Diş eti tümörü, ağız boşluğunda diş eti dokusundan kaynaklanan anormal büyümelerdir. Bu tümörler iyi huylu (benign) veya kötü huylu (malign) olabilir. Erken teşhis ve tedavi, özellikle malign tümörlerde hayati önem taşır. İşte diş eti tümörleri hakkında bilinmesi gerekenler:
Diş Eti Tümörü Türleri
- İyi Huylu Tümörler: Fibrom, dev hücreli granülom veya papillom gibi yavaş büyüyen, metastaz yapmayan oluşumlar.
- Kötü Huylu Tümörler: Skuamöz hücreli karsinom gibi agresif seyirli, lenf düğümlerine veya uzak organlara yayılabilen kanserler.
- Prekanseröz Lezyonlar: Lökoplaki veya eritroplaki gibi kansere dönüşme potansiyeli taşıyan değişimler.
Belirtiler ve İşaretler
- Diş etinde kalıcı şişlik veya sert kitle
- İyileşmeyen ağrılı ülserler
- Sebepsiz diş eti kanaması
- Dişlerde sallanma veya konum değişikliği
- Ağızda uyuşma veya çene hareketlerinde kısıtlılık
- Boyunda lenf düğümü büyümesi
Risk Faktörleri ve Nedenleri
- Tütün ürünleri (sigara, nargile) ve aşırı alkol tüketimi
- HPV (Human Papilloma Virüs) enfeksiyonu
- Kronik diş eti irritasyonu (kırık diş, uyumsuz protez)
- Radyasyona maruziyet öyküsü
- Genetik yatkınlık ve bağışıklık sistemi zayıflığı
Teşhis Yöntemleri
- Klinik Muayene: Diş hekimi tarafından tümörün boyutu, rengi ve yapısının değerlendirilmesi.
- Biyopsi: Lezyondan alınan doku örneğinin patolojik incelemesi (altın standart).
- Görüntüleme: Dental tomografi veya MR ile tümörün kemik infiltrasyonu ve yayılımının tespiti.
- PET-CT: Metastaz araştırması için kullanılır.
Tedavi Yaklaşımları
- Cerrahi Eksizyon: Tümörlü dokunun sınırlarıyla çıkarılması (en sık tercih edilen yöntem).
- Radyoterapi: Kanser hücrelerini küçültmek için yüksek enerjili ışınlar.
- Kemoterapi: Metastatik vakalarda cisplatin gibi ilaçlarla sistemik tedavi.
- Hedefe Yönelik Tedavi: EGFR inhibitörleri gibi biyolojik ajanlar.
- Rehabilitasyon: Cerrahi sonrası konuşma terapisi ve protez uygulamaları.
İyileşme Süreci ve Takip
- İlk 2 yıl: 3 ayda bir muayene ve görüntüleme
- Sonraki 3 yıl: 6 ayda bir kontroller
- Tedavi sonrası ağız hijyenine özen gösterilmeli
- Beslenmede yumuşak, baharatsız gıdalar tercih edilmeli
Korunma Stratejileri
- Sigara ve alkolden kesinlikle uzak durun
- Yılda iki kez diş hekimi kontrolü yaptırın
- HPV aşısı olun (özellikle 9-26 yaş arası)
- Sert veya tahriş edici gıdalardan kaçının
- Diş eti irritasyonuna neden olan protezleri yenilettirin
Acil Doktora Başvurmayı Gerektiren Durumlar
- 2 haftadan uzun süren diş eti yaraları
- Sebepsiz diş kaybı veya sallanma
- Yüzde asimetri veya çiğnemede zorluk
- Gece uyandıran ağrılar
Diş eti tümörleri, ağız cerrahisi ve onkoloji uzmanlarının işbirliğiyle tedavi edilir. Erken evrede teşhis edilen vakalarda başarı oranı %85’lere ulaşabilir.
