultrason tekrar yapılabilir mi?
Anne ve bebek sağlığının kontrol edilebilmesi için belirli dönemlerde rutin kontrollerin yapılması gereklidir. Annenin talebi doğrultusunda doppler ultrason tekrar yapılabilir. Ekstra doppler ultrason kontrolleri anne ve bebeğe herhangi bir zarar vermez.
Doppler ultrason anne ve bebek sağlığı için güvenilir midir?
Doppler ultrason, anne ve bebek sağlığını tehlikeye atacak hiçbir etkiye sahip değildir. Tüm hamileler tarafından güvenle tercih edilebilir. Hamileliğin belirli dönemlerinde doppler ultrason görüntülemelerinin yapılması, anne ve bebek sağlığı için büyük önem taşımaktadır.